Tek sorumlu glüten değilmiş…
Uzun bir süredir, beslenme konusunda glüten azılı bir suçlu ilan ediliyordu. Glütene karşı duyarlı olan bünyelerde, glüten tüketiminin ardından şişkinlik, gaz ve hazımsızlık gibi kötü sonuçlar oluşabiliyor. Fakat yeni yapılan çalışmalar, tüm bu sorunlara buğdayda bulunan bir diğer içeriğin neden oluyor olabileceğini, hatta bu içeriğin bağışıklık sistemine bile zarar verebileceğini gösteriyor. Hangi içerikten bahsettiğimizi söyleyelim: Amilaz tripsin inhibitörleri (ATIlar) olarak bilinen bir grup protein.
Amilaz tripsin inhibitörleri, buğday, arpa ve çavdar gibi besinlerde doğal olarak bulunuyor ve bitkilerin yetişme evresinde böcek zararlılarına karşı daha dirençli olmalarını sağlıyor. Bu protein grubu, sağlığın üzerinde ciddi zararlara yol açabiliyor. Almanya’da yapılan ve United European Gastroenterology Konferansı’nda sunulan çalışmada, bu proteinlerin bağırsakta inflamasyona yol açtığı, inflamasyonun ise bağırsaklardan böbreklere, lenf düğünlerine, dalağına, hatta beynine kadar yayılabileceği belirtiliyor.
Eğer ATIlara karşı duyarlı bir kadınsan, tüketmen halinde bağırsak problemleri ( kramp, ağrı, şişkinlik vb) ile egzama ya da depresyon gibi sorunlar yaşayabilirsin. Dahası, eldeki bulgular ATIların otoimmun hastalık semptomlarını kötüleştirebildiğini de gösteriyor.
ATI duyarlılığının ne denli yaygın olduğu hakkında bir çalışma bulunmuyor. Fakat bu durum, tahmin ettiğinden daha yaygın olabilir. Sende ATI duyarlılığı olup olmadığını anlamak içinse, glüten içeren herhangi bir şey yedikten sonra kendi vücudunu gözlemlemen gerek. Çünkü glüten içeren her şeyde, aynı zamanda ATIlar da bulunuyor.
Eğer yaşadığın sorunların sorumlusunun ATIlar olduğndan şüpheleniyorsan, beslenme planını değiştir ve bir deneme planı oluştur. Glüten içeren besinlerden uzak durmak işe yarayabilir.
İlgini çekebilir: Glüten İntoleransının En Ciddi Belirtisi
Glütenli besinlere 3 aylık ara ver. University of Kansas Hospital’dan Diyetisyen Randy Evans, 3 ay sonra beslenme planına bu besinleri yavaşça tekrar ilave etmeni söylüyor. Eğer duyarlılığın söz konusu ise, semptomlar bu sürede iyileşme gösterecek, glütenli besin tüketimine tekrar başlanması ile birlikte tekrar kötüleşmeye başlayacaktır.
Yapabileceğin en basit şey ise işlenmiş gıdalardan mümkün olduğunca uzak durmak ve meyve, nişastasız sebze, balık, yağsız et ve tam tahıllılar gibi işlenmemiş gıdalardan bol miktarda tüketmek.