İlişkilerin (özellikle aşk) nasıl oluştuğu ve davranışların nasıl geliştiği hakkında yapılan (baglanma teorisi adı verilen) araştırmalar gösteriyor ki, herkes şu üç tipten birine yakın oluyor: Endişeli, sakıngan ya da güvenli. Hayat deneyimleri ve genler partnerlerle kurulan aşk ilişkilerinde büyük rol oynuyor. Ancak romantik duygular genellikle çocukluktan geliyor. Bebekken ailemizle kurduğumuz bağlantı şekli, yetişkinlikte de bizi takip eder. Bu durum romantik ilişkilerimizi etkiler ve bağlanma tarzımızı şekillendirmeye devam eder. Kendi tarzını ve partnerinin tarzını belirlemek, güvenli alana geçmenizi sağlayacak bilgileri verebilir. Eğer zaten oradaysanız, bunu fark etmek ilişkinizin daha da güçlenmesini sağlayabilir. Journal of Personality and Social Psychology’de yayımlanmış bir çalışmada, kişilerin yüzde 20’sinin endişeli, yaklaşık yüzde 25’inin sakıngan ve geri kalanının güvenli bölgede yer aldığı tespit edilmiş.
Tedirgin
Bağlanma stili ‘kuruntulu’ olan insanlar daha çok yakınlık ve samimiyet arayışında olur. Bu tip kişiler çift olma durumundan hoşnuttur ama ilişkide kırılgan olmaya meyillidir ve partnerinin ufak ruh hâli değişikliklerine dâhi oldukça hassastır. Eğer kuruntuluysan, partnerinin yaptığı küçük şeyler, örneğin arayacağını söyleyip aramaması gibi durumlar bile seni yaralanmış ve güvensiz hissettirebilir. Kuruntulu insanlar karşısındakine ne istediğini söylemekte genelde daha çok zorlanır. Bu nedenle üzülmeleri de kolay olur. Zaman zaman geri çekilir, bazen de saldırgan olurlar. Partnerini kıskandırmak için başkalarıyla flört eder ya da beklediği telefon geldiğinde duymazdan gelir. Ancak bu tür tepkiler göstermek, iyi bir iletişim ve sağlam bir ilişki isteyen endişeli tarafın aradığı güven hissi için iyi bir metot değildir.
Senin stratejin: Sesini duyur! Partnerin, güvensizliğini tetikleyen bir şey söylediğinde ya da yaptığında (örneğin senin kanepede baş başa keyif yapmayı umduğun bir akşam o erkek erkeğe dışarı çıkmayı istediğinde) derin bir nefes al ve tartışmaktan veya tamamen geri çekilmekten kaçın. Onun senin aklını okumasını bekle¬mektense, onunla iletişim kur¬mayı dene ve nasıl hissettiğini anlat. Eğer ihtiyaçlarını sakince ve açık bir şekilde dile getirir¬sen, o da muhtemelen sana daha çok vakit ayırmak için çabalayacaktır. Ancak partne¬rin sakıngan bir tipse, bu biraz güç olabilir. (Çalışmalara göre sakıngan ve endişeli kişiler bir¬birinin korkularını tamamladığı için birbirini çekiyor.) Fakat güç ve güven duyguları, sakıngan bir adamla daha güvenli ve duy¬gusal olarak uyumlu bir ilişki sürdürmeni sağlayabilir.
Sakıngan
Sakıngan kişiler bir uçtan diğer uca kaymaya meyilli olur. Partneri uzaktayken onu özleyebilir, biraz birlikte vakit geçirdiğinde ise kendi işiyle uğraşmak isteyebilir. Bunun nedeni bir anlamda mahremiyeti ile çok değer verdiği özgürlüğünü aynı kefeye koymasıdır. Bu kategorideki kişi, başka birinin kendi alanına girdiğini hissettiğinde kendini rahatsız veya daralmış hisseder. Sakıngan kişiler sonsuz yalnızlık için ideal adaylar olarak görünse de, aslında bu kişilerin gerçek isteği yakınlık kurmaktır. Fakat kalp kırıklığından kaçındığı ve korktuğu için duygularını bastırır ve partneriyle arasına mesafe koyar. Örneğin partnerinin ona ‘muhtaç’ olduğunu görmekten ya da hep yan yana yaşamaktan hiç hoşlanmaz, hatta buna sinirlenir. Sevgilisinin yemek yeme şekli veya kıyafet seçimi gibi küçük şeylere bile kafasını takabilir. Eğer sen de sakıngan bir tipsen, bütün bunların olmasına izin verdiğinde kendi romantik duygularını da engellemeye başlarsın. Böyle gerginlikler yüzünden ilişkide gerçek anlamda samimiyeti yakalamak da oldukça zorlaşacaktır.
Senin stratejin: Erkek arkadaşına kızdığında ya da daralma hissi duyduğunda, bunun gerçekten yeterli alana sahip olmadığın için mi, yoksa onun hatası yüzünden mi olduğuna karar ver. Eğer ikincisiyse, kibirli olmaktan kaçın ve ona değer verdiğini hatırla. İçinde kaçma hissi olduğunda, onun duygularını incitmeden kendine zaman ayırmayı dene. Bunun dışında, riskli gibi görünse de sıkıntılarını onunla paylaşmalısın: Kendine ait bir alan ihtiyacı duymanın ona karşı olan hislerinle ilgisi olmadığının altını çiz; bu her ilişkide geçerli olan kişisel bir ihtiyaçtır. Ona böyle bir anlayış kazandırırsan (özellikle endişeli bir tipse) o da kendini rahatlamış hisseder.
Güvenli
Güvenilir ve sevecen misin? Yakınlık konusunda rahat mısın? Eğer kesinlikle ‘evet’ diyorsan, güvenli kategorisine giriyorsun demektir. Güvenli insanlar sağlam, ilişkiye yönelik ve isteklerini belirtme konusunda uzmandır. Ayrıca bu kişiler partnerinin ihtiyaçlarını da bilir ve karşılar. Tartışma çıktığında sakin kalmayı becerebilir. Her konuyu konuşmaya hazırdır.
Senin stratejin: Aşk konusunda mükemmelsin. Hem kendi isteklerinle ilgili açık olmanın, hem de karşındaki kişinin duygularını incitmemenin önemli olduğunu kavramışsın. Ama endişeli bir erkek arkadaşın mı var? Onun güvenlik isteği karşısında anlayışlı olmalısın. Kendi kendine tahminler yürütmeye veya boğucu davranmaya başladığında, korkularını yatıştır. Onunla bir kez açıkça konuştuğunda, ilişkide sana verdiği değer oldukça artacaktır.
Bağlılık Şifresini Çöz
Partnerinin güvenli mi, endişeli mi yoksa sakıngan bir tip mi olduğunu kısa yoldan çözebilirsin:
Eğer ENDİŞELİ ise…
…aklını okumanı bekler. Direkt söylemektense, verdiği küçük ipuçlarından mutsuz olduğunu anlamanı bekler.
…aldattığından şüphelenir. Senin başkasıyla birlikte olduğundan korkup mesajlarına ya da Facebook sayfana göz atar.
…ilişkiyi fazla kafasına takar. Günde birkaç kez seninle irtibata geçmeye çalışır. Eğer arkadaşlarınla dışarıdaysan, seni kontrol etmek için mesajlar atar.
Eğer SAKINGAN ise…
…karmaşık sinyaller gönderir. Ciddi bir ilişki içindeyseniz bile bazı soru işaretleri olabilir. Örneğin beraber aynı eve taşınmaktan bahseder ama iş hafta sonunda ev bakmaya geldiğinde sözünü tutmaz.
…kendini uzaklaştırır. Kendi başına bir şeyler yapmayı tercih eder. Seyahate seninle beraber gitmektense, tek başına ya da erkek arkadaşlarıyla gider. Yürürken bile senden bir adım öndedir.
…iletişim kurmaz. İlişkinin nereye gittiğini sorduğunda kötü hissetmene neden olur; bazı konuları konuşmaya tamamen kapalıdır. Ona yaptığı bir şeyden dolayı mutsuz olduğunu söylediğinde özür dilemek dışında bir şey söylemez.
Eğer GÜVENLİ ise…
…inanılır ve tutarlıdır. Oyun oynamaz. Arayacağım dediği zaman arar ve yapacağım dediği şeyi yapar.
…iletişim kurar. Zor konuları gündeme getirmeni sağlayacak kadar seni rahat hissettirir ve ilişkinin nereye gittiği gibi ciddi konular üzerine konuşmak konusunda isteklidir.
…samimi bir yakınlık kurar. Her zaman yanında olacağına ve onun için ne kadar önemli olduğuna dair güven verir.
Derleyen: Tuğçe Tekmen
