Mars gezegeninde mimarlığa dair çalışmalara katılmaya hak kazanan ilk Türk Yüksek Mimar Saadet Yüncü, kızıl gezegene yerleşme projesinin tekrar gündeme gelmesini sağladı.
1997’de dünyadan yola çıkan Pathfinder, irice bir oyuncak araba boyutundaydı ama taşıdığı anlam eğer aksilik olmazsa 3000 sene sonrayı da etkileyecek boyutta. 1997’den beri başka araçlar da yola çıktı ve her biri bir öncekinden katbekat gelişkindi. Yolladıkları her veri, bu gezegeni ikinci yuvamız yapma isteğimizi kamçıladı. Daha gitmeden bize ait yapmaya çalışıp yüzeyinde insan yüzleri gördüğümüzü bile iddia ettik.
Belki ‘Geleceğe Dönüş‘ filmindeki öngörüler henüz tutmamış olabilir. Hala Jetgiller‘deki gibi uçan arabalarda yolculuk edemiyoruz. Hatta kansere ya da hiv virüsüne dahi tedavi geliştiremedik, fakat varoluşumuzun en büyük hayali olan başka gezegene gitmeyi gerçekleştirmek üzereyiz. NASA‘nın Mars görevine çıkması 10 sene içinde gerçekleşecek. Atılan adımla Mars’a yerleşmeye de başlayacağız. Bu, birçoğumuz için en büyük başarı olacak. Fakat tabi bir takım soruları da beraberinde getiren bir gelişme bu.
Mars’ta Nasıl Yaşayacağız?
Mars’ın yüzeyindeki yerçekimi, Dünya’da olduğundan %62 daha düşük. Bunun da kas kütlesi üzerinde olumsuz etkisi var. Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) astronotları hakkındaki yakın tarihli bir çalışma sonuçları örnek gösterilerek, 4-6 ay arasındaki görev sürelerinin maksimum %30 kas performansı kaybı ve maksimum %15 kas kütlesi kaybı olduğu belirtiliyor. Bu yüzden yörüngede astronotların spor yapması hayati önem taşıdığı gibi Mars’ta da durum buna yakın olacak. Önümüzdeki yüzyılda Mars’ı yuvamız yaparsak yerleşim yerleri ya da eğitim binaları kadar spor tesisleri de mimari açıdan çalışma konusu olacak. Bu konuda bir isim Türkiye’nin gurur oldu. Sadece 24 yaşındaki Yüksek Mimar Saadet Yüncü Mars çalışmalarına kabul edilen ilk Türk olarak imzamızı güneş sistemine atacak.
Saadet Yüncü Kimdir?
Son günlerde bizi son derece gururlandıran Saadet Yüncü genç bir yüksek mimar. 1847’de kurulan ve dünyanın en kapsamlı uluslararası mimarlık okulu olma özelliğini taşıyan İngiltere’nin The Architectural Association, AA School’u tarafından Mars gezegenine en yakın yapıya sahip olan Ürdün’de düzenlenen araştırma ve tasarım atölyesine katılan ilk Türk olarak adını tarihe yazdırmayı başardı. 6 yıldan beri Jordan Visiting School’a her yıl yaklaşık on kişinin katıldığını ve Türk vatandaşı olarak ilk katılan kişinin kendisi olduğunu belirten Yüncü:
“Architectural Association Londra’da bulunan uluslararası en eski mimarlık okulu. Her yıl düzenlediği AA Jordan Visiting School Okulu kapsamında bir araştırma çalışması var. Bu üniversite, her yıl bu araştırma çalışmalarını gerçekleştiriyor. 6 yıl önce başlamışlar ve araştırma grubuna her yıl düzenli olarak yaklaşık 10 kişi kabul ediyorlar. Dünyanın her yerinden başvurular geliyor, kişilerin başarılarına göre başvurularda kabul olma şansı daha da artıyor. 6 yıldan beri AA Visiting School’un, Ürdün’de düzenlediği Mars çalışmalarına kabul edilen ilk Türk oldum ve bu benim için onur verici bir durumdu“
Bir yandan akademik kariyerini de sürdüren Saadet Yüncü, projeye kabul edildikten sonra Ürdün’ün güneyinde bulunan ve Mars’a en çok benzerlik gösteren tek yer olan Wadi Rum Çölü’ne giderek Mars’ta nasıl yapı yapılabileceği, inşaat teknikleri ve malzeme seçimleri ile ilgili araştırmalar yaptı. Bu sırada NASA‘dan bilim insanlarıyla da telekonferans görüşmeleri gerçekleştirerek Rob Muller gibi bilim insanlarından kızıl gezegenin yer şekilleri özelliklerine ve hava şartlarına dair bilgileri de aldı. Böylece edindiği bulgularla mimari tasarım spekülasyonları geliştirdi. Yüncü’nün Türk öğrencilere de bir mesajı var:
“Lütfen bilimi takip etmeyi bırakmayın“
Kızıl Gezegende Koşmak
Tarihimizin son 60 senesi gerçekten de hayal etmenin başarmaya giden yol olduğunu kanıtlıyor. Saadet Yüncü’nün Mars’ta yaşayacak olan koloniler için yerleşkeler tasarladığını düşünün. İmkansız gelmiyor artık değil mi? Yunan-Pers Savaşı’nda Sparta’dan yardım istemek için Atina’dan gönderilen Pheidippides’in koşusu tarihin de ilk maratonu sayılıyor. Peki Mars’ta ilk maraton ne zaman yapılır dersiniz? Ödül olarak altından (ya da Mars’ta bulunan daha değerli bir cevherden) pathfinder gayet anlamlı olur. Hatta Runner’s World Türkiye olarak ismini de bulduk: Kızıl Gezegen Mars Ultra Maratonu. Koşuya dair haberleri de Runner’s Mars Türkiye’den takip edebilirsiniz. Kim bilir?
