Kadınlarda diğer hastalıklara kıyasla, kalp rahatsızlıkları gün geçtikçe artış gösteriyor. Kalbini korumak istiyorsan işe genç yaşta başlamalısın. Yani şimdi!
Kalbin etkileyici ve kendisinden beklenenin fazlasını başaran bir organdır. Mesela senin bu paragrafı okuduğun dakika içinde o, bedeninin içindeki beş buçuk litre kanı 96.000 kilometrelik damarlara itmeyi başardı. Bu mesafe dünyanın çevresinin yaklaşık iki katı kadar! Ancak onun tüm bu süper güçlerine (ve bizi hayatta tuttuğu gerçeğine) rağmen birçok kadın kalbini korumak için yeteri kadar çaba harcamıyor.
Sağlık Danışmanı ve Genel Cerrahi Uzmanı Doktor Richard Carmona, kalp hastalıklarının, kadınların ölümüne en çok sebep olan rahatsızlık olduğunu söylüyor ve genç insanları da etkileyebildiğini vurguluyor. Bir başka deyişle, kalp sorunlarını sadece ihtiyarlara özgü olarak görmemelisin. Şimdi vereceğim basit ipuçlarını hayatında uygulamaya başlarsan daha uzun ve sağlıklı bir yaşamın olur.
DAHA FAZLA SEKS YAP
New York Üniversitesi Langone Tıp Merkezi’nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Andrew Scheinfeld, haftada en ez iki kez seks yapmanın kan basıncı ve stresi azalttığını belirtiyor. Bu durum kalp hastalıkları riskini de azaltıyor. Üstelik, orgazm olmasan bile kalbine yardımcı olmuş oluyorsun. Araştırmacılar, sadece tahrik olmanın bile beyni tetikleyip dolaşım sistemi fonksiyonlarını güçlendiren ve kalp performansını arttıran dehidro-epiandrosteron (DHEA) gibi hormonların salınmasını sağladığını düşünüyor.
İlişkin yok mu? Üzülme. Scheinfeld, “Ben hastalarıma işini kendisinin de halledebileceğini söylüyorum” diyor. Kaldı ki, bilim de onu destekliyor. Sayısız çalışma, sık cinsel ilişkinin ve alınan tatminin (partnerle birlikte ya da tek başına) kalp hastalıklarına karşı etkili olduğunu gösteriyor.
AKŞAM YEMEKLERİNDE ŞARAP İÇ
Doğru okudun. Ölçülü olduğu sürece içkinin kalbe gerçekten faydası var. Günde bir kadeh (tekrar ediyorum, bir kadeh) kırmızı ya da beyaz şarap, kalp hastalıklarından ölme riskini yüzde 25 oranında azaltıyor.
TUZU BIRAK
Kansas Üniversitesi Hastanesi’nden Kardiyolog Ashley Simmons, bu konuda birbiriyle çelişen haberlerle karşılaşıyor olsan bile tuzu kesmeni öneriyor. Bedenin, aldığın sodyumun etkisini azaltmak için kanına fazladan su gönderir. Bu da kanın hacminin artmasına ve ciddi anlamda kalbin fazla çalışmasına neden olur.
YETERİ KADAR UYU
Sık sık uykusuz kalmak, kalbine olumsuz yönde etki eder ve tansiyon artışına neden olur. Bu durum sadece yaşlı kişilerde görülmez. Epidemiology dergisinde yayımlanmış yeni bir çalışmaya göre, yaşı 24 ile 32 arasında olan kişilerin yaklaşık yüzde 20’sinde bu sorun mevcut. Henüz sadece birkaç belirti olsa da, bu sıkıntı ileride kalp yetmezliğine dönüşebilir. Kentucky Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin Uyku Hekimliği Bölümü’nden Profesör Barbara Phillips, günde yedi veya sekiz saat uyumayı öneriyor.
HAREKETE GEÇ
Şunu dikkate almalısın: Her dakika kalp kasın, bacak kaslarının (hızlı koşu esnasında) iki katı fazla çalışır. Kalbinin iyi çalışması için de onu faal tutman gerekir. The American Heart Association, ya haftada en az 150 dakika orta dereceli egzersiz (hızlı yürümek ya da bisiklete binmek gibi) ya da 75 dakika yoğun egzersiz yapmanı (aynı anda konuşamayacağın yoğunlukta bir kardiyo gibi) öneriyor. Bunların yanında haftada en az iki kez de ağırlık çalışmalısın. Ancak unutma ki, sporun en önemli yönü onu alışkanlık hâline getirmektir. Miami’deki Pritikin Longevity Center & Spa’nın Fitness Direktörü Scott Danberg, “Egzersiz zamanı, sıklığı kadar önemli değildir” diyor.
ZİHNİNİ SAKİNLEŞTİR
Ohio State Üniversitesi’nin Kardiyovasküler Kadın Sağlığı bölümünü yöneten Doktor Martha Gulati, “Stres ve kalp hastalıkları el ele gider” diyor. Eğer kendini sürekli bitkin hissediyorsan, stres hormonu olan kortizol bedeninde yüksek seviyededir. Bu da ölümcül ikili olan hızlı kalp atışı ve yüksek tansiyona neden olur. Ayrıca çok fazla kortizol, kanın besinleri organlara taşımasını zorlaştırarak damarlarda hasar oluşturabilir.
Yoga ile stres seviyeni azaltabilirsin. Son yapılan bir çalışmaya göre, haftada iki kez olmak üzere üç ay boyunca sürdürülen yoga sayesinde hem kortizol hem de kalp ritmi düzenlenebiliyor. Los Angeles’dan Sertifikalı Yoga Terapisti Lauren Maher, son derece gevşetici bir hareket olan “cat-cow” pozu ile başlamanı öneriyor: Ellerinin ve dizlerinin üzerinde dur. Yavaşça nefes al ve alırken sırtını tavana doğru kaldırıp ger. Ardından yavaşça nefes verip yere doğru yaklaştır. Bunu üç dakika boyunca tekrarla.
HER GÜN DİŞ İPİ KULLAN
Diş eti hastalıkları sadece nefesinin kokmasına neden olmaz, aynı zamanda kalbine de zarar verir. Eğer dişlerinin arasında bakteri ürerse bağışıklık sistemin kırmızı alarma geçer. Bu durumun diğer adı enflamasyondur ve kalbin de dâhil olmak üzere tüm yaşamsal organlarında sıkıntı yaratır. Hatta Academy of General Dentistry’e göre, diş eti hastalığı olan bir kadının kalp krizi geçirme riski iki kat daha fazla.Diş ipi kullanmak, ağzındaki tehlikeli bakterilerden kurtulmanın en etkili yoludur. New York Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden Diş Hekimi Mark Schlesinger, her gece dişlerini fırçalamadan önce temizliğini yapmanı öneriyor.
Kalpten Kalbe
İşte seni sıkıştıran soruların yanıtları:
Kalbimin büyüyüp güçlenebileceği doğru mu?
Evet! Kalbin zaman içinde genişleyebilir. Oldukça ilginç bir şekilde, yeni kasların oluşmasıyla büyüyebilir. Bir başka deyişle spor salonunda sadece karın kaslarını ve kollarını geliştirmezsin; aynı zamanda kalbini de çalıştırmış olursun.
Antioksidan haplar almak kalp sağlığım için iyi midir?
American Heart Association’a göre, antioksidan takviyelerinin kalp için herhangi bir faydası olup olmadığı henüz kanıtlanmadı. Ancak çalışmalar, beta karoten gibi bazı vitamin haplarının kalbe gerçekten zararlı olabildiğini ortaya koyuyor. Dolayısıyla sen antioksidan ihtiyacını, doğrudan yaban mersini, enginar ve barbunya gibi besinlerle karşılamaya çalış.
Ara sıra sigara içmek, kalbime zarar verir mi?
Indiana Üniversitesi Hastanesi’nden Doktor Woodrow Corey, tek bir sigaranın bile damarları daraltmaya ve kalbe giden kan akışını kesmeye yeterli olabildiğini belirtiyor. Sigaranın içindeki nikotin kan basıncını yükseltir ve damarların içinde yağ tabakaları oluşturarak damar sertliği riskini arttırır. Arada bir sigara içmekle günde iki paket içmek arasında fark yoktur. Uzun lafın kısası: Sigaradan uzak dur!
Bazen kalbim aniden birkaç saniye boyunca çok hızlı çarpıyor. Bu normal mi?
Sağlıklı bir kalbin ritmi dakikada 50-90 atış arasındadır. Ortalama bir kadının kalbi yılda 35 milyon kez atar. Ancak bazı dış etkenler (alkol, kafein veya bazı grip ilaçları gibi), kısa süreli olarak bu düzenin bozulmasına neden olur. Bu küçük çarpıntılar zararsız bir durum olan kalp atım düzensizliği veya aritmidir (ritim bozukluğu). Ancak bu hissi sık sık yaşıyorsan veya beraberinde nefes darlığı ve baygınlık hissi oluyorsa hemen doktorunla görüş. Hızla kasılan bir kalp, ciddi bir ritim bozukluğuna işaret edebilir ve bazen hayati tehlike taşır. Bunun dışında başka bir tıbbi sorun olması da mümkün.
Yaşlı akrabalarımın çoğunda kalp hastalığı mevcut. Benim de kaderim onlarla aynı mı olacak?
Hayır. Kalp sağlığında genetiğin rolü olsa da kalbinin geleceği senin kontrolünde. American Heart Association’a göre, kalp hastalıklarıyla ilgili vakaların birçoğu tamamen önlenebilir. Ancak sağlıklı yaşam için verilen tavsiyelere uymalısın. (Bizim tavsiyelerimiz gibi!)
Derleyen: Tuğçe Tekmen
