Günümüzün en önemli sağlık sorunlarından birisi haline gelen ve her yaşta ortaya çıkabilen depresyon, kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkiliyor.
Aile üyelerinden ya da yakın olunan kişilerden birinin kaybedilmesi, boşanma, işini kaybetme ve fazla alkol tüketimi gibi olumsuz nedenlerin tetiklediği depresyonu hayatında yaptığın birkaç küçük olumlu değişiklikle yenebileceğini biliyor muydun? Uzman Klinik Psikolog Emine Fettahoğlu, depresyonun nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Depresyon belirtileri neler?
Hemen hemen herkes üzgün olduğu dönemlerde depresyonda olduğunu söylemektedir. Ancak gerçek bir depresyon, kendini üzgün hissetmekten çok daha öte bir durumdur. Depresyon kişilerin düşüncelerini, duygularını, davranışlarını ve bedenini etkileyerek çoğu zaman insanlarla olan ilişkileri olumsuz etkilemektedir. Bu dönemdeki üzgün hissetme yaklaşık iki hafta devam etmektedir. Göreceli bir kavram olan üzüntü ise herkes için farklıdır. Bu nedenle üzgün olan bir insana depresyon teşhisi koymadan önce benzer durumlara verdiği tepkilerin o an verdiği tepkilerden farklı olup olmadığına dikkat etmek gerekmektedir. İştahta ya da uykuda artma veya azalma, yorgunluk, suçluluk, konsantrasyon güçlüğü, depresif duygu ve intihar eğilimini gibi nedenleri 15 günden fazla gün boyu yaşayan hastalara depresyon teşhisi konulabilmektedir.
Depresyonu tetikleyen sebepler
Birçok sebebin bir araya gelmesi ile ortaya çıkan depresyon belirtileri birden bire ortaya çıkabildiği gibi yavaş yavaş da gelişebilmektedir. Depresyonu tetikleyen sebepleri şöyle sıralayabiliriz;
- Biyolojik etkenler: Ailenizden birinde depresyon gibi bir duygudurum bozukluğu varsa senin bu tür rahatsızlıklara yakalanma riskin normalde olduğundan daha fazladır. Şizofreni veya alkolizm gibi diğer zihinsel hastalıklar bile depresyona yakalanma riskini artırmaktadır.
- Psikolojik etmenler: Aileden birinin vefat etmesi, boşanma veya işini kaybetme gibi olumsuz nedenler depresyonu tetiklemektedir. Stres ve travma halinin sürekli tekrarlaması depresyona girme ihtimalini daha da yükseltmektedir.
- Davranışsal etkenler: Alkol tüketiminin veya madde kullanımının artması depresyonu tetiklemektedir.
- Sosyal faktörler: Akranlarla veya aileyle olan güçlü bağların kopmasından kaynaklanan sosyal destek eksikliği depresyona yol açabilmektedir.
Depresyon nasıl tedavi edilir?
Tedavi edilebilir zihinsel bir rahatsızlık olan depresyonu, birçok hasta toplum tarafından kendisine zayıflık, kötü bir durum, utanç gibi çeşitli damgalar nedeniyle tedavi ettirmemektedir. Oysa depresyon da diğer rahatsızlıklar gibi tıbbi bir rahatsızlıktır. Depresyon tedavisi ağırlık derecesine göre belirlenmektedir. Hafif ve yeni ortaya çıkmış olan rahatsızlıklarda doktor gözetiminde tedavi uygulanırken, orta dereceli ve ağır depresyonda başka önlemler almak gerekmektedir. Ayrıca tedaviye zaman vermek de gerekmektedir. İlaçla ve psikoterapötik uygulanan tedavinin etkilerini göstermesi çoğunlukla zaman almaktadır. Hissedilebilir bir iyileşme kendini çoğunlukla birkaç hafta sonra ortaya çıkmaktadır. Tedavinin başarısı için psikoloğunla uzun süre birlikte çalışmanız gerekmektedir. Tedavinin başarıya ulaşması ve tekrarlamaması için kendi kendine alacağın önlemler şöyle sıralanabilir:
-
Arkadaş ve aile bireylerinizle aktif bir şekilde iletişim kur
-
Umutsuzluğa kapılma
-
Uzman doktorunuz veya psikoterapistinizle açık şekilde konuş
-
Gerekli olduğu süre boyunca tedavi ol
-
Uzman psikoterapistinizin tavsiyelerine uy
-
Küçük ve erişilebilir hedefler belirle
-
Uyandıktan sonra mümkün olduğunca çabuk kalk
-
Bedensel olarak aktif ol
-
Kişisel haftalık planınızı oluştur
-
Üzerinizdeki yükü hafiflet
-
Yardımlaşma grubuna katıl
-
Alkolden ve uyuşturucudan uzak dur
-
Sabırlı ol
