Çölyak hastaları için kritik önem taşıyan glütensiz beslenme, son yıllarda sağlıklı kişilerin de diyetinde yer alıyor. Birçok kişi de glütensiz beslenmeyi zayıflama amacıyla tercih ediyor. Ancak dikkat etmen gereken bazı şeyler var.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Müzeyyen Çelik, yapılan bilimsel çalışmalara göre, çölyak hastaları için başlıca hatta tek tedavi yöntemi olan glütensiz beslenmenin, sağlık açısından birçok faydası olduğunu belirtirken, buna karşın zayıflamak amacıyla bilinçsizce uygulanmasının diyabet ve kalp hastalığına zemin hazırlayabileceğini söylüyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Müzeyyen Çelik, glütensiz diyetin faydalarını anlatırken, çok önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Kansızlığın önlenmesine yardımcı oluyor
Arpa, buğday ve çavdar ürünlerinde bulunan glüten, sindirilmesi zor bir protein grubu olduğundan bağırsak florasında glüteni sindiremeyen kişilerin ince bağırsaklarındaki yapılarda (villus) kısalma ve kalınlaşma oluyor. Vücudumuza aldığımız besinler içindeki makro ve mikro besin ögeleri demir gibi bu villuslarda emilerek vücuda taşınıyor. Glütensiz beslenme sindirimi kolaylaştırıp villusların yapısına zarar vermeyeceğinden demirin emilimini kolaylaştırıyor, demir eksikliği olan kişilerde kansızlığın önlenmesine yardımcı oluyor.
Tiroit fonksiyonlarını düzenliyor
Tiroit bezinin iltihaplanmasıyla ortaya çıkan Hashimato hastalığı çölyak gibi otoimmün bir hastalık. Yapılan çalışmalara göre glütensiz beslenme bu hastalığın seyrinde olumlu bir etkiye sahip. Bu nedenle Hashimatosu olan kişilerde çölyak, çölyak hastalığı olan kişilerde Hashimato taraması yapılması gerekiyor.
Ödemi azaltıyor
Vücutta, alınan her 1 gram karbonhidrat 1 gram su tutuyor. Glütensiz beslenme ile birlikte sınırlanan karbonhidrat alımı sayesinde, vücudun tuttuğu su yani ödem azalıyor.
Vitamin ve minerallerin emilimini sağlıyor
Bağırsak villuslarından emilen birçok vitamin ve mineral glüten nedeniyle bozulmuş bir bağırsak florasından emilemiyor. Bu nedenle kişide birçok vitamin ve mineral eksikliği ortaya çıkabiliyor. Oysa glütensiz beslenme, bağırsak florasının onarılmasına katkı sağladığından mineral ve vitamin emiliminin artmasında rol oynuyor.
Glütensiz diyet ile kilo verilebilir mi?
Glütensiz beslenildiğinde karbonhidrat kaynakları sınırlandırılıyor. Böylelikle kilo vermek mümkün olabiliyor. Ancak Beslenme ve Diyet Uzmanı Müzeyyen Çelik uyarıyor: “Glütensiz market ürünlerinde kıvam tutturabilmek için yağ oranı yükseltilmiştir. Bu nedenle kontrollü glutensiz besin tüketmek gerekir. Yapılan çalışmalar glütensiz yüksek yağlı beslenmenin koroner kalp hastalığı riskini artırdığını göstermiştir.”
Sağlıklı kişilerin glüteni sindirmekle ilgili herhangi bir problemleri yoksa glütensiz beslenmelerinin şart olmadığını söyleyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Müzeyyen Çelik, bak ne diyor:
“Glütensiz beslenme zayıflamak için kullanılan bir beslenme modeli olmamalıdır. Bilinçsizce yapılan glütensiz diyetler; tam tahıllı karbonhidrat tüketimini sınırlayacağı ve doğrudan meyve şekeri veya serbest olan yüksek glisemik indeksli mısır ve patatese yöneltebileceği için kan şekeri üzerinde oynamaya sebep olacak, diyabet hastalığı riski artacaktır. Benzer şekilde glütensiz beslenme karbonhidrat kaynaklarını sınırlayıp kişiyi hayvansal ürünlere yöneltebileceğinden veya ambalajlı doymuş yağ içeren glütensiz ürün tüketimini artırabileceğinden koroner kalp hastalığı riskini artıracaktır”
