Kaşıntı gerçekten sinir bozucu ve insanı çıldırtabilen bir his. Konu onu tanımlamaya geldiğinde uzmanlar çok da ilerlemiş değil. Bilinen bir şey var ki, kaşıntı deriden beyne varmak için birçok sinirden geçiyor. Genel olarak bağışıklık sistemi (sinek ısırığı gibi) bir işgalciyi fark ettiğinde, salınan histamin tarafından aktive ediliyor. Kaliforniya Üniversitesi Nörobiyoloji, Fizyoloji Profesörü ve kaşıntı üzerine araştırmaları bulunan Doktor Earl Carstens, “Bilim adamları rahatlamayı sağlayacak daha iyi bir yol bulmaya gitgide yaklaştı” diyor.
Kaşıntı, nasıl başlar ve merkezi sinir sistemine nasıl iletilir?
Geçen yıl American Journal of Human Genetics’te yayımlanmış bir çalışmaya göre gendeki bir mutasyon bedenin enfeksiyonu giderici tepkisine engel olabilir. Bu da kronik kaşınmaya neden olur. Washington Üniversitesi Tıp Bölümü araştırmacıları kaşıntı sinyallerini deriden beyine taşıyan genetik bir reseptör keşfetti. Carstens, “Eğer bu reseptörü bloke edecek bir ilaç üretebilirsek, kaşıntıyla da başa çıkabiliriz” diyor.
Şu anda kalıcı bir çözüm olmadığı için Northeaster Ohio Üniversitesi Tıp Bölümü’nden Dahiliye Uzmanı Doktor Robert Brodell’e en bilinen beş yaz kaşıntısıyla nasıl başa çıkabileceğimizi sorduk.
Kafa derisi kaşıntısı: Brodell, “Kafa derisinde biriken köpük kepeklenme yaratır. Isı bunu daha da kötü hale getirir” diyor. Haftada iki kez (Nizoral gibi) içinde ketokazol bulunan bir şampuan kullan. Eğer kepek dışında bir kaşıntın varsa, saç bakım ürünlerine alerjin olabilir.
Sinek ısırıkları: Brodell “Belirtileri önlemek için Benadryl veya Claritin gibi antihistamin bir ilaç al” diyor. Kaşınma gerçekten dayanılmaz bir hal alırsa, bir veya iki gün boyunca reçetesiz satılan hidrokortizon krem al. Bunu günde en fazla dört kez uygula. Eğer kısa sürede üst üste sürersen, hem daha rahat edersin hem de uzun süreli kullanımda ortaya çıkan deri incelmesi veya beze gibi yan etkilerden etkilenmezsin.
Egzama: Egzama, el, ayak, diz veya dirsek derisini şişirip kaşındırabilir. Kızışıp ısınması belirtileri daha da azdırır. Yazın egzersiz yaparken sürekli olarak yeniden ortaya çıkıp seni rahatsız edebilir. Ayrıca o bölgeyi ne kadar fazla kaşırsan durum daha da kötüleşir. Brodell “Yapılacak en iyi şey deriyi nemli tutmaktır” diyor. İçinde pramoksin bulunan topikal anestetik losyonları tavsiye ediyor (Ovadryl kullanabilirsin). Eğer kaşıntı devam ederse, hidrokortizonlu bir krem sür.
Ayak mantarı: Havalarla birlikte ayaklar ısınmaya ve terlemeye başladığında, parmaklarının arasında pusuda bekleyen mantarlar çoğalmaya başlar. Vücudun da buna karşılık olarak histamin salgılar ve daha çok kaşıntı yaratır. Reçetesiz satılan Tinactin veya Lamisil kaşıntıyı doğrudan etkiler. Eğer bir sonuç alamazsan, dermatoloğuna görünmen iyi olur.
Zehirli sarmaşık: Bazı bitkilerin üstündeki yağımsı tabakanın ciltle temas etmesi halinde deri, alerjik bir reaksiyon verebilir. Yapılacak ilk şey yine reçetesiz satılan Benadryl almaktır. Bu histamin reseptörlerini bloke ederek, kaşıntıyı keser. Brodell, bunun yanında kalamin losyonu öneriyor. İçeriğindeki çinko oksit ve demir oksit kaşıntıyı ortadan kaldıracaktır.
