Dizlerini Koru
Osteoartritten tamamen kaçamasan da (yaş ilerledikçe kıkırdak doğal olarak kırılır), dizlerine biraz özen göstererek onları koruyabilirsin. Obezite büyük bir osteoartrit risk faktörü; bu yüzden ideal kilona sadık kalman her konuda olduğu gibi dizlerin için de çok önemli. Uzmanlara göre sadece iki, üç kiloluk fazlalık bile eklemleri zorlayabiliyor.
Sigara içmekten de uzak durmalısın çünkü sigaranın içerdiği maddeler kıkırdağı sağlıklı tutan hücrelere zarar verebiliyor. Stanford Üniversitesi Spor Hekimliği Kliniği’nden Doktor Constance Chu, topuklu ayakkabıların da (beş santimetre bile olsa) eklemlerine baskı yaptığını söylüyor: “Topuklu ayakkabı giydiğinde daha kısa adımlar atarsın, bu da dizlerinin içine ekstra baskı uygular.”
Eklemlerini çoktan incittiğini mi düşünüyorsun? Egzersiz yaptığında gelip giden hafif ve ılımlı bir acı duyman normal. Ancak aynı acıyı dizinin aynı bölgesinde üç haftadan fazla süredir hissediyorsan ve antienflamatuvar ilaçlara yanıt vermiyorsa, Vaughn yaptığın egzersizi azaltmanı, buz kullanmanı ve bir uzmana görünmeni söylüyor. Şişkinlik, hareket ederken dizinden ses gelmesi, soğuk havalarda zonklama ya da dizinin sabit olmadığı hissi de hasar belirtisi. Enflamasyonu durduran ve eklem sıvısını yenileyen enjeksiyonlar ağrıyı azaltabiliyor. Bilim insanları hâlen küçük kusurları düzeltmek amacı ile laboratuvar ortamında üretilen kıkırdak nakli ile tedavi üzerinde çalışıyor.
Dizlerini zorlamayan ve farklı hareketler içeren bir egzersiz planı, sakatlanma riskini minimuma indirir. Cross-training ve aerobik fitness koordinasyon ve dengeyi geliştirir, dizinin dönme ihtimalini azaltır. Zıplama ve modifiye edilmiş squat hareketleri ise karın kaslarının gücünü arttırır, bu da dizlerini sabitler ve yere indiğinde çarpıtmanı önler. Kondisyon bisikleti veya eliptik bisiklet üzerindeki hafif antrenmanlar da bacak kaslarını güçlendirirken eklemlerine zarar vermiyor.
Chu, “Dizin etrafındaki kas kitlesi ve güç, eklem sağlığını uzun süre korumanı sağlayabilir. Çünkü güçlü kaslar ağırlığının büyük kısmını taşır” diyor. Dizlerini korumak için harcadığın zaman ve döktüğün ter, sağlıklı kalmana ve ağrı çekmemene yardımcı olacak.
