Rokasından kıvırcığına, domatesinden kuzukulağına, taze soğanından reyhanına ve daha birçoğuna… Salata, besin değerleri açısından zengin güçlü silahşörleri, kendine has tadı ve rengiyle lezzetinin yanı sıra tam bir sağlık deposu. Ancak aman dikkat! Acıbadem Kadıköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Evrim Demirel, salata hazırlarken bazı kurallara mutlaka uyulması gerektiğini söylüyor. Aksi halde sağlık vadeden bu yeşilliklerin bir anda tehlikeli hale gelebildiğini belirten Evrim Demirel “Üstelik içine katılan soslar ile kilo almanıza bile neden olabiliyor” diyor.
- Lezzet artırıcı soslardan kaçının
Bağırsak hareketlerini hızlandıran ve sindirim sisteminin hızlı çalışmasına yardımcı olan salata, vücudu toksik öğelerden temizleyerek yeniliyor. Aynı zamanda yüksek lif ve yüksek su içeriği sayesinde mide kapasitesini doldurarak tokluk hissi de yaratıyor. Düşük kalorileri ile diyet yapanlar için de uzun süreli tokluk sağlıyor. Ancak, düşük kalorisi ile diyetlerin vazgeçilmezi olan salata, daha fazla kilo almanıza da yol açabilir! Salatanın üzerine koyacağınız soslar, içindeki pek çok katkı maddesinin yanı sıra yüksek kalorileri ile tehdit oluşturabiliyor. Bu nedenle salatanıza saf zeytinyağı ve limon, biraz da elma sirkesi ekleyip başka bir sos kullanmamakta fayda var.
- Gelişigüzel yıkamayın
Salatalar, yüksek miktarda antioksidan ve lif içermeleri sayesinde bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor ve kanser başta olmak üzere birçok hastalığa karşı koruyor. Buna karşın yeşil yapraklı sebzeler; yapıları itibariyle birçok hastalık riski taşıyabiliyor. Bu nedenle, salata malzemelerini musluk altında gelişigüzel temizlemek ciddi tehlikelere davetiye çıkarıyor. Örneğin; yiyeceklerin üretilmesi esnasında zararlı organizmalardan korumak için kullanılan pestisitler iyi yıkanmadığında besinlerin üzerinde kalabiliyor ve buna bağlı olarak da insanda ölümcül hastalıklara sebep olabiliyor. Musluk altında akıttıktan sonra içine sirke koyduğunuz bol su dolu bir kapta yeşillikleri mutlaka bekletin. Bir süre sonra kirli suyu döküp musluk altında teker teker tekrar yıkayın.
- ‘Bahçe bunlar, doğal‘ diye yanlış inanışa kapılmayın
‘Bahçe bunlar, doğal, temiz‘ diye yanlış bir inanışa kapılmayın. Bahçe yeşillikleri olması onun sağlıklı ve organik olduğu anlamına gelmez. Zira, kanalizasyonun karıştığı sular da ishal gibi hastalıklara yol açabilirken, yol kenarlarında satılan yeşilliklerin ise üzerine yoldan geçen araçların egzozundan gelen zararlı atıklar sinebiliyor ve böylece salata malzemeleri zararlı hale gelebiliyor.
- Metal bıçak kullanmayın
Yeşillikleri doğrarken metal bıçak değil tahta bıçak kullanın. Hatta en iyisi elinizle doğramanız. Metal, yeşilliklerde vitamin ve mineral kaybına yol açıyor ki özellikle de küçük çocuklar, hamile ve emzikliler için bu değerler çok önemli. Yeşillikleri küçük parçalar yerine büyük parçalar şeklinde doğramak da en faydalısı.
- Çok bekletmeyin
Bu tür yiyecekler besin değerini çabuk kaybettiğinden, tüketmeden hemen önce ve tüketeceğiniz miktarda hazırlamak ideali. Ancak günün yoğun koşuşturmacasının ardından evde hazır olsun diyorsanız tüm yeşillikleri ve salata malzemelerini iyice yıkayıp doğramadan buzdolabı poşetine koyup ağzını sıkıca bağlayın ya da salatalık malzemelerini hazırlayarak koyduğunuz kabın kapağını hava almaması için iyice kapatın.
- Kesme tahtasını temizleyin
Salata çiğ tüketilen bir besin olduğundan, kesme tahtasını her kullanımdan önce yıkamaya özen gösterin. Aynı zamanda kesme tahtalarını besinlere göre ayırın. Et kestiğiniz tahta ve çiğ sebzeleri doğradığınız kesme tahtasının birbirinden farklı olması çok önemli. Aksi halde kesme tahtasına bulaşabilecek bir mikroorganizma salatanıza geçebilir ve hastalık kapmanıza neden olabilir.
- Önce yıkayıp sonra doğrayın
Çiğ sebze ve salatalarımızı kesinlikle önce iyice yıkamalı, sonra az bıçak darbesi ile veya elle doğramalıyız. Özellikle yeşil yapraklı sebzelerde bulunan C vitamini darbelerden ve sıcaklık gibi faktörlerden kayıplara çok çabuk uğrar. O nedenle örneğin; ıspanaklarımızı veya marullarımızı ilk önce uygun koşullarda yıkayıp sonra doğrayarak tüketmeliyiz.
Salatanın güçlü silahşörleri
Roka, turp, dereotu, maydanoz, kırmızı/beyaz lahana, tere, domates, salatalık, sarı/yeşil/kırmızı renkli biber, yeşil soğan, semizotu, kereviz, pancar
