Bıkkınlık geçiren ayakların pul pul nasırlardan, kaşıntıdan, zonklayan ayak tabanından şikâyet ediyor. O yüzden yazlık ince ayakkabı sevenlere iltihaplı ayak şişliklerinin bu sene moda olmadığını söylemek zorundayım. Aşağı kısımdaki hasarları nasıl tedavi edeceğini öğrenmek için okumaya devam et ve senin için çok çalışan ayakların için doğru bir şeyler yap.
Ayak ağrıları
American Pediatric Medical Association 2007 anketine göre kadınların yüzde 50’sinden fazlası her gün ayak ağrısı çekiyor. Konumuz çoğumuzun ortak sorunu olan Achilles’in ökçesi ve burada oluşan ağrılardan nasıl kurtulabileceğimiz.
Çıkıntılar
Yani, kemiğin başparmakla birleştiği uçta görülen şekil bozukluğu
Hissi: Başparmağının dış tarafında ortaya çıkan sert şişlik.
Oluşumu: En altta duran eklem yanlış hizalanmışsa, kemik dışarıya doğru çıkıntı yapar. Bu çıkıntılar parmaklarını sıkıştırarak nasırı daha da ağrılı hale getirir. Sebebi ayakkabı değildir. Genel olarak ayağının şekli ve yürüme tipin esas faktördür.
Nasıl düzelir: Esnek maddelerden yapılmış (deri gibi) ayakkabılar giyersen, ayağının kıvrımını da rahat ettirmiş olursun. Plastikleri bir kenara atmadan önce ayakkabının tabanını kendi ayak tabanına tut. Ayağından küçük olmamasına dikkat et. Bir ayak hastalıkları uzmanının önerisi, normal bir ayak tabanlığı kullanarak nasırlarının daha da kötüleşmesini engelleyebileceğin yönünde. Ancak esas çözüm ameliyattır. Ancak ağrı artıp da ayağını işlemez hale getirmediği sürece, doktorlar bunu tavsiye etmez. Çoğu operasyonda kemiğe kadar inilir ve parmak iğneyle veya çiviyle yerine yerleştirilir. Ameliyattan sonra bir-iki ay boyunca ayağında aksama olabilir. Ayrıca zorlu nasırlar yüzde 10 – 15 arası geri döner.
Ürkütücü ayak
Yani, içe kıvrık ayak başparmağı
Hissi: Parmak eklemlerinden bir tanesi (özellikle başparmağın yanındaki) yere paralel duracağına, yukarı doğru çıkıktır.
Oluşumu: Düz veya kavisli ayak şişliği veya çok dar ayakkabılar başparmağının ikinci parmağının altına girmesine neden olur. Dolayısıyla parmak büzüşür.
Nasıl düzelir: Ayağın şeklini düzelten yumuşak petlerden kullanabilirsin. Ayak tabanının altında geçer ve içe kıvrık parmağına takılır. Böylece baskı ve sürtünme azalır. Doktor ağrının hafiflemesi için kortizon iğnesi de verebilir. Eğer bunların hepsini denediysen ve durumun hâlâ kötüyse ameliyat çözüm olabilir. Eklemin yanlarından küçük bir parça kemik alınarak parmağın normal şekline dönmesi sağlanır. Yerine oturması için birkaç hafta boyunca küçük bir iğne de konulabilir.
Sürtünmeler
Yani, nasırlar
Hissi: Kalın ve ölü bir tabakanın birikmesi. Parmaklarının üzerinde ve yanlarında görülür.
Oluşumu: Ayağında çok fazla baskı ve sürtünme olduğunda (genellikle kötü kalıplı ayakkabılar yüzünden) ortaya çıkar. Bu da yukarıda bahsettiğim, parmağın kıvrılması gibi bir deformasyondur.
Nasıl düzelir: Haftada bir veya iki kez, duşta nazikçe derin pembeleşene kadar ponza taşıyla ov. Sonra nasırları yumuşatmak için üretilmiş kremlerden (mesela Avon’dan Foot Works) kullanabilirisin. Eğer katmanlar gerçekten kalınsa, doktorun tıbbi pedikür yöntemiyle (salonlarda enfeksiyon riski olabileceğinden) bunları alabilir. Bilmeden de pet kullanmamalısın. Bunlar sağlıklı deriyi yakabilir ve iltihaplanmaya neden olabilir.
Topuk problemi
Yani, taban fasyası iltihabı
Hissi: Daha çok sabahları topukta hissedilen yanma ve batma hissi.
Oluşumu: Dokuların topuktan ayak çukuruna doğru inmesi ve burada iltihaplanma oluşması. Bunun belirtisi ayak tabanının aşırı düz ya da çok yüksek tabanlı olmasıdır. Bütün gün ayakta kalmak veya yürümek, fazla kilolu olmak veya bedeni zorlayıcı hareketler yapmak oluşumu tetikleyebilir.
Nasıl düzelir: Reçetesiz satılan ayak kemeri destekleyicileri veya baskıyı alan ayak tabanlıklarını deneyebilirsin. Ancak gerçekten acıdan kıvranıyorsan ultrasound terapi ve shockwave terapisi hızlıca iyileşmesi sağlar. Bundan başka yeni çıkan “endoskobik taban fasyotomi operasyonu” adı verilen bir yöntem de mevcuttur. Cerrah tabanı incecik keser ve fasyaya ulaşır. Sonra buradaki sıkılaşmış dokuyu alır. Ancak yapılan bir araştırmada operasyon geçiren insanların yüzde 25’inde ağrıların devam ettiği tespit edilmiş.
Ayağın sıkışması
Yani, nörom
Hissi: Sızlama, yanma veya uyuşma hissedilir. Sanki çakıl taşlarının üzerinde yürüyormuşsun gibi acıtabilir.
Oluşumu: İki parmağının kemikleri (genellikle üçüncü ve dördüncü) birbirine sürtünür ve sinirler arada sıkışır. Parmakların izdihamına neden olan çok dar ayakkabılar bunun sorumlusudur.
Nasıl düzelir: Çoğu uzman ağrının geçmesi için kortizon iğnesi veya sinirlerin bir bölümünü yok eden alkol tavsiye eder. Ancak ağrılar devam ederse cerrahi müdahale ile sıkışmış sinirleri çıkarttırabilirsin.
MANTARLAR ARAMIZDA
Atletlerin ayakları rahatsız edicidir. Ama tırnak mantarı olanlar daha da beter.
Ayaklarının güzel görünmesi için her ay tonlarca para harcıyorsundur. Ama davetsiz bir misafir olan onikomikoz yani tırnak mantarıyla karşılaşabilirsin. Ayak tırnakları, kullandığın ürünler yüzünden sarı veya kahverengi tonlara bürünebilir. Mantar ufak kesiklerin içine işler veya şiddetli bir pedikür sonrasında içeri sızar. Tırnak cilası tırnağın nefes almasını engeller. Böylece mantar hızla gelişir.
Reçetesiz bazı yöntemler bulunuyor. Ancak bunlar problemlerin sadece yüzde 10’unu tedavi edebiliyor. Bu konuda reçeteli FDA onaylı Penlac, ciddi bir adanmışlık istiyor: 48 hafta boyunca her gün kullanmalısın. İkinci adım ise yine reçeteli ağızdan alınan antifungal Lamisil veya Sporanox. Ama bu ilaçlar bile yüzde 65 ile 70 arası fayda sağlıyor. Daha da fazlası bunların gerçekten (potansiyel karaciğer problemleri gibi) kötü yan etkileri olabiliyor.
Kısaca, işe en başta ayaklarını kuru tutarak başlamalısın. Sonra toplu yerlerde hiçbir zaman çıplak ayak dolaşmamalısın. Ayrıca tırnaklarına bir hafta veya bir ay boyunca hiçbir şey sürme. Pedikür yaptırırken gittiğin yerin aletlerinin tamamen sterilize olduğuna dikkat et veya evde kendin yap. Yoksa yaz geldiğinde kapalı ayakkabılarla dolaşmak zorunda kalırsın.
Kokuyla mücadele
Hava alanında güvenlikten geçerken ayakkabılarını çıkardığında ayakların toplu katliam silahı mı zannediliyor? O zaman mantarı susturmanın zamanı gelmiştir.
1. Adım
Bu koku derinin üzerinde yaşayan bakterilerden gelir. Bunlar terle birlikte artar. Ayaklarını içinde tanenli asit bulunduğu için siyah çay ile yıkamak, o bölgeyi kurutur ve terlemeyi bir süreliğine durdurur. İki çay torbasını 15 dakikalığına demle. Sonra biraz soğuk su ilave et ve ayaklarını 20- 30 dakika içinde beklet. Yaklaşık bir hafta, on gün bunu dene.
2. Adım
Sprey deodorant kullanabilirsin. (Dr. Scholl Ayak Deodorantı) Böylece nem ve koku oluşmaz.
3. Adım
Reçeteli satılan Drysol’u her akşam ayaklarına sık. Sonra sabah kalktığında durula.
4. Adım
Eğer ayakların sırılsıklam oluyorsa ve ağrı eşiğin yüksekse doktorunla Botoks için konuşabilirsin. Evet, o bildiğin Botoks. Ayak tabanına uygulanarak, ter bezlerini aktive eden kimyasallara mâni oluyor.
Derleyen: Tuğçe Tekmen