Günlerdir yerli ve özellikle de yabancı basın, ülkemizi etkileyeceğini öngördükleri Kırbaç Kasırgası ismi verilen bir hava olayının alarmını veriyor. Doğa olaylarını ve sonuçlarını öngörmek dışında engelleme anlamında elimizden gelen bir şey olmadığı için Runner’s World Türkiye olarak okuyucularımızı bilgilendirmek için bir araştırma yapma gereği duyduk. Hiçbirimiz bir meteoroloji uzmanı olmadığımız için konuyu temelinden alarak araştırdık.
Kasırga Nedir ve Neden Türkiye Bir İlki Yaşayacak?
Saatte 110 km’yi aşan, fakat düz esen rüzgarlara kasırga deniyor. Dairesel yapıya döndüğünde yani saat yönünün tersine estiğinde ise tropikal fırtına deniyor. Türkiye’ye yabancı olmasının da asıl sebebi bu. Türkiye sert esen rüzgarlara alışık, fakat dairesel atmosferik bir sisteme aşina değil. Son 30 yılın verilerine bakıldığında Karadeniz ve Akdeniz’deki deniz suyu sıcaklığı normalden 2.5 derece yukarıda ve atmosferi besleyen bu durum sistemi tetikleyen sebeplerden biri. Son birkaç gündür yaşanan kıştan kalma serin hava, Akdeniz‘e doğru inerken İyon Denizi‘nde, ısındığı için yükselen havayla dairesel hareketlerle gelişen atmosferde hücre denilen yapıların oluşmasını sağlıyor. Fakat şunu da belirtelim, Akdeniz bir okyanus kadar büyük bir deniz olmadığı için ABD’ye oranla nispeten daha küçük sistemler bunlar.
Medicane Ne Anlamak Geliyor?
Medicane, Mediterranean (Akdeniz) ve Hurricane (Fırtına) kelimelerinin birleşmesinden oluşuyor. Yoğun olarak gerçekleştiği tarihler eylül ve ekim ayları. İyon denizi ve güneyi ile Fransa’nın güneyi, İspanya’nın doğu kıyılarında oluşuyor daha çok, çünkü deniz suyu sıcaklığıyla beslendiği için denizin geniş yer kapladığı bölgelerde meydana geliyor. Karaların en az, denizin de en fazla yer kapladığı alanlar da bu bölgeler. Tropik fırtına İtalya kıyıları ve Yunanistan’da taşkınlara, sellere sebep olabiliyor. Eğer Yunanistan karasına vurursa ikiye bölüyor, birincisi Yunanistan’ın içine, diğeri Türkiye’ye ilerliyor. Zaten asıl mesele de burada başlıyor. Zira Kırbaç Kasırgası’nın bir kara parçasına değmeyerek Türkiye’ye ilerleyeceği düşünülüyor.
Gif, Havaforum.com’dan alındı.
Türkiye’de Nereyi, Nasıl Etkileyecek?
İsmi dahi sinirlerimizi bozan bu kasırganın Türkiye’yi vurmama ihtimali bulunsa da ağırlıklı olarak öngörüler bunun tam tersini ortaya koyuyor. Umuyoruz ki yanlış verilmiş bir kar alarmı gibi olur, fakat en kötüsüne hazırlanmakta da fayda var. Çünkü rüzgarın hızının 130 km’yi aşacağı, hatta 150 km’yi bulacağı uzmanlarca söyleniyor.
Birkaç rota ihtimali var. Yunanistan ana karasıyla Rodos arasından giriş yaparak Bodrum‘a ve Muğla‘ya doğru ilerleyeceği ilk ihtimal. Bu da en çok etki alanına sahip olanı. Çünkü sistem Yunanistan kara parçası üzerinden geçmeyeceği için enerjisini de boşaltamayacağı gibi beslenmesi de kesilmeyecek. Diğer rotada ise Muğla’da Fethiye çevrelerine kadar bir alandan giriş yaparak Aydın, İzmir, yukarı Marmara’ya doğru ilerliyor. Üçüncü tahmindeki seyir ise Rodos’un güneyinden geçip Kaş, Fethiye, Dalaman civarından giriş yapıp Kuzey Ege’ye doğru değil de İç Anadolu’da ilerleyeceği. Kasırganın ilk geldiği andaki hızının 130 km olacağını üstüne basa basa hatırlatalım.
Gif, Havaforum.com’dan alındı.
Metre kareye 100 kg yağmur yağacağı öngörülen Kırbaç Kasırgası‘nın yağışı bırakacağı bölge için uyarı Muğla’dan Kaş’a kadar girip Ege’nin kuzeyine doğru ilerleyeceği yönünde. Sadece giriş yaptığı yerde değil, Ege kıyısı boyunca Marmara’ya kadar uzanıyor. Sel riskinin en yüksek olduğu yerler İzmir, Aydın, Denizli (kısmen). Muğla’nın kıyıya yakın alanları da riskli sayılıyor.
Cumartesiden itibaren rüzgarla ve yağışla kendini göstermeye başlayacak olan sistemin 30 Eylül saat 21:00 itibarıyla Türkiye’ye giriş yapacağı bekleniyor.
Alınabilecek Önlemler Neler?
Kasırganın vurmaya başladığı andan itibaren elektriği kapatmak alınması gereken en önemli önlemlerin başında yer alıyor. Bununla birlikte düşebilecek eşyaları da sabitlemeyi unutmayın. Düşebilecek kiremitlere, çökebilecek duvarlara ve tabi ki taşkınlara dikkat etmemiz gerekiyor. Dalgalarla birlikte kasırganın denizi de yükseltebileceğini hatırlatalım.
