Romantik pişmanlıklar en sık görülen acı çekme çeşitlerinden biri. Evet, belki durumun makas elleri olan birine âşık olmak kadar çaresiz olmayabilir. Ama eminiz ki yaşadıkların sana gelecek sefer neleri yapmaman gerektiğini öğretmiştir. Şimdi ilişkilerde yapılan dört büyük hatayı masaya yatırıyoruz. Bir sonraki sefer aynı kadere razı olmamak için neler yapabileceğine bakalım…
Derleyen: Pınar Şen
HATA #1:
TOY ERKEKLERLE BİRLİKTE OLMAK
36 yaşındaki Seda*, başarılı kariyerine rağmen 20’li ve 30’lu yaşlarının büyük bir bölümünü ne istediğini ve potansiyelini kullanmayı bilmeyen erkeklerle beraber olarak harcadığını itiraf ediyor. Onun “adam olamamış erkekler” listesinde borç batağından bir türlü çıkamayan yazar adayı ve oyun müptelası gibi sıfatlara sahip kişiler yer alıyor. Seda’nın tüm ilişkileri bir yılı doldurmadan sona ermiş. Onları neden çekici bulduğunu sorduğumuzda yanıtı “Hepsi gerçekten çok nazik ve tatlıydı” diyor ve ekliyor;
“Mükemmeliyetçi yapım nedeniyle kendime sunamadığım koşulsuz sevgiyi bana sundular. Ayrıca bu tarz ilişkiler dikkatimi kendi üzerimden çekerek onların hayatlarını düzeltmeye odaklanmamı sağlıyordu.”
Neden Böyle Oluyor? Bir ilişkide donanımlı olan taraf olmak sana güç ve kontrol sağlar. Ve bu, kendilerini ağır bir şekilde yargılayan mükemmeliyetçiler için bulunmaz fırsat. What About Me? Stop Selfishness from Ruining Your Relationship kitabının yazarı, Çift Terapisti Jane Greer, “Kendine verdiğin değer azsa, senden daha başarılı biriyle olmak senin için bir tehdit unsuru olabilir” diyor. Daha az hırslı birini seçmek ise egonu tatmin ederken, sana kendini güçlü ve güvende hissetmek için sebep verir.
Çıkarman Gereken Ders: Greer, “Bu olgunlaşmamış, şeytan tüylü erkekten uzak durabilmek için kendi ihtiyaçlarına onunkilerden daha çok odaklanmalısın” diyor. Kendini yersiz eleştirme şekline bir göz at. Çünkü bu alışkanlığın seni, sana hayranlık ve daha güçlü olma hissinden daha fazlasını veremeyecek erkeklere doğru itiyor. Günlük hayatında kendin için daha gerçekçi hedefler belirle. Bugün spor salonuna gidemedin mi? Kendini suçlama, yarın gidersin. Kendini en yakın arkadaşın ve hayranın gibi hissetmeye başladığın an etrafında seninle eşit insanlar istersin, aşağıda olanları değil.
HATA #2
İŞARETLERİ GÖRMEZDEN GELMEK
Eğlenceli bir barmenle olan ilişkisinden yeni çıkmış olan Emel, yakışıklı, akıllı, duyarlı ve iyi bir iş sahibi olan Serdar’a âşık oldu. Serdar eşinden yeni ayrılmıştı ve sevgili olma konusunda biraz çekingen görünüyordu. Emel ona oldukça fazla zaman tanıdı ve baskı yapmamaya çalıştı. Serdar içine kapanık biriydi ve Emel onun sadece bir-iki arkadaşıyla tanışmıştı. Bazen günlerce haberleşmedikleri oluyordu ama Emel ne bunu ne de Serdar’ın telefonuna yabancı bir numaradan gönderilen aşk mesajını önemsemedi: “Mesaja benim kadar şaşırmış görünüyordu ve ben de yanlışlıkla ona gönderilmiş olduğuna inandım.” 32 yaşındaki Emel olanları yeniden gözden geçirdiğinde, bu ilişkinin sürmesini çok istediği için ‘aptalı oynamayı tercih ettiğini’ görebiliyor. Bir arkadaşı ona Serdar’ı başka bir kadınla gördüğünü söylediğinde her şey gün yüzüne çıkmış oldu tabii.
Neden Böyle Oluyor? İnsanlar ilişkideki tehlike sinyallerini birçok nedenle görmezden geliyor. Finding Love Again: 6 Simple Steps to a New and Happy Relationship kitabının yazarı Terri Orbuch, “Üstelik bu nedenlerden bazıları mantığa oldukça aykırı” diyor. Eğer gerçekten ciddi bir ilişkiye hazır değilsen, ilişkiye hazır olmayan bir insanla vakit geçirebilirsin. Ama çoğu zaman durum bunun tam tersi oluyor. Yerleşik bir düzene kavuşma arzusu ve dışarda daha iyisinin olmadığı düşüncesi, insanları şüphelerini görmezden gelmeye ve bariz işaretleri bile dikkate almamaya itiyor. Tabii bu ilişki için zaman da harcadıysan, kendini her şeyin iyi olacağına ikna etmen daha kolay olabiliyor.
Çıkarman Gereken Ders: Orbuch, “Gerçekdışı ve şüpheci olmak üzere iki çeşit kıskançlık vardır. Ve bu ikisi de kişinin kendi öz güvensizliğinden kaynaklanır” diyor. Bir de bariz işaretler sonucu ortaya çıkan “mantıklı şüphe” var ki işte bu nokta durup düşünmen gerekiyor. İlişkinizin dördüncü ayını devirdiniz diyelim… Seni arkadaşlarıyla ve ailesiyle tanıştırdı mı? Başın sıkıştığında (mesela trafikteyken lastiğin patladığında) hemen yardımına koşar mı? Senin için önemli bir şeyi (örneğin işini kaybettiğini) ilk söylediğin kişi o mu? Emel bu soruların hepsine “Hayır” yanıtını veriyordu.
HATA #3:
EKONOMİK GÜÇLERİ ERKENDEN BİRLEŞTİRMEK
Ayla 34 yaşındayken kendine ev aldı. O zamanki ev arkadaşı evine taşınınca, aylık kredi masrafını ve faturaları yarı yarıya paylaştılar. Bir süre sonra erkek arkadaşının başka bir yönü ortaya çıkmaya başladı. Her şeyi kendi istediği gibi düzenliyor ve banyoya jakuzi koydurmak gibi evde Ayla’nın istemediği değişiklikler yapıyordu. İki yıl sonra ayrıldıklarında ise Ayla’dan eve yaptığı masraf bedeli olarak A10.000 istedi. Ayla “Hâlâ bu borç meselesi yüzünden tartışıyoruz. Tatile çıktığımı öğrendiğinde bile beni arayıp rahatsız ediyor. Gezmek yerine ona olan borcumu ödemeliymişim” diyor.
Neden Böyle Oluyor? Evlenmemiş kadın ve erkeklerin yüzde 10’u partneriyle ortak bir hayat sürüyor. Evli çiftler gibi ortak banka hesabı oluşturmasalar da birçok gideri birlikte paylaşıyorlar. Kansas Devlet Üniversitesi’nde kişisel finans planlaması üzerine çalışmalar yapan Doç. Dr. Sonya Britt, “Bu aslında ortak fayda sağladıkları bir durum. Ancak bazen sadece, ekonomik gücü birleştirmenin onları daha iyi bir çift yapacağı algısı nedeniyle de insanlar bunu tercih edebiliyor” diyor.
Çıkarman Gereken Ders: İlişkinin seyrine göre para konusu da ileride sorun yaratabilir. Britt, bu sorunun anahtarının “iletişim” olduğunu söylüyor: “Geç olmadan borçların ve masrafların listesini yapın; ayrılmanız hâlinde kimin neyi alacağına karar verin. Mesela Ayla, ‘Evim için bir şey istersem bunu ben alabilirim. Eğer senin olmasını istediğin bir şey varsa bunu sen alırsın ve bana hediye etmiş olursun’ deyip baştan tavrını belli edebilirdi. Eğer yüksek meblağlı bir şeyler almayı düşünüyorsanız da ayrılmanız hâlinde ne yapacağınızı konuşun. Ayrılık ihtimali üzerine konuşmak garip gelebilir ama hâlâ arkadaşken -ileride birbirinize düşman olmamak için- bunları konuşabilmeniz önemli.
HATA #4:
BİR NARSİSTE ÂŞIK OLMAK
Melek, Ahmet ile üniversite ikinci sınıfta tanıştı. O esnada bir tiyatro oyunu düzenliyordu, oyunculuk eğitimi alan Ahmet de ona yardım ediyordu. Şu an 23 yaşında olan Melek, “Birlikte olmak istediğinde ona hayır dedim çünkü arkadaşlığımızı mahvetmek istemiyordum. Ancak onun ısrarları üzerine dokuz ay sonra beraberliğimiz başladı” diyor ve ekliyor; “Başlangıçta onunla olmak bir romantik komedide başrol oynamak gibiydi -yakışıklıydı, tutkuluydu ve karizmatikti. Ama sonra işler değişti: Başka kızlarla flört etmeye ve partilere katılmak için beni ekmeye başladı. Sanki etrafındaki herkesin ilgisini üzerinde istiyordu. Üç ay sonunda ilişkimiz bitti. O kadar süre peşimden koşmasına rağmen ilişkimizin bu kadar kısa sürede bitmesi benim için tam bir şok oldu.”
Neden Böyle Oluyor? Greer, Ahmet’in hareketlerinin bariz şekilde narsistik özellik taşıdığını söylüyor. “Çekiciliği ve cazibesi sürekli onay alma ihtiyacıyla birleşince bu durum onu ele veriyor. Narsistler her zaman kendi ihtiyaçlarını başkalarınınkilerin önüne koyar. Sana önem veriyor gibi görünse de asıl önem verdiği seni elde edebiliyor olmaktır. Bir kere elde etti mi görevi tamamlanır ve ona güvenebileceğin devir kapanır.
Çıkarman Gereken Ders: Bir romantikle bir egomanyağı ayırt edebilmek için onun kendi geçmişinden nasıl bahsettiğine bak. Şaşırtıcı derecede hızla biten ilişkilerle mi dolu? Kovalamak için yaşıyor demektir. Bir başka ipucu: Gösterişli ama klişe jestler. Mesela seni ektikten bir gün sonra çiçekler veya çikolatalarla geliyorsa veya ortada hep konuşulan ama asla çıkılmayan bir Paris seyahati varsa… Düzenli krizlere de dikkat! Narsistler dramadan beslenir. Bu yüzden sürekli işi düşen bir arkadaş, son dakika toplantısı gibi bir kaos ve acil durum hâlinin içindedir. Hele de bu seninle olan buluşmaları iptal etmek için bir bahaneyse, bu durumu kullanmaktan çekinmez.
*İsimler ve kimlik detayları değiştirilmiştir.
