Ramazan ayında kronik hastalıkları olanların sağlıklarını tehlikeye atmadan oruç tutabilmeleri için çok daha dikkatli davranmaları gerekiyor.
Kronik hastalıkları olanlar nasıl oruç tutabilir?
Kronik hastalığın varsa zaten düzenli olarak doktor kontrolüne gitmen gerekir. Kontrollerini ramazan öncesi dönemde yaptırman çok yerinde olur. Kronik tiroid gibi bazı hastalıkları olanlar hekimlerinin kontrolünde, ilaçlarını sahur vaktinde aldıkları takdirde oruç tutabilirler. Uzun süreli açlık ve susuzluğun sorun oluşturmayacağı kronik hastalıklarda oruç tutulabilir.
Hekimlerinin izniyle hangi hastalar oruç tutabilir?
İnsülin veya kan şekerini düşürücü özelliği olan ilaç (oral antidiyabetik) kullanan diyabet hastaları,
Ağır kalp yetmezliği olanlar,
Hamileler (Özellikle ilk 3 ya da son 3 ay döneminde),
Kan şekeri sıklıkla normalin altına düşenler,
Mide veya onikiparmak bağırsağında ülseri olanlar,
Kronik karaciğer ve kronik böbrek hastalıkları olanlar,
Tedavisi zor ya da ciddi bir hastalık sebebiyle bir ameliyat geçirmiş ve mutlaka düzenli beslenilmesi gereken hastalıklar (tüm kanserli ve önemli ameliyat geçirmiş hastalar gibi),
Mevcut bir hastalığın oruç sebebiyle daha ağırlaşabileceği ya da sıhhatin bozulacağından endişe edilen hastalıkları (tüberküloz ve diğer ateşli hastalıklar gibi) olanlar kesinlikle hekimlerinin izniyle oruç tutabilirler.
Ramazan Ayında Sağlıklı Beslenmezsen Bu Hastalıklarla Savaşmak Zorunda Kalabilirsin
Kabızlık: Sıklıkla ortaya çıkabilir. Yiyeceklerini dengeli olarak seçer, yeterince çiğ sebze ve meyve tüketir, unlu gıdaların kepek içermelerine özen gösterir, yeterli su içersen bu sorundan kurtulabilirsin.
Safra Kesesi Hastalıkları: Bunlara meyilli kişilerde safra kesesi hastalıkları ortaya çıkabilir. Uzun süren açlık sırasında safra kesesi içinde kalan safra koyulaşır, akışkanlığı azalır ve yeni taşların oluşum riski artar. Özellikle çok miktarda yağ içeren besinleri tüketirsen karın ağrısı, bulantı ve kusma yaşayabilirsin. İftarda yediğin çok miktardaki yağlı besinden sonra şiddetli karın ağrıları ve safra kesesi iltihapları ortaya çıkabilir.
Peptik Ülser: Mide veya onikiparmak bağırsağında, bazen de yemek borusunda oluşan bir yaradır. En sık on iki parmak bağırsağının başlangıç kısmında ve midede görülür. Açlık ağrıları şeklinde veya özellikle gece uyandıran ve sırta yayılan karın ağrıları, yanma, kaynama, hazımsızlık, halsizlik şeklinde ortaya çıkabilir. Ağrılar midenin boş olduğu zamanlarda, öğün aralarında veya yemekten sonra belirginleşir. Birkaç dakika ya da birkaç saat devam edebilir.
Açlık, özellikle onikiparmak bağırsağı ülserinin seyrini olumsuz yönde etkiler. Ramazan ayında birçok kimsede ülser ağrılarında artma, kanama, ülserin delinmesi gibi sorunlar ortaya çıkar. Ülkemizde, ramazan ayında mide delinmesi veya ülser kanaması nedeniyle hastaneye yatan hastaların sayısında belirgin bir artış gözlenir. Bu nedenle ülserin varsa ve oruç tutmak istiyorsan hem özel önlemler almalı hem de mutlaka hekimine danışmalısın.
Gut: Gut hastalığın varsa ramazanda beslenmene özen göstermelisin. Diyetine ve doktorunun tavsiyelerine uymanda fayda var. Yağlı peynir, kırmızı et ve asitli içecekler gut atağını tetikler.
Karaciğer Hastalıkları: Özellikle kronik karaciğer hastalığın (kronik hepatit) varsa, oruç tutmaya başlamadan önce doktor kontrolünden geçip, onun önerilerine göre hareket etmelisin. İftarda ve sahurda yediklerine çok dikkat etmeli, gereğinden fazla yemek yerine, dengeli ve ölçülü miktarlarda beslenmeye özen göstermelisin. Ayrıca alkole bağlı karaciğer, pankreas hastalıkları bulunan alkol bağımlısı kişilerin, ramazan ayında yapılacak destekle alkolden uzaklaşmaları sağlanabilir.
Pankreas Hastalıkları: Kronik pankreatitin varsa oruç tutmadan önce mutlaka doktorundan onay almalısın. Safra kesesinde oluşan taşlar, safra kanalına düşerse, pankreasta iltihaba neden olabilir. Doktor izni olmadan, kronik pankreatit hastalarının oruç tutmaması, tutacakların ise önerilere sıkı sıkıya bağlı kalmaları gerekir. Bazılarına zaman zaman insülin düzeyi ayarlaması ve pankreas enzim takviyesi yapılması gerekebilir.
Önceden belirlenmiş yemek borusu, mide, bağırsak, karaciğer, safra kesesi veya pankreas hastalığın varsa, mutlaka doktorun ile görüştükten sonra oruç tutmaya başlamalısın. Doktorun durumunu değerlendirmek için bazı incelemeler yapabilir veya tedavinde değişiklikleri gerekli görebilir. Böylece, oruç tutmanın sağlığın açısından mümkün olup olmadığı, oruç tutarken nelere dikkat etmen gerekeceği ya da ortaya çıkabilecek ne tür durumları önemli olarak algılaman gerektiği belirlenmiş olur.
Kaynak: Hisar Intercontinental Hospital İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Halil Kutlu Erol’a
