Sarışın, parlak mavi elbiseli, bekâr bir göz doktoru olan Samantha*, elinde şampanya ve votka tonik kadehleri ile Manhattan’daki bir barda eğleniyordu. Sonradan katılan arkadaşlarıyla eğlencenin dozu iyice arttı. Elindeki içkisi biter bitmez bir yenisi geliyordu. Neredeyse güneş doğana kadar gülüp eğlendi, flört etti, Lady Gaga ve Madonna şarkıları eşliğinde dans etti. Sonunda eve vardığında kendini yatağa zor attı.
Samantha o gece içkiyi fazla kaçırmış olmasına rağmen, önemli bir kutlama yaptığı gerekçesiyle kendini haklı buluyor olabilir. Aslında herhangi bir grup kadına neden içtiğini soracak olsak alacağımız yanıt, dünya üzerindeki kokteyl çeşitliliği kadar çok olacaktır: Örneğin gevşemek, stres atmak, kendine güvenmek, eğlenmek, uyumak, ısınmak, unutmak için… Alkol bağımlılığı, coğrafya, ırk ve ekonomik kısıtlamaların ötesine geçen bir konudur. Journal of Studies on Alcohol’da yayımlanan bir anket çalışmasında, yaşları 21 ile 40 arasında değişen kadınların yüzde 80’i içki içtiğini belirtmiş. (10 yıl öncesiyle kıyaslarsak bu önemli bir artış.) Üstelik bu kadınların çoğu, akşam yemeğinde bir bardak şarapla yetinmiyor. National Survey on Drug Use and Health tarafından yapılan son araştırmada, yaşları 21 ile 34 arasında değişen kadınların yüzde 63’ü çok fazla içki içtiğini (herhangi bir fırsatta beş kadeh ve fazlası) ifade etmiş.
Buradaki sorun, şüphesiz fazla içki içmenin ciddi zihinsel ve fiziksel sonuçlarıyla ilgili. National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA)’deki Metabolism and Health Effects bölümünün yöneticisi Doktor Samir Zakhari, “Fazla miktarda içki içmek, kişilerde psikolojik bağımlılık ve depresyona neden olmakla kalmaz, kanser, kalp hastalıkları, karaciğer hasarı ve daha pek çok hastalık riskini yükseltir” diyor.
Stres iksiri
Peki, sarhoş olma isteğinin ardında ne var? Colombia Üniversitesi Teachers College’den Psikolog Suniya Luthar, “Kadınların içki içme isteğinin en genel nedeni stresi azaltmak” diyor. Çalışan kadınlar, günün sonunda yorgunluk atmak için, anneler çocuklarının sonu gelmeyen isteklerinden biraz olsun kaçmak için, öğrenciler ise derslere bir mola vermek isteğiyle içkiye ihtiyaç duyduğunu belirtiyor.
New York’taki Motivation and Change Center’ın ortağı ve klinik yöneticisi Psikolog Carrie Wilkens, “Bugün iyi okullara girmek, iyi bir iş bulmak ve devamlılığı sağlamak eskisinden çok daha zor. Birçok kadın patlamaya hazır bir ruh haliyle yaşamını sürdürüyor. Bu yaşam tarzı, içki içme alışkanlığının neden gitgide yaygınlaştığını da açıklıyor” diyor.
Aslında alkolün gerçekten de rahatlatma işlevi var, en azından kısa vadede. Merkezi sinir sistemini etkiler, kalp atışlarını yavaşlatır, daha derin nefes alıp vermeni sağlar. Böylece zihnindeki sesler bir an için susar. Samantha, “İçkimi yudumlamaya başlar başlamaz beynimin kapatma düğmesine basıldığını hissediyor, rahatlıyor ve günü sonlandırabiliyorum” diyor.
Üç yaşında bir oğlu olan 38 yaşındaki Tracy ise, günün sonunda birkaç kadeh şarap veya soğuk bira içmenin, zihinde vites değiştirmek gibi olduğunu söylüyor: “Eşimle beraber içtiğimizde birbirimize daha rahat yakınlaşıyoruz ve oğlumuzla ilgili pek fazla konuşmuyoruz. Ayrıca hemen sakinleştiğimi hissediyorum. Bu keyifli ve rahatlamış halime kavuşmak için gece olmasını dört gözle bekliyorum.”
Tracy geçen yıl, yaklaşık 30 komşu annenin her ayın ilk Cuma günü yakın bir barda toplanıp sosyalleştiği Mommy Drinks adlı bir gruba katılmış. “Oğlumu arabasıyla gezdirirken bu barın önünden geçerdim ve içerideki insanların güzel vakit geçirdiğini görürdüm” diyor. Günün birinde kendine neden orada olmadığını sormuş.
Bu tür toplantılar kadınlar arasında bir bağ oluşturur. Wilkens, “Kadınlar, erkeklere göre böyle ortamlarda içki içmek için daha fazla motive olur” diyor. “Alkol, kendinin daha az farkında olmanı sağlarken espri ve eğlence yeteneğinin de artmasına neden olur. Kadınlar arkadaşlıklarını ilerletmek için içki içmeye daha eğilimlidir, özellikle de taşınmak ya da yeni bir işe başlamak gibi bir geçiş dönemi içindeyse.”
Alkol etkisinde flört
Diğer yandan alkol, romantik ilişki söz konusu olduğunda kadınlar için tamamlayıcı bir role sahip. Wilkens, “Konuştuğum çoğu genç kadın, buluşmaya gitmeden önce iki kadeh içki içmemeyi hayal bile edemiyor. Bu kişilerin büyük kısmı mesaj ya da mail yoluyla iletişim kurmaya alıştığından, yüz yüze görüşmede gergin oluyor” diyor. Genelde erkeklerle flört sitelerinde tanışan Samantha, bir keresinde kahve içmek için biriyle buluşmuş ve kendini oldukça korunmasız hissetmiş. Oysa az ışıkta, önünde bir bardak şarap olduğunda çok daha rahat olduğunu söylüyor. İçki içmek kadınlar açısından, erkeklerle olan ilişkilerinde onlarla aynı seviyede olmanın bir yöntemi de olabilir. Indiana Üniversitesi’nde okuyan 21 yaşındaki Katie, “Birinci sınıfta, içki konusunda erkeklerle yarışabileceğini söylemekten gurur duyan pek çok kızla tanıştım. Ayrıca erkeklerin içki yarışında onları geçebilen kızlardan etkilendiğini de gördüm” diyor. Los Angeles’daki Loyola Marymounth Üniversitesi’nden araştırmacıların 3.000 öğrenci üzerinde yaptığı bir anket çalışmasına göre, kadın katılımcıların yüzde 26’sı, erkeklerin bir seferde beş kadeh ve üzeri içki içebilen kadınlarla daha kolay arkadaşlık kurduğuna inanıyor.
Ayıltan sağlık haberleri
Cesaret gösterisi bir yana, konu alkolün etkileri olduğunda kadınlar erkeklere göre dezavantajlı. Beden olarak eşit olsa bile, kadın bedeninde daha fazla oranda yağ ve daha az oranda su bulunur. Bu nedenle kadınlar, erkeklere göre daha çabuk sarhoş olur. Ayrıca sık içen kadınlar, erkeklere nazaran karaciğer hastalığı gibi kötü sonuçlarla daha kısa sürede karşılaşır.
Wilkens, “Erkeklerle yarışmak adına aşırı içki içmek, kadınlar için çok daha tehlikelidir” diyor. Çok fazla içki içtiğin zaman yüksek tansiyon, felç ve beyin hasarı riskini arttırmış olursun. Hatta sarhoşluk, cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanmana ya da istemeden hamile kalmana bile neden olabilir.
Alkol ayrıca obezite ve fazla kilo ile de bağlantılıdır. Bu pek şaşırtıcı olmasa gerek, sonuçta ortalama bir içkide yaklaşık 250 kalori bulunur. Peş peşe üç tane içtiğinde ise günlük alman gereken kalori miktarına yaklaşık 750 daha eklemiş olursun.
Alkolün strese karşı etkisi olsa da, ikinci kadehten sonra bu etki kayboluyor. Zakhari, “Alkol, stresli anlarda artan kortizol ve adrenalin seviyesini yükseltir” diyor. Başka bir deyişle, bir kokteyl almak Harikalar Diyarı’na tek yönlü bir seyahat bileti gibi görünse de bu geçicidir. Alkolün etkisi geçmeye başladığında, yükselmiş olan kortizol ve adrenalin miktarı nedeniyle kendini öncesine göre daha kötü hissedersin. Ancak bu, akşamdan kalmanın yaptığı etkiyle aynı şey değildir.
Peki, arada bir içki içmenin sağlık için faydalı olduğu hakkındaki haberlere ne demeli? Ölçülü alkol tüketiminin (kadınlar için günde bir kadeh), kalp hastalıkları ve diyabet riskini azalttığı, bunamayı yavaşlatabildiği tespit edilmişti. Nutrition dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmada ise, bira içen kadınların kemik yoğunluğunun içmeyenlere göre daha iyi olduğu bulundu. The Federation of American Societies for Experimental Biology Journal’da yayımlanmış başka bir çalışmada ise, kırmızı şarapta bulunan doğal bir anti-inflamatuar bileşim olan resveratrolün, çeşitli enfeksiyonlara ve damar sertliğine karşı etkili olduğu açıklandı.
Centers for Disease Control and Prevention’da Epidemiyoloji Uzmanı Doktor Tim Naimi, bütün bu umut verici sağlık haberlerine rağmen, şu gerçeği de göz önünde bulundurmanın gerekli olduğuna işaret ediyor: Normal oranda içen insanlar genelde zengin, iyi eğitimli, fiziksel olarak daha fit ve sağlık hizmetlerinden daha fazla yararlanıyor.
Journal of the National Cancer Institute’da yayımlanmış bir çalışmanın sonucu ise, az miktarda içki içmenin bile kanser riskini ciddi oranda arttırdığı yönünde. Araştırmacılar yedi yıl boyunca bir milyondan fazla kadını izlemiş. Sonuçta düzenli olarak her gün bir kadeh içki içmenin; meme, kalın bağırsak, karaciğer, yemek borusu, ağız boşluğu ve yutak gibi sık rastlanan kanser türlerine yakalanma riskini arttırdığı tespit edilmiş. Örneğin günde bir kadeh içki, meme kanseri riskini yüzde 12 oranında arttırıyor. Çalışmanın yazarı, Oxford Üniversitesi’nden Doktor Naomi Allen, “Aile geçmişinde kanser olması, riski yaklaşık yüzde 60 arttırır. Dolayısıyla günde beş kadeh içersen, aynı hastalığı annen de geçirmiş gibi risk altında olursun” diyor.
Sonuçta sağlık uzmanları alkolün artı ve eksileri hakkında henüz ortak bir karara varmış değil. The National Institutes of Health’a göre, yapılmış olan tek bir çalışmanın sonuçlarına bakarak kadınlar içki içmemeli diyebilecek durumda değiliz.
O yüzden eğer içki içiyorsan günde bir kadeh limitini aşmamak senin için güvenli olur diyebiliriz. Tabi aile geçmişinde alkolizm ve depres- yon gibi ciddi rahatsızlıklar olmaması koşuluyla. Ayrıca, son zamanlarda yapılmış pek çok çalışmanın ışığında, meme ve yumurtalık kanseri riskini yüksek oranda arttıran BRCA gen mutasyonuna sahip kadınlara içkiden uzak durması öneriliyor. Kadınların içki alışkanlıklarını çok uzun bir süredir inceleyen North Dakota Üniversitesi School of Medicine and Health Sciences’dan Psikiyatrist Sharon Wilsnack’in sözleriyle bitirelim: “İçki alışkanlığını kontrol altında tutarsan, fiziksel sağlığını korumuş olursun, hatta daha iyi bile olabilirsin.”
Derleyen: Tuğçe Tekmen
