Genç kan enjeksiyonu, bugünlerde çok konuşulan bir şey. Merak edilen soru: Kan nakli gençleştirir mi?
Derleyen: Saide Tokuç
Yaşlı bir laboratuvar faresini düşünün; kötü tüyler, labirentte yanlış dönüşler, etrafta tembellik etme… Şimdi, bu farenin cerrahi işlemle daha genç bir fareye bağlandığını düşünün. Ve ardından, haftalar içinde gençleşmeye başladığını… Bilim insanları bunu yaptıklarında, “yaşlı farenin daha az diyabet, kalp hastalıkları ve Alzheimer gibi yaşlılık hastalıkları gösterdiğini fark etti,” diyor Dr. Jesse Karmazin.
Dr. Karmazin’e göre, bu yaşlı fare sizsiniz. Eğitimini Stanford’da alan 33 yaşındaki doktorun sizi üniversiteye yeni başlayan birine dikmek gibi bir planı yok. Ancak yakın zamandaki araştırmalara göre, insanların da bir doz genç kandan yılları büken aynı faydayı göreceğini iddia ediyor.
2016’da, Dr. Karmazin size bir ila iki litre, 16 ila 25 yaş arası birinin plazmasını aşılayacak şirketi, Ambrosia’yı kurdu. 12,000 USD’ye kadar çıkan fiyatlarla. Söylediğine göre, bu zamana dek 150 hasta yılda bir tedaviyle daha iyi hissedip daha iyi performans gösterdiklerini belirtti. Tabii ki de kan nakli yeni bir bilim değil ancak bunun kulağa tamamen tüyler ürpertici geldiğini kabul ediyor. “Yalnızca bunu farklı bir amaçla kullanıyoruz.”
Fareler üzerinde gençlik deneyleri
Fare “parabiyozu” üzerindeki deneyler, yani iki bireyin anatomik birleşimi 1864’lere kadar gidiyor; genç fare/yaşlı fare bulguları 1950’lerde rapor edilmişti. Ancak 2002’ye, Stanford’lı bilim insanları rutin bir toplantıda yaşlanma ve vücudun ayrı ayrı değil de birlik içinde yaşlanmasına dair saçmalamaya başlayana kadar, araştırmalar ağırdan ilerledi. Birisi, bir hipotez ortaya attı: Kan dolaşımınız vücudunuzdaki her şeye ulaşıyor, bu yüzden sizi yaşlı yapan kimyasallar belki de kanınızdadır.
Kısa süre içinde, doğru cevaba ulaşmak için fareleri birbirine dikmeye başladılar. Nature’da yayımlanan çalışmalarında, yaşlı farelerin gelişmiş progenitör hücre, yani siz yaşlandıkça azalan organ onarıcıları üretimi ve daha iyi beyin, kas ve karaciğer fonksiyonu sergilediği keşfedildi. Daha genç dahi görünüyorlardı. Teori: Genç kan, yaşlı kanda bulunan, progenitör hücrelerin üretimini engelleyen proinflamatuarların etkisini azaltır.
The National Institutes of Health, bu yöntemin insan yaşlanması sorununu çözme umudu verdiğini düşünüyor. Kurum, 2017’de 2010’a kıyasla dört kat daha fazla parabiyoz çalışmasına kaynak sağladı. Bazı bilim insanları da damarlarınızda gezen bu maddenin hikâyenin yalnızca bir kısmı olduğunu, yani Dr. Karmazin’in kanı zamanından önce dağıttığını düşünüyor.
“Bağlı fareler yalnızca kan paylaşmıyor,” diyor Nature çalışmasının ortak yazarlarından Michael Conboy. “Organ sistemlerini paylaşıyorlar, daha genç olan fare yiyecekten daha çok besin değeri alıp iletebilir ve çalışmamızda da genç fare yaşlı olanı etrafta koşturarak ona daha fazla egzersiz yaptırıyordu.” Bu yüzden, belki büyü kandadır, belki de değildir.
Belki de ortada büyü falan yoktur. Tıp biliminin yıllıkları, farelerde işe yarayıp insanlarda yaramayan fazla abartılmış tedavilerle dolu. Doğrusu, Stanford’da yapılan ve başka bir genç kan girişimi olan Alkahest tarafından sermaye sağlanan ilk plazma nakli kimseyi öldürmedi (kan nakilleri nadir bir ölümcül komplikasyon riski taşıyor), ancak beynin yaşlanması karşıtı etkiler de göstermedi.
Dr. Karmazin’in bunu takip eden bir çalışma yapması da bundandı. Dr. Karmazin’in iddiasına göre, kendi tedavilerinin kaynağını sağlayan 81 hastadan elde edilen veriler, Alzheimer, enflamasyon ve kalp hastalıkları göstergelerinde bir gelişme gösteriyor. Ancak çalışma en erken 2019 yılına dek yayımlanmayacak.
Kısacası, 12 bin dolarınızı harcamayıp bu çalışma ve diğer çalışmalar yayımlanana dek neden beklemeyesiniz ki? Bu esnada, uzun yaşam kadranını ilerletmek için daha uygun fiyatlı olan birkaç stratejiye (aşağıda) odaklanabilirsiniz.
