Düşüncelerinizin performansınız üzerinde sandığınızdan daha çok etkisi vardır. Doğru cümleleri kurarak zihinsel ve fiziksel tüm engelleri aşın.
Kimberly Romanello, Coolidge Corner’dan dönerken deposunda hiç yakıt kalmadığını düşünüyordu. Bu esnada takvimler 17 Nisan 2017’yi gösteriyordu ve kendisi ilk maratonu olan Boston Maratonu’nun 35’inci kilometresindeydi. Başında ve ayaklarında acı hissediyordu. Sırtındaki ter Multiple Myeloma Research Foundation tişörtünü sırılsıklam etmişti. Nefesi tükenmek üzereyken etraftaki kalabalığa bakan Romanello, bir anlığına durakladı.
Bir dakikalığına her şeyden kuşku duyduğunu ve bu işe nereden bulaştığını sorgulamaya başladığını söyleyen 30 yaşındaki Bostonlu, “Fakat daha sonra sevdiğim insanların multipl miyelom hastalığına karşı verdiği mücadeleleri düşündüm. Böylelikle kendi koşu mantralarım devreye girmiş oldu” diyor.
Kendi kendinize konuşmanın daha kısa hali olan mantraları sıklıkla tekrar etmek, konsantrasyonunuzu korumanıza ya da amacınıza ulaşmanıza yardımcı olabilir. Romanello’nun mantraları da birçok koşucunun alışık olduğu cinsten. “Bunu yapabilirsin” ve “Yüreğinle koş” gibi söylemleri tekrar eden Romanello, içindeki karmaşayı kolay kolay yok edemese de olumlu düşüncelere odaklanabilmesi sayesinde ilk maratonunu beş buçuk saatin altında bitirdi.
Düşüncelerin hissiyatı, hissiyatın da performansı etkilediğini söyleyen, The Champion’s Mind kitabının yazarı ve spor psikoloğu Jim Afremow, “Düşüncelerinizi değiştirdiğiniz takdirde performansınızı da değiştirebilirsiniz” diyor.
Kulağa oldukça basit gelen bu durumu bilim de destekliyor. Medicine & Science in Sports & Exercise dergisinde yayınlanan bir araştırma, motive edici konuşmaların sarf edilen güç algısını değiştirebildiğini, dayanıklılığı artırdığını ve bu sayede yarışmalarda avantaj sağlamanıza yardımcı olabileceğini söylüyor. Yapılan araştırmada, kendi kendine motive edici konuşmalar yapmayı öğrenen bisikletçilerin, bu stratejiyi öğrenmeden önceki hallerine kıyasla yüzde 18 daha fazla mesafe kat ettiği ortaya çıktı. Ayrıca, bu sporcuların harcadıkları efor algısı da pozitif konuşma yapmayanlara oranla daha düşük seviyede seyretti. Verileri koşu sporuna göre yorumlarsak, birkaç olumlu düşüncenin 30 dakikalık koşunuzu rahatlıkla 35 dakikaya çıkarabileceğini söyleyebiliriz.
Yani evet, kullandığınız mantralar büyük farklılıklar yaratabilir. Fakat yine de klişeleşmiş sloganları benimsemeyin. Kullandığınız dilin kısa ve gaz verici olması etkiyi büyük oranda artırır. Zihninizin hem silahınız hem de zayıf yönünüz olabileceğini söyleyen, California State Üniversitesi spor fizyoloğu profesörü Lenny Wiersma, “Zihnimiz, depolanmış enerjiyi faydalı hale getirmek, kendimizi biraz daha zorlamak ve yaşadığımız deneyimden daha fazla keyif almak için kullanıldığı zamanlarda etkili bir silahtır. Fakat söylediklerimizin bakış açımızı olumsuz yönde etkilediğinin ya da dikkatimizi dağıttığının farkında olmazsak zayıflığımız haline gelir” diyor. Örneğin, adımlarınız esnasında neyin yanlış olduğuna odaklanmak yerine pozitif cümlelere yoğunlaşabilirsiniz. “Tepelerden nefret ediyorum” demek yerine “Sen bunu yapabilirsin” demek işinize yarayacaktır. Bir yarı maratonun 15’inci kilometresine gelip “Bu mesafeden nefret ediyorum” tarzı düşüncelerle boğuştuğunuzdaysa “Sen bu mesafeyi aşarsın” mantrasını kullanabilirsiniz. Afremow, “Koşu senaryonuzu değiştirebilmek sizin elinizdedir” diyor.
Yoğun Pratik Tekniğini Kullan
Üzerinizde işe yarayan motivasyon cümlelerini keşfettikten sonra, çevrenizi bilhassa yarışa sayılı süre kaldığında bu cümlelerle doldurarak etkilerini artırın. Bu cümleleri e-posta imzanıza ya da telefonunuzun ana ekranına yerleştirin, hatta sosyal medya hesaplarınızda paylaşın. Mantralarınızı periyodik bir biçimde tekrarlayarak 3-5 dakika boyunca kendinizi olmak istediğiniz koşucu gibi hayal edin. Afremow, “Böylelikle düşünme, hissetme ve koşma biçiminiz güçlenecektir” diyor.
“Ben” Yerine “Sen” De
Journal of Personality and Social Psychology’de yayınlanan bir araştırmaya göre, “Ben” kelimesini kullanmak hislerinizi ve davranışlarınızı düzenleme konusunda size yardımcı olmak yerine sizi strese sokabiliyor. Wiersma’ya göre, kendinizle başka biriymiş gibi konuşarak kelimelerinizi daha etkili hale getirebilirsiniz. Hatta bir adım daha ileri giderek önemsediğiniz ya da hayran olduğunuz birini de düşünebilirsiniz. Mantranızı sizden daha kuvvetli bir şekilde söyleyecek birini hayal etmenizi öneren Wiersma, “Onların sesini duyun ve bu basit tekniği daha ileri seviyeye taşıyın” diyor.
Kendini Değiştir
Hepimizin küfür konusunda uzmanlaşmış arkadaşları vardır (hatta bu arkadaş siz de olabilirsiniz). Arkadaşlarınızla şakalaşmak için küfür etmek başka, mantralarınızda sıklıkla küfür kullanmak başka bir şeydir. Çünkü küfür olumsuz şeyleri çağrıştırır ve Wiersma’ya göre de birçok insan bu aşağılayıcı dile güzel tepki göstermez. Küfür etmenin özellikle onları tekrarladığınızda sizi nasıl hissettirdiğini düşünün. Bu yöntem bazıları için etkili bir taktik olabilse de, Wiersma müstehcenlikten kaçınmanın çoğumuz için faydalı olacağını söylüyor.
Nabza Göre Şerbet
Wiersma’ya göre, yarışın farklı noktalarında ya da mesafelerinde değişik mantralar kullanarak söylemlerinizin değerini kaybetmesini engelleyebilirsiniz. Yani bir 10K yarışının 3’üncü kilometresinde kullandığınız mantrayla 8’inci kilometresinde kullanacağınız mantra farklı olabilir. Böylelikle mantralarınızın arka planda kalan bir gürültü olmayacağını belirten Wiersma, “En etkili mantralarınızı kendinizi gerçekten zorlamanız gereken anlarda kullanın” diyor.
Derleyen: Uğur Mutlu
