İlkbaharda doğa o uzun kış uykusundan uyanır ve dışarı polen püskürtmeye başlar. Bu durum milyonlarca insanın bedeninde adeta bir ayaklanmaya neden olur.
İşte saldırının ilk aşamalarında önlem alabilmek için bilmen gerekenler.
İlk dakikada
Her şeyin başında eşleşme oyunu vardır: Erkek polen taneleri, dişi arayışına geçmek için etrafa saçılmaya başlar. Toz kadar ufak zerrecikler her yere o kadar çabuk yayılır ki, hiç farkında olmadan nefesinle birlikte bunları içine çekmeye veya gözlerini ovuşturmaya başlarsın. Eğer alerjik bir yapın varsa, vücudun IgE adı verilen antikorlar üretir. Yani polenler bunları harekete geçirir.
IgE antikorları, bağışıklık sisteminin bir parçası olan ve burun, boğaz, göz, deri ve akciğerlerde yer alan mast hücrelerinin üzerini kaplar. Polenler bunlara yapıştığında, mast hücreleri birçok farklı kimyasal madde salgılamaya başlar. Bunlardan en ünlüsü, hatta alerji savaşının amiral kuvveti olarak tanınanı histamindir.
Mast hücreleri savaşı devam ettirdikçe daha da fazla histamin salgılanır. Ancak buradaki asıl problem, bu kimyasalın bedenini oldukça zorlamasıdır.
Beş dakika sonra Histamin mukus zarına aşırı yüklenir. Bu noktadan sonra hapşırma, burun akıntısı ve göz sulanması gibi etkiler başlar.
Hava kanalların kasılır, nefes almakta zorlanırsın. Ya da ciğerlerinde sıkışma hissedebilirsin. Histamin boğazının da kaşınmasına neden olur.
Polene maruz kaldığın süre boyunca (eğer antihistamin ilaç almazsan), bu dayanılmaz durum devam eder. Dolayısıyla yapılacak en iyi şey hemen böyle bir ilaç almaktır. Ne kadar çabuk davranırsan senin için o kadar iyi olur çünkü mast hücreleri çok hızlı şekilde çoğalır.
Sonraki birkaç saat
Mast hücreleri ikinci bir hücum dalgası gönderir. Bağışıklık sisteminin arabulucuları olan bu ekip, akmakta olan burnunun tıkanmasına neden olur; bu aşamada antihistamin alsan bile pek etkili olmaz.
Eğer bünyen çok alerjikse, göz kapakların da şişmeye başlayabilir.
Birkaç gün sonra
Eğer hâlâ polen bölgesindeysen, mukus burnunda ve sinüs kanallarında kamp kurmuştur. Ardında bıraktığın mendilli günler zor geçmiş olabilir. Boğazında birikmiş olan balgam öksürmene ve horlamana yol açar. (Olay bu raddeye gelmeden burun açıcı bir sprey kullanman faydalı olabilir.)
Solunum sistemin normalde, silia adı verilen tüycükler sayesinde mikropları kovabilir. Ancak şu anda oldukça sıkışıklık yaşandığından tıkanmıştır ve bu da bakterilerin üremesi için ideal bir ortam yaratır. Kulak ya da sinüs enfeksiyonuna açık hâle gelirsin. Eğer mevsime bağlı astım sorunun varsa, kronik öksürük başlayabilir. Bu derece ilerlemiş bir alerjik reaksiyonu sadece daha güçlü bir tedavi uygulayabilecek bir doktor halledebilir.
Birkaç ay sonra
Sonbahar geldiğinde artık özgürsündür. Tabii farklı bir şeye karşı alerjin yoksa…
Derleyen: Tuğçe Tekmen
