Az yağlı diyet kalp hastalığını engeller mi?
1940’larda kalp hastalıkları, ABD başta olmak üzere gelişmiş ülkelerde birinci öldürücü hastalıktı. Nedenlerini araştıran çok sayıda araştırma yayımlandı ve bunlardan en önemlileri Framingham Heart Study ve The Seven Countries Study idi. İkincisi farklı kültürlerdeki risk faktörlerini inceledikten sonra doymuş yağdan zengin beslenme tipi ile kalp hastalıkları arasında bağlantı olduğunu belirtti. The American Heart Association da bulguları doğruladı ve doymuş yağ alarmı çalmaya başladı. Şirketler buna az yağlı işlenmiş ürünlerle cevap verdi. Kalp hastalıkları hâlâ ölüme sebebiyet veren hastalıklar listesinde başlarda olsa da az yağlı beslenmenin kalp dostu olduğuna dair inanış bugün de sürüyor.
Seven Countries bulgularının desteklenmesi için yüzlerce milyon dolar harcandı ama başarı elde edilemedi. Ardından çalışmanın metodolojisi sorgulanmaya başlandı. Kasım ayında The Lancet’te yer alan, beş kıtada 18 ülkeyi kapsayan yeni bir araştırma, tüketilen toplam yağ ve yağ çeşitlerinin kardiyovasküler hastalıklarla ilgili olmadığını sonucuna vardı. İronik olarak, insanların hatalı bilimsel bulgulara karşı verdiği reaksiyon asıl ölüme götüren şey oldu: Az yağlı yiyecekler tatsız olduğundan gıda firmaları yiyeceklere fazladan şeker eklemeye başladı. Bugün artık şekerin çok tehlikeli bir sağlık düşmanı olduğunu biliyoruz. JAMA Internal Medicine’ın 2014 tarihli bir araştırmasına göre, günlük kalori alımlarının yüzde 25’i veya fazlasını ilave şekerden alan kişiler, bunu yüzde 10’un altında tutanlara göre kalp hastalıklarından ölme riskini ikiye katlıyor. Üstelik bu risk, yaş, cinsiyet, fiziksel aktivite ve vücut kitle indeksinden bağımsız.
