Kahve alışkanlığınız kontrolden çıkıyor ve bedelini sağlığınız ödüyor. Gün boyu enerjik hissetmek için kafeinsiz reçetemizi uygulayıp dozu düşürün.
Alınmayın ama yorgun görünüyorsunuz. Kabul, bu sadece bir tahmindi ama boşa konuşmuyoruz. Çevremizde uyku bozuklukları yaşayanların oranı böylesine artarken aksini düşünmek pek kolay değil. Kariyer, düzenli egzersiz, hareketli bir sosyal yaşam… Bunların hepsini hakkını vererek yapmak istiyoruz ama fiziksel gerçekler var ve çoğu zaman sahip olduğumuz enerjiden daha fazlasını gerektiriyorlar. Örneğin baba olmayı, tavsiye edilen sekiz saatlik kaliteli uykuyla birlikte düşünmek gülünç olabiliyor.
Bu yüzden dünyadaki kahve tüketimi tarihte görülmemiş oranlara yükselmiş durumda. Kahve tüketiminin görece düşük olduğu ülkemiz de bu yükseliş trendinden nasibini alıyor. International Coffee Organization’ın 2014 verilerine göre Türkiye’de kahve sektörü yüzde 15 civarında büyüme gerçekleştirdi. Haliyle
sabahları kahve içmeden kendine gelemeyenlerin sayısı da yükseliyor. Eğer siz de gün boyu ayakta durabilmeyi kahveye borçlu olduğunuzu düşünüyorsanız, gözünüzü açsanız iyi edersiniz.
Bizi yanlış anlamayın, kahvenin gücünü inkâr edecek değiliz. Kahve güçlü bir uyarıcıdır. Vücudun doğal olarak geliştirdiği uyuşturucu kimyasalların üretimini durduran bir adenozin inhibitörüdür. Sonuç olarak bünyenizi alarm durumuna geçirir, bilişsel ve fiziksel performansınızı yükseltir. Antrenman öncesi kahve
içmenizin nedeni de tam olarak budur. Ama kahve bir nevi ilaç gibidir ve her ilaç gibi vücudunuz ona da tolerans geliştirmeye başlar. Zamanla aynı etkiyi görebilmek için dozu yükseltmeniz gerekir. Bir noktada canınız kahve istemeyebilir ama içmeniz gerekir. Bu noktada heyecan ve kahve kaynaklı anksiyete baş gösterir (1).
Kahve düşük dozlarda bile zararlı olabilir çünkü yaklaşık altı saat vücut sisteminizde kalıyor. Yani geç saatlerde az miktarda da olsa kahve içtiğinizde uykunuz kaçar ve ertesi güne uykunuzu alamayarak, yorgun başlarsınız. İhtiyaçtan kahve içme döngünüz de tam burada başlar. Kahve zincirleri için güzel, sağlığınız için kötü haber demektir.
Neyse ki bir haftalık detoksla bütün bu döngüyü tersine çevirip kafeinden önceki bünyenize kavuşmanız mümkün. İkinci iyi haberse, bir haftalık detoks gibi şok tedavileri denerken -ve sonrasında- sizi koltuğa devrilmekten koruyacak birçok yol var. Zorlu bir antrenman için mental bir enerji hissetmeyebilirsiniz ama sabah orta tempoda jogging yaparak yorgunluğunuzu yüzde 65 düşürebilirsiniz (2). İkinci adım kahve kupasını su şişesiyle değiş tokuş etmek. Tufts Üniversitesi dehidrasyonun -vücutta tutulan suyun yüzde 2’sini kaybetmek anlamına da gelse- enerji seviyesini ciddi oranda düşürdüğünü buldu. Çevreyi yeşillendirmek de
işe yarıyor. Exeter Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre çalışma masasında bitki yetiştirmek iş verimliliğinizi yüzde 38 artırabiliyor (3).
Bünyenizde bir nevi “kafein reset” tuşuna basmanın bir güzelliği de ilk kahve içmeye başladığınız zamanlardaki dozun yeniden sizi enerjik yapmaya yettiğini deneyimlemek oluyor. Performansınızı yükseltmek için bir espressonun yeterli olduğu zamanlara dönmüş olacaksınız. Kahve yaşamınızın ana yakıtı olmamalı. Onu gerçekten ihtiyacınız olan zamanlarda basacağınız bir nitro tuşu olarak görmeye çalışın. Elinizdeki kahveyi yere bırakıp güzel bir uyku çekin. 10 kupa kahve gücünde uyanmış olacaksınız.
