Günümüzde son derece yaygın olan depresyonla ilgili hala birçok şey yanlış biliniyor. Oysa doğru teşhis konulmadığında, gerekli tedavi uygulanmadığında, kişinin hayatının birçok açıdan olumsuz etkilenebileceğini söyleyen Klinik Psikoloji Uzmanı Emrah Polat depresyonla ilgili merak edilenleri anlattı.
Depresyon nedir, ne değildir?
Depresyon, yaş, cinsiyet, meslek, eğitim düzeyi, zeka, ekonomik durum, sosyal sınıf vs. göz etmeden herkesin başına gelebilen çok yaygın bir psikolojik hastalıktır. Hepimizin zaman zaman günlük hayatın zorlukları karşısında yaşadığı hüzün, mutsuzluk, çaresizlik gibi kısa süreli duygu iniş çıkışlarından farklıdır. Üzülsek, çaresiz hissetsek bile 1-2 gün içinde toparlanabiliriz.
Depresyonda olan kişi bu gibi olumsuz duygulardan çıkamaz ve bir süre sonra iş hayatında, sosyal hayatta, okulda, aile ilişkilerinde problemler yaşar. Bir güçsüzlük göstergesi değildir, sosyal, psikolojik ve biyolojik faktörlerin birleşimi ve birbiriyle etkileşimi sonucu ortaya çıkar. Tedavi edilmediğinde ve ağırlaştığında tehlikelidir. Kişinin yaşadığı duygusal acılar fiziksel acılardan bile ağır hale gelebilir, yaşamak gittikçe daha zorlaşır.
Depresyon kendiliğinden geçer mi?
Ağır depresyonda olanlar hayattan keyif almak bir yana, yapmak zorunda oldukları günlük aktiviteleri bile yapamaz hale gelirler. Başkalarıyla konuşmak, işe gitmek, öz bakımını sağlamak; yemek yemek, banyo yapmak, yataktan çıkmak onlar için güçlükle yapılan aktivitelerdir, depresyon ağırlaştıkça bu aktivitelerden vazgeçilir. Depresyon kendiliğinden geçmez, mutlaka tedavi olmak, destek almak gerekir. Tedavi edilmediğinde şikayetler artarak kişinin hayatını daha da olumsuz etkileyebilir, depresyon ağırlaşabilir.
Depresyondan kurtulmanın yolları
– Yakınların ve özellikle ailenle daha fazla vakit geçir.
– Duygularını ifade et, diğer insanların ne hissettiğine verdiğin önem kadar kendi duygu ve ihtiyaçlarını da gözet.
Depresyona giren kişi ne yapmalı?
– Depresyon döngüsünü unutma. Depresyonda çoğunlukla kişinin bir şey yapma isteği olmaz, uyuma isteği olur ve yaptığı şeylerden zevk almaz. Eğer belirtileri besleyecek şekilde evde oturup hiçbir şey yapmaz ve içinden gelmesini beklersen depresyonun seviyesini artırabilirsin. Bu sebeple mümkün olduğunca böyle durumlarda zevk almasan da faaliyetlerini sürdürmeye devam et.
– Geçmişe odaklı olma. Geçmiş hatalar üzerinde durup problem odaklı yaklaşma.
Olumlu düşün
– Olumlu duygu ifadelerini artır. Olumsuz duygu ve düşüncelerini yerinde ve zamanında, uygun dozda ifade etmekten kaçınma. Unutma ki zamanında sergilenen uygun ifade ve aktif davranış, birikimi engelleyecek ve küçük artçı depremler büyük depremin önüne geçecektir.
Depresyonda iyileşme süreci
– İyileşme sürecinde dalgalanmalar olabilir ve zaman zaman depresif belirtilerde artış görülebilir. Bunu normal karşıla.
Aile desteği önemli
– Aile üyelerinin beraber vakit geçirmeleri önemlidir. Zaman geçirme ev içerisinde ufak bir aktivite ile sağlanabileceği gibi ev dışında da yapılan aktiviteler ile de sağlanabilir.
Depresyona karşı yürüyüş yap
– Gün aşırı açık havada düzenli yürüyüş yapmanın, antidepresanlarla aynı tedavi edici etkiyi yaptığını unutma. Kademeli olarak temponu ve yürüyüş süreni artırabilirsin.
Depresyon ve uyku
– Ev içinde yatakta geçirdiğin süreyi azaltıp hareketini artırabilmek için ev içi sorumluluklar al. Gün ışığından fazla faydalanacak şekilde uyumaya özen göster. Geç saatlerde yatıp geç saatlerde uyanmak depresyonu kendi başına sürdüren bir etmendir. Erken yatıp erken kalkmaya kendini alıştır.
Depresyonda doğru nefes
– Diyaframdan nefes al, doğru nefes alma yöntemiyle fiziksel ve ruhsal olarak da rahatlayabileceğini unutma.
