Bel fıtıklarının hepsi tehlikeli değildir. Çoğu bel fıtığı fizik tedaviyle ya da istirahatle düzelebilir. Bu yüzden bel ve bacak ağrılarınızda son ana kadar beklemeyin. Unutmayın, kronikleşen ağrılarda cerrahi tedavi şansınızı da kaybedebilirsiniz.
Omurgamız birbirine diskler (kıkırdak) ile bağlanmış kemik yapılardan oluşmuştur. Omurgamızdaki kemikler arasındaki bu disklerin fonksiyonu yük taşımaktır. Yük taşıyan bu sağlam bağ dokusu aynı zamanda harekete de olanak verir. Yaşlılarda diskler su kaybederek kireçlenir ve hareket kısıtlanması ortaya çıkar. Diskler, iki ana yapıdan oluşur; iç tabakada su içeriği yüksek olan ve yük taşımaktan sorumlu bir çekirdek vardır. Bu çekirdeğin etrafını ise çok kuvvetli bir zar tabakası sarar. Bu zar tabakasının aşırı zorlanarak yırtılması, iç çekirdeğin dışarı kaymasına neden olabilir; bu durumda bel fıtığı ortaya çıkar. Bel fıtığının tehlikeli yönü, dışarı kayan bu çekirdeğin sinir yapılarına hasar vermesinden kaynaklanır. İleri derecede baskı ya da sinir hasarı, bacaklarda ya da ayakta felce, idrar veya büyük abdest kaçırmaya kadar gidebilir. Tedavide çok geç kalınan durumlarda telafisi mümkün değildir. Kalıcı sakatlıklar oluşabilir. Şu önemli noktayı da belirtmek gerekir ki bel fıtıklarının hepsi tehlikeli değildir. Çoğu bel fıtığı fizik tedavi ile iyileşebilir. Bazı hafif fıtıklar ise hiçbir tedavi uygulamadan istirahat ile düzelebilir. Bu nedenle teşhis ve hastaların doğru şekilde yönlendirilmeleri çok önemlidir. Cerrahi tedavi gereken bir fıtık, fizik tedavi ile tedavi edilmeye çalışılmamalıdır. Fizik tedavi ya da istirahat ile tedavi edilebilecek bir fıtıksa asla ameliyat edilmemelidir.
Bel fıtığında görülen şikâyetlerde bel ağrısı oluşabildiği gibi, omurgadan çıkan sinirlerin sıkışması da siyatik olarak adlandırılan, bacaklarda ağrı, uyuşma ve ayakta güçsüzlüğe neden olabilir.
Bel ve bacak ağrısının bel fıtığının dışında birçok nedeni olabilir. Bel ağrısı bazen ciddi enfeksiyon, kanser, tümörler ve omurga kırıkları gibi çok ciddi hastalıklarda da görülebildiği için doğru teşhis ve gecikme olmaması çok önemlidir.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Ani gelişen bel ağrılarında hastaların yaklaşık yüzde 80-90’ı cerrahi müdahale ya da diğer tedaviler olmadan iyileşebilmektedir. Bel ağrısında sadece yüzde 2-3 hastada cerrahi müdahale gerekir. Toplumda bel ağrısı görülme sıklığı yüzde 80’leri bulduğu için bel ile ilgili yapılan cerrahi tedavilerin sıklığı gün geçtikçe artmaktadır.
Ağrınız yaşam kalitenizi bozuyorsa, bacakta kuvvet kayıpları ve hissizlik ortaya çıkmışsa cerrahi tedavi gerekebilir. İdrar ya da büyük abdest tutamama, ayakta felç ve adale erimesi gibi durumlar artık cerrahi tedaviden de fayda görme şansınızı kaybettiğiniz ve ömür boyu sakatlık oluşturan ve tedavisi mümkün olmayan durumlardır. Bu nedenle son ana kadar beklememek gerekir. Çok kronikleşen ağrılarda ve uzun senelerce bu şikâyeti çekenlerde cerrahi tedavi şansı kaybedilmekte ve ameliyattan beklenen fayda da azalmaktadır. Sekelli durum ve sakatlığı yerleşmiş hastaların, cerrahi yöntemlerle tedavi edilme oranı düşüktür.
Cerrahi Olmayan Tedavi
Cerrahi olmayan tedaviler, bel ağrısının yukarıda belirtildiği kadar ileri olmadığı durumlarda çok faydalı olabilir. Bu tedaviler sinir ve disk zedelenmesini azaltmak ve omurgayı korumak için fizik kondisyonu geliştirmek ve genel vücut işlevselliğini arttırmak için kullanılır.
Cerrahi Tedavi
Ameliyatın amacı ağrınızı geçirmek ve kuvvet kayıplarını düzeltmektir. Her hastanın cerrahiden göreceği fayda farklı olabilir; bu nedenle cerrahiden beklentinin doktor ile ayrıntılı olarak görüşülmesi gerekir. Cerrahide bugün uygulanan altın standart mikrocerrahi yöntemdir. Endoskopik cerrahiler ve omurgalara yerleştirilen metalik implantlarla yapılan kaynatma ya da destekleme ameliyatları da uygulanan diğer yöntemlerdir. Cerrahi tedavilerde risk oranı çok düşüktür ancak enfeksiyon, mükerrer disk hernisi, damar ve sinir yaralanması gibi riskler son derece nadir olarak görülebilir.
Endoskopik Cerrahi Yöntemi
Endoskopik cerrahi yöntemi son senelerde giderek popüler olan bir yöntemdir. Bu uygulamada çok küçük bir kesiden disk içerisine endoskop yerleştirilir ve tamamen endoskop içerisinden çalışma yapılır. Uygun olan hastalarda çok başarılı sonuçları olan bu yöntemde hasta aynı gün ayağa kalkabilir. Ameliyat süresi mikrodiskektomi ile aynıdır. Hastanede yatış süresi daha kısadır. Cilt kesisi daha küçüktür. Sonuçları mikrodiskektomi yöntemiyle hemen hemen aynıdır. Bu yöntem gün geçtikçe daha fazla hastada uygulanmaya başlanmıştır.
