Halk arasında “ben” olarak bilinen melanositik nevüsler, doğuştan var olan veya doğumdan sonra ortaya çıkan, deriye rengini veren melanosit adlı pigment hücrelerinin çoğalması sonucu oluşuyor. Normalde masum görünen ve herhangi bir sorun yaşatmayan benler, kimi zaman kansere de dönüşebiliyor. Op. Dr. Hakan Tekin, kansere dönüşebilen benlerin 7 belirtisi ve tedavileri hakkında bilgi veriyor.
Uzun süre güneşte kalmak benler açısından riskli
Benlerin büyük bir çoğunluğu insan yaşamında iyi huylu olarak seyir gösterirken, bazı türlerinin kansere dönüşme olasılığı bulunmaktadır. Genetik yatkınlık, uzun süre kontrolsüz ve korumasız güneşe maruz kalmak, sürekli travma ve güneş yanıkları benlerin kanserleşmesini tetikleyen faktörler arasındadır. Düz veya kabarık, pembe, kahverengi ya da siyah renklerde olabilen benler renk değiştiriyorsa, büyüyorsa, kanama ve kaşıntı yapıyorsa, kenarları düzensizleşiyorsa mutlaka kanser riski açısından uzman bir doktor tarafından değerlendirilmelidir. Bu şüpheli benlerin muayenesinin yapılması ve gerekiyorsa düzenli takibi yapılmalıdır.
Yanlış düşünceler sağlığından etmesin
Halk arasında yaygın olan, benlerin cerrahi müdahale ile alındığında kansere dönüşme riski bulunduğu düşüncesi tamamen yanlıştır. ‘Bıçak değdi kötüleşti’inanışı yüzünden, kanser riski taşıyan benleri bulunan birçok hasta, erken tanı şansını kaybetmektedir. Aksine bütün şüpheli benler tanı ve tedavi amaçlı mutlaka incelenmeli, doktor tarafından gerekli görüldüğü takdirde patolojik araştırma yapılmak üzere kısmen veya tamamen alınmalıdır. Özellikle doğuştan olan ve çapı birkaç santimetreden büyük olan benler daha fazla risk taşımaktadırlar.
Benlerdeki bu belirtileri önemse:
- Benlerin şekli asimetrikse
- Kenarlarında düzensizlik varsa veya düzensizleşiyorsa
- İçinde birden fazla renk bulunuyorsa
- Çapı büyükse
- Yüzeyinde, boyutunda ve şeklinde değişiklik oluşmuşsa
- Kanama veya kaşıntı sorunu oluşuyorsa
- Üzerinde iyileşmeyen yara varsa
Cerrahi ya da lazer ile tedavi edilebiliyor
Benler, durumlarına ve yapılarına göre cerrahi müdahale ya da lazer tekniği ile tedavi edilebilmekte, hasta işlemler sonrası konforlu bir şekilde yaşamını sürdürebilmektedir. Cerrahi yöntem uygulanarak alınan benlerin patolojik incelemesi yapılarak, iyi ya da kötü huylu oldukları belirlenebilir. Bu açıdan hasta için avantajlı bir yöntemdir. İyi huylu benlerin bir kısmı lazer ile neredeyse iz kalmadan veya hafif bir iz kalacak şekilde alınabilir. Lazer tekniği ile uygun olan benler, sayısı çok olsa bile tek seansta büyük oranda tedavi edilebilir. Benlere uygulanacak tedavi yöntemi mutlaka uzman doktor tarafından belirlenmelidir.
