Benler, maalesef şu ana dek akrabaları olan çiller kadar takdir görmedi. Ancak güzelliğin tanımı artık daha kapsayıcı olduğu için benler de hak ettiği değeri bulmaya başlıyor.
İnsanoğlu binlerce yıl benlere anlam yüklemeye çalıştı. Antik Çin ve Yunan döneminde falcılar, doğum izlerini okuyarak geleceği tahmin ediyorlardı. (Alnında mı var? Güç sahibi olacaksın. Boynunun arkasında mı var? Üzgünüz, kellen gidecek!) 17. yüzyıl İngiltere ve Fransasında kadınlar, tafta veya deriden kendilerine sahte benler yaptı. Atlantik’in öteki yakası Salem’deki cadı avcıları ise benlerin şeytanın işi olduğu hükmüne vardı.
Benler her ne kadar kitleleri ikiye bölmüş olsa da, istisnai olmaktan oldukça uzak. Neredeyse her yetişkinde birkaç tane var. Sarışınlarda daha yaygın ancak her cilt tipinde görülebiliyor. Doğduğumuzda mikroskobik boyutlarda oluyor ve çocukluk çağında büyümeye başlıyorlar. İşte tam da bu esnada insanlar benleriyle ilgili ne yapacakları konusunda anlaşmazlığa düşüyor.
Ben sevenler onları “güzellik izi” diyerek övüyor, hatta beni olmayanlar kozmetik ürünlerinden faydalanarak kendilerine ben yapıyor. Sevmeyenlerse, güçlü kapatıcılarla üzerini örtmeye çalışıyor veya internetten gizlice onları nasıl yok edebileceğini araştırıyor.
Şimdilerde ise, tek tip güzellik kalıbından sıyrılmaya başladığımız için benlerin hakkını verdiğimize dair güzel işaretler var. Örneğin bir dergi kapağı ya da reklam kampanyasında photoshop ile süpermodel Gigi Hadid’in karnındaki benleri silinirse, hayranları duruma hemen tepki veriyor ve onun doğal güzelliğiyle ilgili tweet fırtınası koparıyorlar. New York’tan Dermatolog ve Psikiyatrist Dr. Amy Wechsler, “Benler bizi benzersiz kılar. Hepimizde var, sadece farklı yerlerde” diyor. İşte benlerin rastgele duruşları, acayiplikleri ve onlara karakter veren süper güçleri…
Kimlik Bunalımı
New York’tan Dermatolog Dr. Ellen Marmur, “Her kahverengi nokta ben değildir” diyor. O zaman cildindekinin ne tür bir iz olduğunu nasıl anlayabilirsin? Tıp dilinde bene nevüs deniyor. Nevüsler düz, çıkıntılı, et rengi, kahverengi ya da siyah olabiliyor. Mikroskobik seviyede ise, bir araya sıkıca toplanmış melanositlerden (vücudun pigment üreten hücreleri) oluşuyorlar. Aslında çiller de melanosit kümeleri, ancak onlar güneş ışığına bağlı olarak görünüyor ya da kaybolabiliyor.
Los Angeles’tan Dermatolog Dr. Naissan Wesley, “Benler cildin daha derinlerinde oluşur ve kalıcıdır” diyor. Bunların dışında bir de seboreik keratoz var ki, bunlar da yaşla beraber ortaya çıkan ve genelde benlerle karıştırılan kahverengi ya da gri oluşumlar. Bu oluşumlar iyi huylu ve insanlar yaygın olarak kozmetik nedenlerden dolayı bunları aldırıyor. Ancak Dr. Ellen Marmur, vücudunda yeni bir ben ya da benzeri oluşum gördüğünde bir dermatoloğa gitmeni tavsiye ediyor: “Görüntü olarak seboreik keratozu taklit eden birkaç benim çıkmıştı; sonradan bunların küçük melanomlar olduğunu fark ettik.”
BENLERİNE İYİ BAK
İnsanların çoğunun en az birkaç tane normal beni (eşit tonlu, yuvarlak ya da oval ve altı milimetreden küçük) oluyor. Benlerinin olması seni cilt kanserine yatkın yapmıyor. Ama beşten fazla displastik (gelişimi bozuk) türden benin varsa -ya da düzensizlerse- cilt kanserinin en ölümcül türü olan melanom geliştirme riskin tam 10 kat artıyor.
Eau Thermale Avène SPF 50+ Fluide Mineral Teinté
Durumun ne olursa olsun, en iyi savunma hücumdur: Geniş spektrumlu (en az 30 SPF) bir güneş koruyucuyu günlük olarak kullanman gerek. Dışarıda olduğun günlerde güneş koruyucunu saat başı yenilemelisin. Ama tüm gün ofisteysen, Wechsler sadece dışarı çıkacağın zaman uygulamanın yeterli olacağını söylüyor. Dışarı çıkarken kapatıcılığı da olan bir ürün mü arıyorsun? Eau Thermale Avène SPF 50+ Fluide Mineral Teinté (79 TL; eczanelerde) renkli formu ve hafif yapısıyla cilt tonunu düzenliyor, cilt kusurlarının kapatılmasına yardımcı oluyor. Vücudun için spor ve açık hava aktivitelerinde kullanım kolaylığı sağlayan; sprey formundaki Bioderma Photoderm Max Sun Mist SPF 50+ (99,50 TL; eczanelerde) gibi bir ürünü de deneyebilirsin.
Bioderma Photoderm Max Sun Mist SPF 50+
Renk Değişimi
Sağlıklı benler renk değiştirmez, ancak bir istisna var: Wechsler, “Hamilelikte östrojen seviyeleri uzun süre yüksek olduğu için var olan benlerinin rengi koyulaşabilir” diyor. Bunun nedeni, östrojenin melanin üretimini arttırması. Doğum yaptıktan sonra ise benler eski rengine döner. Araştırmalar, doğum kontrol haplarında bulunan sentetik östrojenlerin de aynı etkiyi yarattığını gösteriyor.
GÖZÜNÜ ONLARDAN AYIRMA!
Uzmanlar, yılda bir kez dermatoloğa gidip cilt kanseri kontrolü yaptırılması gerektiğini söylüyor. Marmur ek olarak, “Benlerine kesinlikle her ay bakıp onları takip etmelisin” diyor. Dikkat etmen gereken beş unsur:
Asimetri: Sağlıklı benler simetriktir. Vücudunda İzlanda’nın coğrafi haritasına benzeyen bir ben mi gördün? Hemen dermatoloğa git.
Sınırlar: Benin kenarları yumuşak ve belirgin olmalı – pürüzlü, bulanık ya da eğri büğrü değil.
Renk: Çoğu ben kahverenginin tek tonundadır. Eğer benin içinde siyah bir nokta ya da birden fazla renk varsa, dermatoloğa göstermelisin.
Çap: Altı milimetreden büyük olan tüm benler (kurşun kalemin arkasındaki silgi ucundan büyüklerse) incelenmeli.
Yükseklik: Düz benler düz kalmalı. Eğer kabarık ve yüksek durmaya başlayan bir benin varsa, dermatoloğundan randevu almalısın.
Benlerin Kısa Tarihi
Cindy Crawford’dan önce de benler bizi büyülüyordu ve ileride de büyülemeye devam edecek…
1929- Clara Bow
Beyazperdenin ikonik yüzlerinden Clara Bow, 1929 yapımı The Wild Party filminde yüzünde kalp şeklinde sahte bir ben taşıyor.
1953- Marilyn Monroe
Gentlemen Prefer Blondes filmiyle şöhreti tavan yapan Marilyn Monroe, platin saçları ve sol yanağındaki beniyle izleyicileri kendine esir ediyor.
1963- Elizabeth Taylor
Elizabeth Taylor, Kleopatra’yı canlandırıyor. Tarihi kraliçenin Taylor’la aynı güzellik işaretini paylaşıp paylaşmadığını ise bilmiyoruz.
1965- Edie Sedgwick
Açık renkli kısa saçları, çarpıcı eyeliner’ı ve beniyle Edie Sedgwick, sanat sahnesinin sempatik kızı ve stil ikonu oluyor.
1983- Cindy Crawford
Crawford, aslında aldırmak istediği beni sayesinde bir modellik yarışmasını kazanıyor.
2006- Amy Winehouse
Back to Black albümü müzik listelerini alt üst ederken Amy Winehouse, dudağının üzerindeki piercing’ten yapılma “güzellik izi” ile boy gösteriyor.
2016- Gigi Hadid
Instagram’daki hayranları, Gigi Hadid’in dergi kapaklarında yok edilen vücut benlerini protesto ediyor. Biri, “Güzellik izlerini mi silmişler?” diye soruyor.
