Tahtakuruları yüzünden böcek ilaçlama firmalarına yapılan çağrılar son yıllarda yüzde 500 oranında artmış. Bu küçük kan emiciler birçok otele de sızmış durumda. Kaşıntıdan uzak durmak istiyorsan, yeni bir eve veya odaya taşınmadan önce CSI benzeri bir araştırma yapman gerekiyor.
Bu tuhaf görünümlü yaratıklarla mücadele için yapılacak en iyi savunma, iyi bir saldırı planı…
KOLTUK VE PERDELER Tahtakuruları kapitone mobilyalarda saklanmaya bayılır. Tahta sandalyeler daha güvenli olabilir ama çatlamış olanlara da dikkat etmek gerekir. Cornell Üniversitesi’nden Entomoloji Uzmanı Doktor Jody Gangloff- Kaufmann, “Bu böcekler bir kredi kartının geçebildiği her yere sığabilir” diyor. Minder altlarına bakarken, deri döküntüsü ve dışkı izleri için girintili çıkıntılı yerlere ve dikişlere özellikle bak. (Ayrıca ikinci el bir kanepeyi –bedava bile olsa-kesinlikle eve sokma, içi bu böceklerle kaynıyor olabilir!)
SÜPÜRGELİKLER İstanbul, İzmir ve Ankara gibi büyük şehirlerdeki bitişik yapılanma, tahtakurularının yaşaması için daha elverişlidir: Bir daireden diğerine ya da bir otel odasından bir başkasına kolaylıkla ilerleyebilirler. Süpürgelikler de ilk yerleştikleri alandır. Bu yüzden bir yere ilk girdiğinde öncelikle duvar ve süpürgeliğin kesiştiği, ardından halıların süpürgeliğe temas ettiği yerleri ve elektrik prizlerinin etrafını kontrol et.
YATAK Tahtakuruları dükkânlara, sinemalara, ofislere hatta opera binalarına kadar ilerledi. Ancak en sevdikleri beslenme alanı, isimlerinden belli oluyor. Bir otel odasına girdiğin anda hemen o konforlu yatağa uzanma. Öncelikle çarşafları, yatağı ve bazayı (özellikle de dikiş yerlerini) incele. Arayacağın şeyler: Deri döküntüleri (tahtakuruları patlamış mısır zarına benzeyen kâğıt gibi tabakalar bırakır), siyah lekeler (dışkı) veya canlı böcekler. Eğil ve yatak bazasının altına mümkünse bir fenerle bak.
Bilmen gereken bir şey de şu: İstila edilmiş bir oda kişniş gibi kokar. Ohio State Üniversitesi’nin Entomoloji (Böcekbilim) bölümünden Doçent Doktor Susan Jones, tahtakurularının keskin bir koku bıraktığını belirtiyor.
RESİM ÇERÇEVELERİ Sanat söz konusu olduğunda bu parazitler ayrım yapmaz. Pahalı otellerin zarif yağlı boya tablolarında da, köhne motellerdeki kalitesiz baskıların kenarlarında da kendine yer edinebilir. Eğer odandaki duvarlara asılmış bir şeyler varsa, çerçeve kenarlarını ve arkalarını dikkatlice kontrol et.
YATAK BAŞLIĞI Gece vakti ortaya çıkan bu yaratıklar, karanlık ve kuru yerleri sever (direkt güneş ışığından çekinirler). New York’taki Bug Off Pest Control Center’ın Başkanı Andy Linares, “Kredi kartını çıkar ve kenarıyla yatak başında ulaşabildiğin her yeri tara. Dikiş yerleri ve çatlaklara daha çok dikkat et. Eğer böcek veya kalıntısını ortaya çıkarırsan, bil ki oda tehlike altında. Hemen oradan uzaklaşmanda fayda var.
BAVUL Böcekbilim Uzmanı Jeffrey White, insanların vücut ısısının tahtakuruları için mıknatıs gibi olduğunu söylüyor: “Bu böceklerin altı adet bacağı ve bunların her birinde iki adet kanca benzeri kıskacı vardır; bunlarla da giysilerin üzerinde rahatlıkla dolaşabilirler.” İşte bu yüzden otel odasında hiçbir zaman bavulunu yere ya da yatağın üzerine koyma. Aksine, yataktan mümkün olduğunca uzağa bırakmalısın. (Tabii duvara yaslamamak da iyi bir fikir olacaktır.) Odanın tamamını kontrol etmeden sakın bavulunu açma.
ŞİFONYER Bavulunu koymak için en güvenli yer neresi sence? Biz söyleyelim; küvet. Eğer bu sana çılgınca geliyorsa, giysilerini ya dolaba as ya da odayı kontrol edene kadar bavulunda bırak. Virginia Tech Üniversitesi’nden Böcekbilim Uzmanı Dini Miller, şifonyer çekmecelerinden uzak durmanı tavsiye ediyor. Bunları kontrol etmek daha zordur.
Böcek
Düz bir şekle sahip, kırmızı-kahverengi arası bir rengi olan bu haşerenin boyu yarım santim, yani yaklaşık bir elma çekirdeği kadardır. Dişiler günde beş yumurta üretebilir. Şiltelere, yatak başlığına, bavullara ve daha birçok yere yumurtalarını yapıştırabildikleri için bunları görmek oldukça zordur. Saman renkli yavrular 21-26 derecelik ortamda büyür ve uygun çevre sağlandığında (insan kanı ile) 30 ile 45 gün arasında yetişkinliğe erişir. New Jersey’deki BedBug Central’dan Böcekbilim Uzmanı Jeffrey White, yaşam koşullarına bağlı olmak üzere, tahtakurularının hiç beslenmeden altı ay ve daha uzun süre hayatta kalabileceğini belirtiyor. Kaldı ki, onlardan kurtulmak için çok temiz olmak da yetmiyor. Kirlilik ve yiyecekler, hamamböceği ve karıncaya etki ettiği gibi tahtakurusunu baştan çıkaramıyor.
Isırık
Tahtakurularının tükürüğünde anestezik bir madde bulunur. Dolayısıyla 10 dakika kadar sürekli senden beslense bile hiçbir şey fark etmezsin. Hatta bazı insanlar ısırıklara karşı reaksiyon bile göstermez. Ancak yüzde 70 oranda kişinin cildinde kırmızı, kaşıntılı kabarıklıklar ortaya çıkar. Bu ısırıklar genelde belli bir hat üzerinde yer alır. Bazı kurbanlar bunları “kahvaltı, öğle ve akşam yemeği” olarak tanımlar.
Eğer Bulursan Ne Yapmalısın?
1/ Hemen odanın değiştirilmesini iste. Senin odanda var diye bütün otel onlarla kaplı demek değil. Başka bir kata geçmek istediğini söyle ve yine etrafına dikkatlice bak. Böcek Kontrol Uzmanı Andy Linares, odada böcek olduğunun farkına varmadan birkaç saat geçirdiysen, çıkmadan önce bavulunun dışını sıcak ütüyle ütülemeni öneriyor. Doktor Susan Jones da, buhar makinesiyle eşyalarının temizletilmesini talep etmeni öneriyor. Yurt dışında bir otelde kalacaksan, odayı ayırtmadan evvel Bedbugregistry.com adresine bakabilirsin. Bu sitede tahtakurusu bulunan otellerin bilgisi var ama listenin yüzde 100 güvenilir olmadığını aklından çıkarma.
2/ Eşyalarını koru. Yanında getirdiğin tüm eşyaları plastik torbalara koy. Oteli terk etmeden önce hepsini yine torbalara doldur ve bavula yerleştir. Eve vardığında önce hepsini kurutucuya at. 50 derecede 30 dakikalık bir ısıtma, tüm haşereleri yok edecektir. Ya da suda çözünebilen çamaşır torbalarından edin (medikal marketlerde bulabilirsin). Böcekbilim Uzmanı Jeffrey White, “Eve geldiğinde giysilerini çözünebilen torbalarla birlikte çamaşır makinesine at ve ardından yüksek ısıda kurut” diyor.
3/ Bavulunu eve alma. Haşere bantlarından alıp bir torba içerisinde bavuluna koyabilirsin. White, tüm yaratıkların ölmesi için ağzı kapalı şekilde en az iki hafta bu şekilde bekletmeni öneriyor. (Mümkünse bu süre boyunca bavulunu evin dışında bırak.) Okudukların gerçekten paranoyakça değil mi? Daha bitmedi. Spor çantasına benzeyen taşınabilir ısıtma gereçleri bile var; bunların amacı bavul veya sadece kuru temizleme yapılan giysiler gibi yıkayamadığın eşyalarda yer etmiş tahtakurularını yok etmek.
Derleyen: Tuğçe Tekmen
