Egzersiz yaparak sağlığımıza ve bedenimize yatırım yaptığımız su götürmez bir gerçek. Ancak bilinçsiz hareket ettiğimizde yaralanmalar da kaçınılmaz oluyor.
Ortopedi ve Travmatoloji, Spor Yaralanmaları, Ayak Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Metin Uzun, son yıllarda insanların spor ve egzersiz yapmaya karşı ilgisi arttığını söylüyor. Ülkemizde; futbol, basketbol, tenis, yüzme, bisiklet ve koşu en sık yapılan sporlar olarak karşımıza çıksa da, yapılan hatalar yüzünden çeşitli yaralanmalarla karşı karşıya kalınıyor. Doç. Dr. Metin Uzun, yaralanmalara maruz kalmamak için uyulması gereken 8 kuralı anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Sağlık kontrollerini yaptırmayı unutma
Spor yapmaya başlamadan önce, sağlık kontrollerinin yapılması şart. Kontroller yapılmadan, aşırı zorlayıcı sporların yapılması sonucunda, sıklıkla kalp rahatsızları ortaya çıkıyor.
Önce ısın
Spora başlamadan önce iyice ısınmak, kas boyunu gererek uzatmak şart. Aksi halde çok sık olarak lif atması denilen kas yırtıkları ile karşılaşabilirsin.
Uygun ekipman kullan
Her spor branşına uygun ekipmanlar kullan ve gerektiği takdirde bunların ayarlarını yapmayı ihmal etme. Bisiklete biniyorsan sele-boy ayarını, koşuyorsanız veya tenis oynuyorsan uygun ayakkabı ve raket seçimini, kayak yapıyorsan kask kullanımını, kişiye uygun board veya kayak takımının boy oranının seçimini yap.
Aç karnına spor yapma
Spor öncesi kompleks karbonhidrat denilen, şekerin kana yavaş karışmasını sağlayan besinler tüket. Aksi halde spor sırasında kan şekeri düşüyor bu da yaralanma riskini artırıyor.
Spor esnasında mutlaka su iç
Doç. Dr. Metin Uzun “Spor yapanlarda genellikle, spor esnasında alınan sıvının mide şişkinliğine yol açtığı, bunun da sportif kapasiteyi azalttığı düşüncesi oluyor. Ancak bilimsel çalışmalar tam tersini gösteriyor. Yeterli sıvı tüketimi olmazsa, hem yaralanma riski artıyor, hem de sportif kapasite düşüyor” diyor.
Protein tüket
Spor sonrası beslenme için protein içerikli besinler tüket. Aksi halde vücudun ihtiyacı olan protein ihtiyacı, protein deposu olan kaslarımızdan sağlanıyor. Bu da kas gücünü artırmak için spor yaparken, kas kaybına yol açıyor.
Temponu yavaş yavaş artır
Spor yaptıkça vücutta salgılanan çeşitli hormonlar sayesinde daha fazla spor yapma isteği ortaya çıkıyor. Bazen de çeşitli müsabakalara hazırlanma aşamasında, hazırlık süresi kısa olduğu zaman hızlı yüklenmeler yapılabiliyor. Oysa bu tarz antrenman yüklenmeleri ‘stres kırığı’ denilen yüklenme kırıklarına yol açıyor. Bu nedenle temponu yavaş yavaş artır.
Çevre koşullarına dikkat et
Daha sağlıklı ortamlarda yapılan spor, insanların psikolojisini olumlu yönde etkileyerek, egzersiz yapmanın devamlılığını sağlıyor. Uygun alanlar olmadığı zaman -bakımsız ve bozuk zeminli halı sahalar ya da beton zeminde koşulması- yaralanma ihtimalini artırdığından çevre koşullarına dikkat edin.
Kilo vermek için egzersiz yapıyorsan…
Doç. Dr. Metin Uzun “Bazen kilo vermek için insanlar spor ve egzersiz yapmaya başlarlar. Kilo vermek için spor yapanlara tavsiyemiz, muhakkak diyetisyen eşliğinde gidilmesi olmaktadır. Aç kalarak spor yaptığımızda, düşen kalori ve enerji alımı, daha çabuk sakatlıklara yol açmaktadır. Uygun beslenenlerde ise, kilo kaybı olmadığı zaman insanlar sporu bırakmaktadır. Bu kişilerde; takip, kilodan çok, beden üzerinden yapılmalıdır. Yapılan egzersizler ile yağ yıkımı ve kas yapımı artmaktadır. Bu da daha fit olmamızı sağlamaktadır” diyor.
