GSR adı verilen küçük bir biofeedback aletinden destek alarak stresten arınmayı başarabilirsin.
Belli bir derecede stres olması vücut için sağlıklıdır ancak yoğun stres birçok hastalığa sebep olabilir.
Peki, iş stresi yaşadığını nasıl anlarsın?
Gerginsen, çabuk öfkeleniyorsan, alıngan ve depresif hissediyorsan, işe karşı ilgin azaldıysa, kayıtsız ve duyarsız hissetmeye başladıysan, uyku sorunu yaşıyorsan, yorgunluk hissediyorsan, konsantre olmakta güçlük çekiyorsan, kas ağrısı, baş ağrısı ve mide ağrısı yaşıyorsan, sosyal anlamda içe çekilme yaşıyorsan, cinsel güçte azalma varsa, stresle baş etmek için alkol kullanmaya başladıysan, yüksek iş ve işyeri stresi yaşıyor olabilirsin.
Ancak işyerindeki stresi azaltmak için şimdi vereceğim tavsiyeleri uygulamaya özen göster.
Güne enerjik başlamak için öncelikle mutlaka kahvaltı et. Mümkünse bir süre yürü ya da spor yap; ardından işe git. Gün içerisinde yapacaklarının yazılı olduğu bir ajanda tut. Bir sonraki işinin ne olacağını bilirsen stresin biraz olsun azalır. Mutlaka ani ortaya çıkan işler olacaktır ancak önem sırasına koymayı başarabilirsen bu da seni oldukça rahatlatır. Ayrıca ihtiyacın olduğunda başkalarından yardım isteyebilmelisin. Çok fazla işin altından yalnız kalkmaya çalışmak, yanlış ve eksik yapma olasılığını arttıracağından yardım istemek önemlidir.
Fazla iş yükünün ağırlığı altında ezilirken derin ve yavaş nefes almayı unutma. Eğer doğru miktarda oksijen beynine ve tüm organlarına gitmezse aynı tempoda çalışman mümkün olmaz. Sırtını rahat bir yere yasla ve mümkünse gözlerini kapatıp burnundan derin bir nefes al ve yavaşça ver. Bunu beş dakika yapmak seni rahatlatacaktır. Ayrıca ofisinde GSR adı verilen küçük bir biofeedback aletinden yardım alarak da 10-15 dakika içinde stresle baş etmek mümkün.
Vücudunun gerginliğe ve strese verdiği tepkinin temel yollarından biri deri yoluyladır. Bilim adamları buna galvanik deri rezistansı diyorlar. Galvanik deri rezistansı ya da kısaca GSR, sempatik sinir sistemi tarafından kontrol edilen ter bezi aktivitesindeki ve gözeneklerin hacmindeki değişkenliklerin belirlenmesidir.
Heyecanlandığın, korktuğun ya da herhangi bir şeyden rahatsızlık duyduğunda sistem bütün vücudundaki kimyasal ve fiziksel değişiklikleri aktive eder. Dolayısıyla galvanik deri rezistansı seviyen de değişir. Gevşemiş ve sakin olduğun zaman deri rezistansı artar, gergin olduğun zaman ise deri rezistansı düşer. Stresi azaltmak için üretilen ve geliştirilen GSR2, parmak bağlantısı ile bu stresi elimine eder. Sürekli masa başında oturarak iş yapıyorsan önemli bir işinin ortasında olmasa bile bir işi bitirdikten sonra veya belli bir aşamaya geldikten sonra küçük (beş dakikalık) molalar ver. Bu bile yeterli olur. Bir binada çalışıyorsan bir kat aşağıya inip çıkmak bile yeterlidir. Yahut da kendi odandan çıkıp başka bir odaya gidebilirsin. Mümkünse uzakta bir odaya yürü ve geri gel. Açık ofisteysen de başka bir kata in ya da koridorda dolaşıp tekrar yerine dön.
Sürekli kızgın ve asık bir suratla dolaşma. Sinirleneceğini hissettiğin an o ortamdan kısa bir süre uzaklaş, derin nefes al ve geri gel. Patronun sana çok kızsa bile derin bir nefes al ve işine devam et. Bu seni günün geri kalanında kurtaracaktır. Eğer kızgın olmaya devam edersen motivasyonunu ve enerjini yitirir günün devamında verimli olamazsın. Fazla katı olma, eleştirilere kulağını kapatma, iyi bir dinleyici olmayı tercih et. “Bu neden böyle, bu neden şöyle, bu niye bana bunu dedi şimdi” gibi şeylerle uğraşmak, seni daha çok strese sokacaktır.
Ayrıca iyi uyu. Uykunun ne kadar önemli olduğunu birçok araştırma göstermektedir. Uyku stresi azaltmakla kalmaz, gün içerisindeki işine daha fazla konsantre olmanı da sağlar.
İş arkadaşlarınla ve yöneticilerinle çatışma halinde olmamaya çalış. Bunun için daha iyi iletişim becerileri geliştirmeye çaba etmelisin. İşyerindekilere negatif tavırlar sergilemekten kaçın. Çatışma çıkarsa anlaşmazlığı fazla uzatmadan en kısa sürede çözme yoluna git.
Fiziksel ve duygusal olarak sıkıntılar yaşıyorsan sağlığını ikinci plana atmamalısın. Özellikle duygusal sıkıntılar yaşıyorsan ve başa çıkamayacak hale geldiysen yardım almaktan kaçınma.
Peki, iş stresi yaşadığını nasıl anlarsın?
Gerginsen, çabuk öfkeleniyorsan, alıngan ve depresif hissediyorsan, işe karşı ilgin azaldıysa, kayıtsız ve duyarsız hissetmeye başladıysan, uyku sorunu yaşıyorsan, yorgunluk hissediyorsan, konsantre olmakta güçlük çekiyorsan, kas ağrısı, baş ağrısı ve mide ağrısı yaşıyorsan, sosyal anlamda içe çekilme yaşıyorsan, cinsel güçte azalma varsa, stresle baş etmek için alkol kullanmaya başladıysan, yüksek iş ve işyeri stresi yaşıyor olabilirsin.
Ancak işyerindeki stresi azaltmak için şimdi vereceğim tavsiyeleri uygulamaya özen göster.
Güne enerjik başlamak için öncelikle mutlaka kahvaltı et. Mümkünse bir süre yürü ya da spor yap; ardından işe git. Gün içerisinde yapacaklarının yazılı olduğu bir ajanda tut. Bir sonraki işinin ne olacağını bilirsen stresin biraz olsun azalır. Mutlaka ani ortaya çıkan işler olacaktır ancak önem sırasına koymayı başarabilirsen bu da seni oldukça rahatlatır. Ayrıca ihtiyacın olduğunda başkalarından yardım isteyebilmelisin. Çok fazla işin altından yalnız kalkmaya çalışmak, yanlış ve eksik yapma olasılığını arttıracağından yardım istemek önemlidir.
Fazla iş yükünün ağırlığı altında ezilirken derin ve yavaş nefes almayı unutma. Eğer doğru miktarda oksijen beynine ve tüm organlarına gitmezse aynı tempoda çalışman mümkün olmaz. Sırtını rahat bir yere yasla ve mümkünse gözlerini kapatıp burnundan derin bir nefes al ve yavaşça ver. Bunu beş dakika yapmak seni rahatlatacaktır. Ayrıca ofisinde GSR adı verilen küçük bir biofeedback aletinden yardım alarak da 10-15 dakika içinde stresle baş etmek mümkün.
Vücudunun gerginliğe ve strese verdiği tepkinin temel yollarından biri deri yoluyladır. Bilim adamları buna galvanik deri rezistansı diyorlar. Galvanik deri rezistansı ya da kısaca GSR, sempatik sinir sistemi tarafından kontrol edilen ter bezi aktivitesindeki ve gözeneklerin hacmindeki değişkenliklerin belirlenmesidir.
Heyecanlandığın, korktuğun ya da herhangi bir şeyden rahatsızlık duyduğunda sistem bütün vücudundaki kimyasal ve fiziksel değişiklikleri aktive eder. Dolayısıyla galvanik deri rezistansı seviyen de değişir. Gevşemiş ve sakin olduğun zaman deri rezistansı artar, gergin olduğun zaman ise deri rezistansı düşer. Stresi azaltmak için üretilen ve geliştirilen GSR2, parmak bağlantısı ile bu stresi elimine eder. Sürekli masa başında oturarak iş yapıyorsan önemli bir işinin ortasında olmasa bile bir işi bitirdikten sonra veya belli bir aşamaya geldikten sonra küçük (beş dakikalık) molalar ver. Bu bile yeterli olur. Bir binada çalışıyorsan bir kat aşağıya inip çıkmak bile yeterlidir. Yahut da kendi odandan çıkıp başka bir odaya gidebilirsin. Mümkünse uzakta bir odaya yürü ve geri gel. Açık ofisteysen de başka bir kata in ya da koridorda dolaşıp tekrar yerine dön.
Sürekli kızgın ve asık bir suratla dolaşma. Sinirleneceğini hissettiğin an o ortamdan kısa bir süre uzaklaş, derin nefes al ve geri gel. Patronun sana çok kızsa bile derin bir nefes al ve işine devam et. Bu seni günün geri kalanında kurtaracaktır. Eğer kızgın olmaya devam edersen motivasyonunu ve enerjini yitirir günün devamında verimli olamazsın. Fazla katı olma, eleştirilere kulağını kapatma, iyi bir dinleyici olmayı tercih et. “Bu neden böyle, bu neden şöyle, bu niye bana bunu dedi şimdi” gibi şeylerle uğraşmak, seni daha çok strese sokacaktır.
Ayrıca iyi uyu. Uykunun ne kadar önemli olduğunu birçok araştırma göstermektedir. Uyku stresi azaltmakla kalmaz, gün içerisindeki işine daha fazla konsantre olmanı da sağlar.
İş arkadaşlarınla ve yöneticilerinle çatışma halinde olmamaya çalış. Bunun için daha iyi iletişim becerileri geliştirmeye çaba etmelisin. İşyerindekilere negatif tavırlar sergilemekten kaçın. Çatışma çıkarsa anlaşmazlığı fazla uzatmadan en kısa sürede çözme yoluna git.
Fiziksel ve duygusal olarak sıkıntılar yaşıyorsan sağlığını ikinci plana atmamalısın. Özellikle duygusal sıkıntılar yaşıyorsan ve başa çıkamayacak hale geldiysen yardım almaktan kaçınma.
Biofeedback’in depresif duygu durumunu ve kronik stresten kaynaklanan huzursuzluğu düzelttiği, iş ile ilintili akut strese maruz kalan kişilerde genel duygusal sağlığı düzelttiği yapılan çalışmalarda belirtilmiştir.
Beynin Gücü İnsan Kaynakları Genel Müdürü Uzman Psikolog Ayben Ertem
