Gripten korunmanın yollarını öğrenmeye ne dersin?
Kuru öksürük, baş ağrısı, yüksek ateş, yorgunluk, burun akıntısı, kas ağrıları… Sonbaharın gelmesiyle birlikte pek çoğumuz gribin yol açtığı bu tür sorunlarla baş etmek zorunda kalıyor, hatta yorgan döşek bile yatabiliyoruz. Üstelik pek çoğumuzun “Nasıl olsa birkaç günde geçer” düşüncesiyle hekime bile başvurma ihtiyacı hissetmediği grip, özellikle çocuklarda ve kronik hastalığı olanlarda; bronşit, sinüzit, kulak enfeksiyonu ile zatürre gibi komplikasyonlara yol açabiliyor, hatta ölümcül bile olabiliyor. Aslında bazı basit tedbirlerle hastalığa yakalanmamak veya yakalanırsak hızla ve daha hafif sorunlarla atlatmak elimizde.
Ellerini ovalayarak sabunla
Solunum yolu virüsleri temas ve havada asılı kalan damlacıklar aracılığıyla bulaşıyorlar. Bu nedenle özellikle toplu taşıma gibi kalabalık ortamlarda bulunduktan veya tokalaştıktan sonra ve yemeklerden önce ellerini mutlaka 1-2 dakika süreyle ovalayarak sabunlaman çok önemli.
Ortamı saat başı 10-15 dakika havalandır
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Durmuş kapalı, kalabalık ve aşırı sıcak ortamlardan mümkün olduğunca kaçınman gerektiğine dikkat çekerek şunları söylüyor:
“İmkan varsa bulunduğun ortamı saat başı 10-15 dakika havalandırın veya açık havaya çık. Kalorifer ve ısıtıcılardan dolayı oda havası kuruduğu için odayı yüzde 40-50 oranında nemli tutacak tedbirler al. Örneğin nem aletlerinden veya kapalı mekan bitkilerinden faydalanabilirsin. Bunların yanı sıra çamaşır asmak veya radyatör üstünde su bulundurmak da odanı nemlendirmeye katkı sağlayacaktır.”
Milyonlarca mikropla birlikte çalışıyoruz
İşyerinde klavye, kalem ve zımba gibi ofis malzemelerini ortak kullanmamaya özen göster. Ayrıca telefon ve kapı kolları gibi ortak kullanılan malzemeleri günde bir kez dezenfektan ile silmenizde de yarar var. Aynı şekilde evde de havlu, çatal ve tabak gibi eşyaları ortak kullanmaktan kaçın.
Dört yapraklı yonca modeli beslen
Dört yapraklı yonca modelindeki gibi, her çeşit besin grubundan yeterli ve dengeli beslenmek bağışıklık sistemimizi besleyecektir. Bu yapraklardaki besin grupları da şu şekilde:
1- süt-süt ürünleri
2-et-yumurta baklagil gibi protein kaynakları
3- sebze- meyve gibi vitamin/ mineral kaynakları
4-tahıllar gibi karbonhidrat ve B vitamini kaynakları
Tüm besin gruplarını dengeli bir şekilde ve yaşınıza uygun olarak tüket. Kahvaltı başta olmak üzere, öğün düzenini aksatma. “Öğünlerin renkli meyve ve sebzelerden zengin olursa, antioksidan ile vitamin oranı da zengin olur” diyen İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Durmuş sözlerine şöyle devam ediyor:
“Sebze ile meyvelerin mevsime özgü olmasına da dikkat. Çünkü tabiat o mevsimde ihtiyacımız olan vitamin ve mineralleri onlara yüklemiştir. Örneğin bu mevsimde portakal, greyfurt, nar ile elma gibi meyveler C vitamini yönünden zenginler. Beslenmede bağışıklık hücrelerimizin yapı taşlarını oluşturan protein yetersiz alınırsa enfeksiyonlara yatkınlık oluşuyor. Bu yüzden haftada en az 2 öğün balık yemeye özen göster. Diğer öğünlerde de hayvansal protein (et) ve bitkisel proteinleri (baklagiller, tahıllar) dengeli tüket. Ayrıca paketli hazır, bol tuzlu, bol şekerli gıdalar ve gazlı içeceklerin toksinlerini vücuttan temizlemeye çalışmak bağışıklığını zayıflatacaktır. Dolayısıyla bu tür besin ve içeceklerden kaçınman çok önemli.”
Gripten korunmak için uyu
Güçlü bir bağışıklık sistemi için günde 7 saat ve üzerinde uyuman çok önemli. Hafta sonları dahil uyku düzene sadık kal ve alkol, kafein ile geç yemek yeme gibi uyku kaliteni etkileyecek faktörlerden sakının.
Kansızlık ve grip
Kanımız vücudumuzun her yerine oksijen ve besin taşımak için yaşamsal bir işleve sahip. “Sebebi ne olursa olsun, kansızlığınız varsa enfeksiyonlara yatkın hale gelirsin” uyarısında bulunan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Durmuş, “Kansızlığın en sık görülen nedenleri ise demir, folik asit ve B12 eksikliği oluyor. Özellikle menopoz öncesindeki kadınların, çoklu ilaç kullananların, kronik sistemik hastalığı olanların yılda bir kez bu değerlere baktırmayı ihmal etmemeleri gerekiyor”
Grip olunca ne kadar su içmeliyiz?
Gripten korunmak için günde en az 2 litre su tüketmelisin. Masa başında çalışıyorsan, yanı başınızda rahatlıkla görebileceğin bir yere 1-2 litre su koymanda fayda var. Böylelikle her görüşünde sana su içmeni hatırlatır. İdrar ve dışkı, vücutta oluşan veya dışardan alınan toksinleri atmanın tek yolu olduğu için bol su kabızlığı da önleyerek bağırsak sisteminin temizliğini de kolaylaştıracaktır.
Egzersiz yapmak gribe yakalanmayı azaltıyor mu?
Hareketsizlik bir yandan kan dolaşımının dayanıklılığını ve enerji metabolizmasını bozarken bir yandan da dolaylı olarak obeziteye ve kabızlığa yol açarak bağışıklık sistemini zayıflatıyor. Günde en az 7500 adım üzerinde adım atmaya özen göster. Bunun yanı sıra mümkünse haftada 2 kez 45 dakika yürüyüş, fitness ile koşu gibi kondisyon artırıcı egzersizlere zaman ayır.
Grip aşısı yaptırmalı mıyım?
Virüse karşı korunmak ve hastalığın yayılmasını önlemek için en etkili yöntemlerden biri, grip aşısı yaptırmak. Özellikle gün içinde çok sayıda kişiyle temas edenler, evinde bebek ya da bağışıklığı zayıf hastası olanlar, hastalarla temas eden meslek grupları, astım, diyabet, kalp ile böbrek hastalığı gibi bağışıklığı düşük olan kişilerin ekim-kasım aylarında grip aşısı olmaları öneriliyor. Dr. Özlem Durmuş toplumdaki yaygın inanışın aksine aşı cansız virüs içerdiği için seni hasta etmediğini hatırlatarak “Aşının koruyuculuğu 2 haftada oluşuyor ve yüzde 100 korumasa da gribi en azından hafif geçirmeni sağlıyor” diyor.
Grip, stresli insanları seçiyor
Sonbaharla birlikte pek çok nedenden dolayı depresyona eğilim artıyor. Stresliysen vücudun da en küçük hücresine kadar stresli oluyor. Stresten etkilenen uyku, beslenme ve ardından da bağışıklık sistemi tıpkı domino taşları gibi düşmeye başlıyor. Bunun sonucunda da gribe yakalanma riski yükseliyor. Bu nedenle stres atacak uğraşlar ve hoşlanacağınız faaliyetler keşfet, haftada 1-2 kez ev ve iş ortamından uzaklaşmaya özen göster.
