İnsan vücudunda işlevini yitirmiş özellikler, bu işlevi yitirseler de var olmaya devam ediyorlar. İşte o özellikler!
BBC’ye konuşan Dorsa Amir, cücudumuzda işlevlerini yitirmiş özellikler hakkında bilgi verdi.
Bazı özellikler pek çok nesil için artık işlevini yitirdi ancak buna rağmen bu “evrimsel artıklar” hala yerlerini koruyorlar.
İşlevini yitirmiş özellikler neden hala vücudumuzda var?
Bunun nedeni basit. Evrim aşamalı bir süreç. Bazen yeterince doğal seleksiyon baskısı oluşmuyor ve nesilden nesile, kullanılmasa da bu özellikler aktarılıyor.
Organların yeni işlev geliştirmesi
Evrim süreci içinde bazen organlar “eksaptasyon” denilen yeni işlevler geliştirebiliyor.
1. Palmaris longus kası
Palmaris longus kası insanların ağaçtan ağaca sıçramasına yarayan bir kastır.
Küçük bir deney: Ellerinizin arkasını düz bir zemine koyun ve baş parmağınızla serçe parmağınıza dokunun. Bileğinizde ikili bir kas görüyorsanız o Palmaris longus kasıdır.
Eğer göremiyorsanız panik yapmayın çünkü insanların yüzde 18’inde bu kas artık yok ve bu bir eksiklik değil.
Bu kas ağaçlarda yaşayan orangutanlar ve benzerlerinde görülüyor ancak karada yaşayan primatlarda farklılık gösterebiliyor.
2. Kuyruk sokumu
Kuyruk sokumu ne işe yarıyor?
Ağaçlarda hareket etmemize ve denge sağlamamıza yardım eden kuyruklarımızdan yadigar kalan bir özelliğimiz de kuyruk sokumu.
3. Darwin yumrusu
Why Evolution is True (Evrim Neden Gerçek) kitabının yazarı Jerty Coyne, “Eğer kulaklarınızı oynatabiliyorsanız o zaman evrimi sergiliyorsunuz demektir” diyor.
İnsanların çoğunda bu kas hiçbir işe yaramıyor fakat bazıları bu kası kullanıp kulaklarını oynatabiliyor.
Bu özellik ilk kez bilim insanı Charles Darwin tarafından gündeme getirildiği için Darwin yumrusu olarak anılıyor.
4. Plica semilunaris ya da üçüncü gözkapağı
Gözünüzün köşesindeki küçük pembe şey, niktitant zar ya da üçüncü göz kapağı olarak biliniyor.
Kuşlar ve kediler gibi diğer hayvanlarda bulunan bu özellik insanlarda artık çalışmıyor.
5. Tüylerin diken diken olması (Piloereksiyon)
Kediler korktuklarında neden kabarır bunu hiç düşündünüz mü? Biz insanlar da korktuğumuz ya da üşüdüğümüzde tüylerimizin diken diken olduğunu görürüz. Bilim buna piloereksiyon refleksi diyor.
Bu özellik, korktuğumuzda daha büyük görünme ve üşüdüğümüzde vücudun ısı kaybını önlemek için gelişmiş bir refleks. Zaman içinde vücut tüylerimiz döküldü ve bu özellik işlevini kaybetti.
6. Avuçlama refleksi
Avuçlama refleksi bir bebeğin avuçlarına bir şey uzatıldığında onu sıkı sıkıya tutmasıyla gözlenebilir. Bu refleks primatlardaki ulaşım için yetişkinlere tutunma özellikleri ile benzerlik gösteriyor ve doğuştan geliyor.
