Androgenetik alopesi (AGA) olarak adlandırılan erkek tipi saç dökülmesi, erkeklerde görülen en sık saç dökülmesi nedenidir.
Olağan kellik, erkek tipi kellik, erkeksi saç kaybı olarak da bilinen AGA, genetik olarak yatkınlığı bulunan kişilerde erkeklik hormonlarının etkisiyle ortaya çıkan saç dökülmesi şeklidir. İnsanlar arasındaki sosyal iletişimde saçlar oldukça önemli rol oynar. Saçlarında dökülme olan bireylerin kendilerini daha yaşlı hissettiği, sosyal ve fiziksel olarak daha çekinik kaldıkları gözlenmektedir. Dolayısıyla AGA, bireyler için sanıldığından daha stresli ve beden imgesi memnuniyetini oldukça azaltan bir durumdur. Bu nedenle hastalığın tedavisi için her yıl milyonlarca dolar harcanmaktadır.
Saç dökülmesinin geçmişi çok eski
Saç dökülmesiyle ilgili ilk kayıtlar çok eskilere dayanmaktadır. Mısır papirüslerinde, 4000 yıl önce saç dökülmesinden bahsedilmiş ve tedavisi için çeşitli formülasyonlar önerilmiştir. Daha sonra Aristo, hadımlarda kellik gelişmediğini ve libidonun saç dökülmesi ile ilişkili olduğunu söylemiştir. Erkek tipi kelliğin nedeni ile ilgili olarak androjen (erkeklik hormonu) düzeyi, yaş ve genetik faktörler suçlanmıştır. Saç ekimi ile alınan saçların ekilen yerde dökülmemesi, saç büyümesinden saç foliküllerinin sorumlu olduğunu düşündürmektedir. Saç büyümesinde en önemli düzenleyicilerden biri androjenlerdir. Hamilton, hadım edilmiş erkeklerde saç dökülmesinin olmadığını gözlemiş ve daha sonra bu kişilere testosteron verildiğinde ilerleyici kellik ortaya çıkmıştır. Erkeklik hormonu olarak bilinen testosteron, kıl folikülünde bulunan bir enzim olan “5 alfa redüktaz” aracılığıyla başka bir form olan dihidrotestesterona (DHT’ye) dönüşür. Ortaya çıkan DHT ise saçlara bir nevi saldırarak yavaş yavaş önce zayıflatır ve kılları zamanla yok eder.
Erkek tipi kellik tedavisi
Erkeklerdeki AGA tedavisinde Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanan iki ajan; topikal minoksidil ve oral finasteriddir. Minoksidil AGA’da saç dökülmesini durduran ve yeniden saç büyümesini sağlayan, biyolojik yanıt düzenleyici bir ilaçtır. Minoksidil potasyum kanallarını açarak hücre içi kalsiyum kanallarını azaltır ve damarların genişlemesine yol açar. Böylece kıl foliküllerinin beslenmesi artar. Etkinliğin değerlendirilmesi için en az 6 ay kullanımı tavsiye edilmektedir. Minoksidilin etkinliği çeşitli klinik çalışmalarla gösterilmiştir. Finasterid ise erkeklik hormonunu DHT denilen kıl foliküllerini yıkıma uğratan maddeye dönüşümü sağlayan “5 alfa redüktaz” isimli enzimi baskılayarak etki eden bir ilaçtır. Böylelikle testosteronun DHT’ye dönüşümünü engelleyerek etki gösterir. Tedavi ile birinci yılın sonunda %48, ikinci yılın sonunda ise %66 oranında saç çoğalması izlenmiştir. Güncel tedaviler içerisinde ise hiçbir yan etkisi olmayan bitkisel serumlar da kullanılmaya başlanmıştır. Yukarıda bahsedilen hem finasteridin hem de minoksidilin etkilerinin bir arada görülebildiği sprey formundaki bu ürünlerden en etkili olanlardan biri, güçlü bitkisel içerikler olan “Anagain, Redensyl, Procapil ve Capixyl” etken maddelerinin tamamını içeren spreydir. Bu sprey sayesinde hem 5 alfa redüktaz enzimi baskılanabilmekte, hem de saçın ihtiyacı olan tüm maddeler kıl kökünden sağlanmaktadır. Yapılan klinik çalışmada 6 aylık kullanımın etkili olduğunu göstermiştir. AGA tedavisinde saç ekimi de çok yaygın uygulanmaktadır. Bunlar içinde foliküler ünite nakli (FUE) en çok kullanılan yöntemdir. Bu yöntemde oksipital bölgedeki dökülmeye dirençli foliküller alınarak saç dökülmesinin olduğu alanlara ekilir. Saç dökülmesi şikâyetiniz için ürün tercihinizde hem dermatoloğunuza hem de eczacınıza danışarak doğru, etkili ve sağlıklı ürünleri tercih etmeniz; ayrıca düzenli ve sabırlı bir şekilde kullanmanız önemlidir.
