Burun tıkanıklığını ihmal etme!
Yrd. Doç. Dr. Ahmet Erdem Kılavuz, kalıcı burun tıkanıklıklarının en sık deviasyon denilen burun orta bölmesindeki kıkırdak ve kemik eğriliğinden kaynaklandığını belirterek, diğer nedenleri kronik sinüzit, alerjik rinit (burun iltihabı), burun içinde alerji kaynaklı oluşan etler (polip) ve burun eti (konka) büyümeleri olarak sıralıyor. Burun tıkanıklığına neden olan etkenlerin uygun tedavilerle ortadan kaldırılabilirken, tedavi edilmeyen burun tıkanıklıkları ise yorgunluktan kalp hastalıklarına dek birçok soruna neden olabiliyor.
Burun tıkanıklığının yol açabileceği sorunları öğrenmeye ne dersin?
Yorgunluk
Burnumuzdan ciğerlerimize çektiğimiz hava vücudumuzun her organı ve her hücresi için hayati öneme sahip. Yeterince iyi nefes alamamak iskelet kaslarını da etkilendiğinden günlük performansını ve fiziksel kapasiteni azaltıyor. Bu durumun merdiven çıkmaktan, spora, iş ve okul performansından cinsel hayata kadar olumsuz etkileri belirgin bir şekilde ortaya çıkıyor; üstelik kişi kendinde gün boyu nedenini tam bilemediği bir yorgunluk hissediyor.
Yüze ve göze vuran ağrı
Burunda hava akışını bozan deviasyon ve konka gibi nedenler sinüslerin havalanmasını engellerken bu da uzun vadede kronik sinüzit gibi iltihabi durumlara yol açabiliyor. Kronik sinüzit geniz akıntısı, yüze ve gözlere vuran ağrıyla seyrediyor ve tedavi edilmediği takdirde daha ileri sağlık problemleri yaratabiliyor.
Uyuklama hissi
Burun tıkanıklığının yol açtığı horlama ve uyku apnesi, kişinin sosyal ve aile hayatını etkileyebiliyor, ileri durumlarda dolaşım ve solunum sistemlerinde kalıcı problemlere yol açabiliyor. Ayrıca gün içinde uyuklama gibi durumlara yol açarak araç kullanımı ya da dikkat isteyen işlerde çalışanlarda çevre sağlığını ve iş performansını da olumsuz etkileyebiliyor.
Kalp hastalıkları
Burun tıkanıklığının yarattığı hava akışındaki direnç akciğer damarlarına ekstra yük bindirdiğinden kalbin akciğere kan pompalayan odacığı ekstra çalışmak zorunda kalıyor. Bu durum uzun süre devam ettiğinde ise kalbin işleyişini ve kan basıncı dengesini bozabileceğinden kalp sağlığı üzerinde önemli olumsuz etkilere yol açabiliyor.
Astım
Burundaki deviasyon gibi yapısal problemler birebir alerji sebebi değil. Alerjiler vücutta hücre ve moleküler seviyede oluşan aşırı duyarlılık reaksiyonlarıdır, ancak burundaki yapısal problemler alerji tedavisinin etkin bir şekilde yapılmasını engelleyebiliyor. Ayrıca alerjik durumlar alt solunum yollarını da etkileyerek astım gibi akciğer problemlerine de yol açabiliyor.
Koku ve tat almada azalma
Deviasyon (burun orta bölmesinde kıkırdak ve kemik eğriliği), konka (burun eti) büyümesi ya da polip (burunda alerji kaynaklı oluşan et) gibi durumlar koku duyusunu olumsuz olarak etkiliyor. Koku, aynı zamanda tat duyusunu da etkilediğinden, burun tıkanıklığında yediğimiz yiyeceklerin tadını ve aromasını yeterince iyi alamayız. Koku ve tat duyusunda azalma hayat kalitesini anlamlı olarak düşürürken, aynı zamanda vücudu tehlikelere açık hale getiriyor.
Gıcık şeklinde öksürük
Burun tıkanıklığına yol açan sebepler, özellikle kronik sinüzit, sürekli geniz akıntısına yol açabilirken, geniz akıntısı sürekli boğaz temizleme ve gıcık şeklinde öksürüğe yol açabileceği gibi aynı zamanda özellikle sabahları daha fazla hissedilen ağız kokusuna yol açabiliyor. Sigara ve tütün ürünleri kullanımı da geniz akıntısını daha da artırabiliyor.
Boğaz enfeksiyonları
Burun yoluyla aldığımız hava burun içinde ısıtılıp nemlendiriliyor, filtre edilerek mikroplardan arındırılıyor. Temizlenen nemlendirilen ve ısıtılan bu hava önce boğaza sonra akciğerlere aktarılıyor. Burun tıkanıklığı durumunda ağız solunumu yapıldığında ise bu işlemlerden geçmeyen hava doğrudan boğaza ve akciğerlere yönlendirildiğinden özellikle kronik farenjit ve bademcik iltihabı gibi boğazın iltihabi durumlarına yol açabiliyor.
Diş çürükleri ve diş eti iltihabı
Burun tıkanıklığı sonucu sürekli ağız solunumu yapılması boğaz sağlığıyla beraber ağız ve diş sağlığını da etkiliyor. Sürekli ağız kuruluğu, ağız ve dişleri koruyan tükürük salgısının azalması veya yetmemesi, diş çürüklerine ve diş eti iltihaplarına yol açabiliyor. Tedavi edilmeyen diş çürükleri kalbe kadar uzanan çok ciddi sağlık problemlerine zemin hazırlayabiliyor.
İşitme kaybı
Burun yoluyla aldığımız hava burnun arka kısmında bulunan östaki borusu yoluyla orta kulak boşluğunu da havalandırıyor. Kulak sağlığı için kulakların da “nefes alması” çok önemli. Tıkanan burun tarafındaki kulak, enfeksiyonlardan daha sık etkileniyor, uçuş ve dalış gibi basınç değişikliklerinde tıkanmalar yaşayabiliyor. Tıkanıklığın tedavi edilmediği ve uzun sürdüğü durumlarda orta kulakta sıvı birikmesi ve kulak zarında çökme gibi durumlara ikincil olarak işitme kayıpları gelişebiliyor. Bu durum uzadığında ise kronik orta kulak iltihabına yol açarak kulak ameliyatı da gerektirebiliyor.