Bebeğini kucağına almaya hazırlanan pek çok anne adayı bel ağrılarından şikayet ediyor. Özellikle doğum yaklaştıkça bu ağrılar dayanılmaz hale gelebiliyor. Anne adayları bazı önemli noktalara dikkat ederek bu süreci konforlu bir şekilde atlatabiliyor.
Op. Dr. Emine Barın, gebelik döneminde bel ağrıları ve alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
Gebelikte en sık karşılaşılan ağrılar, leğen kemiği çevresi veya bel bölgesinde olan kas ve eklemlerin gerilimi ya da gevşemesine bağlı ağrılardır. Bunların ikisi bir arada da olabilir. Bu dönemde görülen bel ağrıları biyomekanik, hormonal, damarsal veya diğer nedenlerle oluşabilmektedir. Hamilelik döneminde bel ağrısı görülme sıklığı yüzde 40-60 arasındadır. Ancak bu vakaların yüzde 15-20’sinde günlük hayatı etkileyecek kadar şiddetli bel ağrısı vardır.
Hamilelikte bel ağrısının nedenleri
Hamilelerde bel ağrısı genellikle gebeliğin orta dönemlerindeki aylarda (4. – 6. aylar) başlar. Çünkü bel ağrısına neden olan temel nedenler bu aylarda yoğunlaşır. Bunlar şöyle sıralanmaktadır:
– Rahmin ağırlaşması ve vücudun ağırlık merkezini değiştirerek öne doğru çekmesi
– Kilo almak
– Gebeliğe bağlı duruş bozuklukları
– Bu dönemde artan hormonlara bağlı olarak bel eklemlerinde gevşeme olması.
Bel ağrısına neden olan etkenler gebeliğin sonuna doğru daha fazla artacağı için son aylarda bel ağrısı biraz daha şiddetlenir. Buna rağmen gebeliğin ilk aylarında da hafif derecede bel ağrısı bazı anne adaylarında görülebilir. Eğer gebeliğin ilk aylarında bel ağrısı çok şiddetli ise bunun gebelik dışında bir sebebi (bel fıtığı gibi) olabileceği akla getirilmelidir ve bu yönde değerlendirme yapılmalıdır.
Bel ağrısına, kasık ağrısı ve kanama eşlik ediyorsa…
Gebeliğin ilk günlerinde bazı gebelerde bel ağrısı görülebilir. Bu durum artan hormonlar nedeniyle oluşabilir. Gebeliğin ilk 3 ayında yine büyüyen uterus ve hormonlar nedeniyle oluşan bel ağrıları gebe kadında düşük tehlikesi olarak değerlendirilip kaygıya neden olabilir. Genelde düşük tehlikesi olması durumunda bel ağrısına kasık ağrısı da eşlik eder. Sıklıkla ağrılarla beraber veya daha sonra vajinal kanama izlenir.
Gebeliğin son 3 ayında olan bel ağrıları erken doğum belirtisi olabilir. Son ayda bel ağrısı doğum ağrıları ile karışabilir. Bunu ayırt etmek için mutlaka doktora başvurulması gerekir.
Gebelikte bel fıtığına dikkat!
Gebelikte bel fıtığı gelişme riski bir miktar artar. Ancak daha da önemlisi normalde bel ve bacak ağrısına sebep olmayacak fıtıklar gebelikten dolayı bel ağrısına sebep olabilir. Gebelerde bacak ağrısı sinir köklerine direkt baskıya veya yansıyan ağrılara bağlı olarak gelişir. Ayrıca sinirlere olan baskılar sonucu sinirlerdeki iskemi (damar basısı) sonucu ağrılar da görülebilir. Gebeliğin son üç ayında ağırlaşmış uterusun atardamarlara ve toplardamarlara baskısı sonucu bacak ağrıları olabilir. Bu durumda dolaşım bozukluğu ile ilgili tetkikler istenmelidir. Uterusun üreterler üzerine baskı yapması çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir ve asla ihmal edilmemelidir.
Bel ağrısını azaltmak için yapman gerekenler
Gebelik öncesi fit durumda olmak, karın ve sırt kaslarının kuvvetli olması bel ağrısı olasılığını azaltsa da; kalça ve pelvis çevresindeki ağrıyı azaltmaz. Relaksin hormon salgılanması bazı kişilerde daha fazladır. Bu hormon bu bölgelerdeki ağrıyı artırır. Hamilelik dönemini daha rahat geçirmek için;
- Gereğinden fazla kilo almamaya çalış.
- Yeterli D vitamini ve kalsiyum al.
- Uzun süre ayakta hareketsiz kalma, sık sık yürü.
- Kaslarındaki gerilimi ve zorlanmayı azaltmak için vücudunun düzgün duruş şeklini koru.
- Gün içerisinde sık sık istirahat et. Otururken sık sık pozisyon değiştir. Sandalyede otururken bel yastığı kullan.
- Belin geceleri daha çok ağrıyorsa sırt üstü yatmaktan kaçın. Yan yat ve karnını yastıkla destekle.
- Kalça ve belini yoracak hareketlerden kaçın.
- Uzun oturma ve ayakta durma sırasında bir ayağının altına basamak koyarak kaslarını gevşetmeye çalış.
- Solunum ve gevşeme egzersizleri yap.
- Yüksek topuklu ayakkabılar giymekten kaçın.
- Doktor kontrolünde bel korsesi takabilirsin.
- Çok ağrın olduğunda yine doktor kontrolünde ilaç kullanabilirsin.
