Küçük bir kesiğin bile çok ciddi sonuçlara yol açabileceği diyabet hastalığı, ayakların açısından tehlikeli olabilir. Gel, diyabet hastalığında ayak bakımı konusunda dikkat etmen gerekenlere daha yakından bakalım.
Diyabet ayaklarının hissizleşmesine neden olan sinir hasarına yol açabilir ve aynı zamanda ayaklara kan akışını da yavaşlatabileceği için yaraların iyileşmesini zorlaştırabilir ya da enfeksiyon direncini azaltabilir. Tüm bu sorunlar nedeniyle ayakkabınızdaki yabancı bir cismi fark edemeyebilirsiniz. Sonuç olarak ayağınız kabarır ya da yara olur. Bu da bir uzvun kesilmesine kadar gidebilecek olan enfeksiyon ya da iyileşmeyen yaralara yol açabilir.
Prof. Dr. Alper Çelik, ayak parmağı, ayağın tamamı ya da bacağı kaybetmekle sonuçlanabilecek ciddi ayak sorunlarının önüne geçmek için yapılması gerekenler hakkında şu bilgileri verdi:
DİYABETİNİ KONTROL ALTINDA TUT
Kan glikoz seviyesini hedeflediğin aralıkta tutmak için sağlık bakım ekibinle çalış. Diyabetini kontrol altında tutmak ve devamlı dikkat birçok sorunu çözmenin başlıca kuralıdır.
HER GÜN AYAKLARINI KONTROL ET
Her gün ayak kontrolü için belli bir zaman ayır. Çıplak ayakta kırmızı lekeler, kesik, şişme, çatlak, yaralanma, kızarma ya da tırnak problemi olup olmadığını görmek için her gün kontrol yapın. Ayak tabanını görmek için büyüten el aynası kullanın ya da birinden yardım iste. Dikkatini çeken bir şey olursa doktoruna başvur.
AYAKLARINI HER GÜN ILIK SUYLA YIKA
Ayaklarını her gün yıkayarak temiz tut. Yeni doğan bebeklerin yıkandığı ılık su sıcaklığındaki su ile ayaklarınızı yıkayın. Ayaklarını sıcak suyla yıkama. Kurularken özellikle ayak parmaklarının arasının nemli kalmamasına dikkat Et. Parmak aralarında kalan uzun süreli nem bu kısımlarda mantar oluşumunu tetikler.
AYAKLARINI NAZİKÇE YIKA
Yumuşak bir sabun bezi ya da sünger kullan. Ayak parmaklarının aralarını yumuşak hareketlerle yavaşça silerek dikkatle kurula.
PARMAK ARALARINI NEMLENDİRME
Ayak derisinin yumuşak ve pürüzsüz kalmasını sağla. Kuru cildin neden olacağı kaçınma ya da çatlaklara karşı ayak derisini nemlendirici krem sür. Fakat mantar enfeksiyonu oluşmasını önlemek için ayak parmaklarınızın arasını nemlendirme. Ayaklarının üstünü ve altını kalın bir tabaka cilt losyonu ile ov, ayak parmaklarının arasına bu losyondan sürme.
AYAK TIRNAKLARINI DİKKATLİ BİR ŞEKİLDE KES
Tırnakları düz kes ve kenarları törpüle. Tırnakları çok kısa kesme. Bu ayak tırnaklarının deri altına doğru büyümesine neden olur. Tırnaklarınla ilgili sorunların varsa doktoruna danış.
NASIRI KENDİ BAŞINA TEDAVİ ETMEYE KALKIŞMA
Banyo cerrahisi ya da nasır yakısı gibi şeyler kullanma. Gerekli tedavi için doktorunuza başvurun. Nasırlar yaygın görüldüğü için önemsiz gibi algılanır ancak sağlığın için nasır tedavisini doktorun ile yürütmen de önemlidir.
HER ZAMAN ÇORAP VE AYAKKABI GİY
Asla yalın ayak yürüme. Ayağına tam oturan ve onu koruyan rahat ayakkabılar giy. Ayakkabını giymeden önce içini kontrol et. Ayakkabı tabanının düz olduğundan ve içinde bir şey bulunmadığından emin ol. Temiz ve kuru çorap giy: Çoraplarını her gün değiştir
DİYABETLİLER İÇİN ÖZEL ÜRETİLMİŞ ÇORAPLARDAN AL
Bu çoraplar fazladan yumuşaktır, lastik yoktur, ayak bileğinden yukarıdadır ve ciltten nemi uzaklaştıran liflerden yapılmıştır. Ayak sağlığın için gereken uygun koşulları sağlaması açısından bu tarz çorapları kullanabilirsin. Ancak bu çorapların yetkili kuruluşlardan onay aldığından ve gerçekten diyabetliler için üretilmiş ürünler olduğundan emin ol.
UYURKEN ÇORAP GİY
Gece ayakların üşüyorsa çorap giy. Asla ısıtıcı ped ya da sıcak su torbası kullanma. Bu tarz ürünler diyabetinden kaynaklı hissizlik nedeniyle farkında olmadan ayağını yakmana neden olabilir.
AYAĞINI SICAKTAN VE SOĞUKTAN KORU
Plajda ve sıcak yollarda ayakkabı giy. Ayağını sıcak suya sokma. Su sıcaklığının, bebek banyosu ılıklığında olup olmadığını kontrol et. Asla sıcak su torbası, ısıtıcı ped ya da elektrikli battaniye kullanma.
AYAK TABANINDA TER ÖNLEYİCİ KULLANMAYI DÜŞÜN
Ayaklarında aşırı terleme varsa bu iyi bir çözüm olabilir.
ASLA YALINAYAK YÜRÜME
Evde bile! Her zaman ayakkabı ya da terlik giy. Bir şeye basıp ayağının yaralanmasına neden olabilirsin.
BACAK BACAK ÜSTÜNE ATMA
Otururken ayaklarını yükseğe kaldır. Ayak parmaklarını hareket ettir ve ayak bileklerini yukarı aşağı 5 dakika boyunca günde 2 ya da 3 kez oynat. Uzun süre bacak bacak üstüne atma.
SİGARA KULLANMA
Sigara ayaklarınıza kan akışını sınırlandırır ve damar tıkanıklığına da neden olmaktadır. Yalnızca diyabetliler için değil tüm insanlar için sigara kullanımının zararları kesindir ve kullanılmaması gerekir.
DÜZENLİ AYAK MUAYENESİ YAPTIR
Düzenli olarak ayak ve ayak bileği cerrahını ziyaret etmek, diyabete bağlı komplikasyonların gelişmesini önlemeye yardımcı olacaktır.
