Dövüş sanatlarının en sert dallarından biri olan Tayland çıkışlı bu sporla, dayanıklılık ve mücadele ruhunuzu güçlendirin.
BU KONU, MEN’S HEALTH‘İN ŞUBAT SAYISINDA YER ALMAKTADIR. ŞUBAT SAYIMIZI APP STORE’DAN ÜCRETSİZ OLARAK İNDİRMEK İÇİN: APPLE.CO/1NLO29Z
Muay Thai denince akla ilk gelen şeylerden biri sertliktir. Artık neredeyse herkesin aşina olduğu bu spor, temel olarak kick boksun diz ve dirsek de atılabilen versiyonu gibi düşünülse de, kendi dünyasında çok farklı teknikler ve felsefeler içeriyor. İnsan fiziğini pek çok farklı yönden geliştiren bu sporun tüm inceliklerini öğrenmek adına; bu branşta çeşitli şampiyonlukları bulunan, en son 2015 yılında Profesyonel Muay Thai branşında 86 kg “4th Martial Arts Festival” Veteranlar Dünya Şampiyonluğu’nu kazanan, Türkiye Muay Thai Federasyonu’nda 12’nci Khan resmi antrenörü Cem Bostancı ile Ataşehir’de bulunan Muay Thai Studio’da bir araya geldik.
HEM FİZYOLOJİK, HEM DE PSİKOLOJİK KAZANIMLAR
Kariyerine ilk olarak Judo ve kick boksla başlayıp, 2006 yılı itibariyle Muay Thai müsabakalarında dövüşmeye başlayan antrenör Cem Bostancı, Muay Thai’nin saldırı içerikli bir dövüş tekniği ile süslenmiş olmasına rağmen, sadece savunma gereği olarak kabul edilen diğer dövüş sanatları karşısında çok daha derin anlamlar içerdiğini söyleyerek söze başlıyor:
“Konu Muay Thai olduğunda psikofizik dengeyi sağlamak, vücut potansiyelini idrak etmek, saldırganlığı bastırmak ve özgüven kazanmak gibi birkaç psikolojik faydasından bahsedebiliriz. Bu tarz sert dövüş sanatları kötü bir şöhrete sahip olsa da, bu sporları yapan kişiler fiziksel ve psikolojik açıdan sağlıklı olmak adına başka bir uygulamaya gereksinim duymuyorlar.” Diğer dövüş sporlarının son dönemdeki uygulama biçimlerine bakıldığında Muay Thai’nin tamamen “full contact”, yani her vuruşu rakibi nakavt etmek üzerine kurulu bir dövüş stili olduğunu belirten Bostancı, “Muay Thai antrenman metotları, sporcunun patlayıcı kuvvet ve güçte devamlılık göstermesi üzerine kurulu olup, aynı zamanda darbe dayanıklılığının da gelişmesi ile enerji tüketimi en fazla olan sporların başında gelir” diyor. Muay Thai antrenmanı yapmaya başlamış ve daha önce bu sporu hiçyapmamış herhangi sağlıklı bir bireyi bekleyen avantajları da şöyle sıralıyor: “Çalışmaya başladıktan kısa bir süre sonra güçlenir, sıkılaşır, forma girer, kondisyonu ve dayanıklılığı artar, panik ve stres anında soğukkanlılık ile karar verme yetisi güçlenir, strateji yapmayı öğrenir, en önemlisi ise negatif enerjisinden, vurarak yapılan antrenman metodu sayesinde kurtulur.”
HERKES MUAY THAI YAPABİLİR
Muay Thai’nin kendine has bir kültür içerdiğini ifade eden Bostancı, “Muay Thai müsabakaları canlı müzik eşliğinde yapılır ve her raunda ait ayrı bir geleneksel ezgisi bulunur. Son derece sert vuruşları içerisinde barındıran bu sporun gözle görülen en ayırt edici tarafı ise iki sporcunun diz, dirsek, yumruk ve tekme vuruşlarının yanı sıra, clinch (klinç) teknikleri dediğimiz iki sporcunun ayaktayken belli kurallar içerisinde, grekoromen güreş teknikleriyle birbirine karşı mücadele etmesidir” diyor. Clinch esnasında sporcuların diz ve dirsek vuruşlarıyla heyecan verici oyun kurgularını izleyebileceğinizi söyleyen Bostancı, bu dövüş sanatının göze zor görünmesine rağmen, sağlık problemi olmayan herkesçe yapılabilecek bir spor olduğunu ekliyor: “Tabii ki şunu söylemek gerek; Muay Thai yapmak ile Muay Thai dövüşçüsü olmak farklı olgulardır. Herkes dövüşçü olacak diye bir kurgu veya bir zorunluluk yoktur. Tüm dünyada bu işi sadece spor yapmak maksadıyla tercih eden binlerce insan var. Muay Thai sporunu söylediğim gibi spor yapmasına engel herhangi bir sağlık problemi olmayan herkes, tercihe göre özel ders veya grup derslerine katılmak kaydıyla, rahatlıkla antrenman yapabilir ve forma girebilir.”
ANTRENMAN SİSTEMİ
Diyelim ki Muay Thai yapmaya karar verdiniz. Sizi neler bekliyor? Deneyimli antrenör Bostancı, nelerle karşılaşacağınızı şu şekilde sıralıyor: “Antrenmanlar, yeni başlayanlar için ilk önce doğru açı, uygun mesafe ve yumruk tekme koordinasyonunun Muay Thai teknikleri ile öğretilmesiyle başlar. Daha sonra ise kombinasyon dediğimiz ikili ve üçlü birbirine bağlanan vuruş tekniklerinin geliştirilmesi ile kum torbasında, pad çalışması ve karşılıklı antrenmanlar yapılarak ilerletilir.” Antrenman şiddetinin her sporda olduğu gibi Muay Thai’de de zamanla artacağının altını çizen Bostancı, “Güçlü vuruş yapabilmek için güçlenmek gerekir. Güçte devamlılık gösterebilmek için ise kondisyon gerekir. Ayrıca düzgün teknik ile vuruş yapmak için esneklik ve vücut ağırlığı yönetimine ihtiyacınız var. Bunlar da antrenmanlarda üzerinde durduğumuz odak noktalarından birkaçı” diyor. Muay Thai tutkunlarının farklı antrenman metotlarını da kullanmakla yükümlü olduğunu belirten Bostancı, “Sporcularda alternatif çalışmalar olarak genelde fonksiyonel antrenman metotlarını tercih ediyoruz. Çoğunlukla vücut ağırlığının kullanıldığı egzersizlerle istasyon çalışmaları yapmak, yorgun kaslara kum torbasında teknik kazandırmak ve dayanıklılığı artırma amaçlı cross training bunlardan birkaçı” diyor. Bu da işinizin ringde bitmediği anlamına geliyor. Keza Bostancı’ya göre profesyonel bir Muay Thai sporcusu günde altı saate yakın antrenman yapmalı ve müsabaka dönemine kalan zamana göre güç yüklemeleri, hız ve teknik çalışmaları içerisinde bulunmalı.
KİLİT NOKTA DAYANIKLILIK
İyi bir Muay Thai dövüşçüsü olmanın püf noktalarına da değinen Bostancı, “Muay Thai sporcularının yüksek kondisyona sahip olmaları gereklidir. 3 dakikadan 3 raunt veya 5 raunt şeklinde
yapılan müsabakaları rahatlıkla tamamlayabilmeleri için bu elzemdir” diyor. Ona göre yine bu spora gönül veren adaylar kas yapısını büyütmeye çalışmamalı. Sporcular klasik body building çalışmalarının sonucu olan şişmiş ve genişlemiş bir kas yapısından ziyade, sıkı ve define bir yapıya sahip olmalı. Bostancı’ya göre Muay Thai ile ilgilenenler doğru antrenman metotu ile uzun süreli olarak dayanıklılık gösterebilmelidir. Öte yandan Muay Thai’nin bireysel bir aktivite olmasının yanı sıra bir dövüş stili olduğunu hatırlatan Bostancı, “Hem bireysel olması hem de dövüş stili olması özelliği, bu spor faaliyetiyle uğraşan bireyin en zor şartlar altında dahi kişisel gelişiminde ve sorumlusu olduğu işleri kolaylıkla başarabilmesinde tartışmasız etkilidir” diyor. Felsefesini ise şöyle özetliyor: “Muay Thai, zamanlama yaparken doğru zamanda doğru karar vermeyi akılcı yöntemlerle birleştirip, panik yönetimini minimum hatayla tamamlamayı bir ezber haline getirmekte üstün bir öğretidir. Özünün gerektirdiği dayanıklılık ve mücadele ruhu gereksinimi ise hayatın her safhasında karşılaşılacak olan zorluklara karşı tam bir beden eğitimi vazifesi görür.
HEM KASLARI HEM DE SİNİRLERİ UZAT
Muay Thai denince akla gelen çalışma prensiplerinden bir tanesi de Thai Stretching denilen esneme egzersizleridir. Bir kas grubunun dayanıklılığını artırmak ve geliştirmek için kası çalıştırmanın yanında, esnetmek ve uzatmak da gerektiğini söyleyen Bostancı, “Thai Stretching yöntemleri ise Muay Thai dövüşçülerinin genel antrenmanlarının içerisinde yer alan, vücudumuzun her kas grubunu çekerek ve uzatarak esnetmek yoluyla baskıya ve biraz da zorlamaya dayanan bir esneme yöntemidir” diyor. Tüm vücudumuzdaki kasları esnetmek üzerine kurulu çeşitli tekniklerden oluşan Thai Stretching, kaslarla birlikte sinirleri de uzatıyor. Bostancı, “Thai Stretching yapmak laktik asit birikimini engeller ve hareket kabiliyetinde artış ve rahatlama sağlar” diye ekliyor.
SAKATLIK YANILGISI
Peki bu kadar sert ve yoğun çalışılan bir sporda sakatlık olmuyor mu? Bostancı, riskin kontrol edilebilir olduğunu söyleyerek şöyle açıklıyor: “Spor sakatlanmalarının çeşitli sebepleri vardır. Bunların en önemlisi, iyi ısınmadan başlamaktır. Bir diğeri, yeteri kadar güçlendirilmeyen o spora özgü kas grupları ve eklemlerdir. Diğer unsurlar da düzensiz bir hayat, yetersiz uyku ve sağlıksız beslenmedir.” Bu faktörler göz önünde bulundurulduğunda sakatlık riskinin her branşta olduğu gibi Muay Thai’de de en aza ineceğini belirten antrenör, “Kontrolsüz halı saha maçları ve benzer basketbol aktivitelerindeki sakatlık oranı, ehil ellerde yapılan dövüş sporu antrenmanlarına nazaran çok çok daha yüksektir. Tam aksine Muay Thai ile uğraşan sporcuların dayanıklılıkları arttığı için sakatlanma olasılığı daha da düşüktür” diyor.
KENDİ YOLUNU SEÇ
Antrenör ve sporcu arasında kurulan kutsal bağa da değinen Bostancı, “Antrenör olmak öğrencilerle iletişim halindeyken iyi empati kurabilmeyi gerektirir. Öğrenciyi motive etmek için ilk önce onun içinde bulunduğu psikolojik durumu iyi analiz edebilmek lazım” diyor. Bir insanın karşısında sürekli ona doğruyu öğreten biri varsa, hata yapma olasılığı azalır. Ve Bostancı, bunun iyi bir rol model olmakla mümkün olduğunun farkında: “Eğer siz öğretilerinize inanıp hayatınızda bunları uyguluyorsanız, öğrenciniz de sizi örnek alıp sözünüze saygı gösterecek ve yaptıklarınızı örnek alacaktır.” Gerçek dövüşçülerden amatör katılımcılara bu sanatın inceliklerinin aktarıldığı üç ayrı salon var. “Biz ekip olarak Kadıköy, Şişli Bomonti ve Ataşehir’deki şubelerimizde özel dersler ve grup dersleri veriyoruz. Amatör anlamda sadece spor yapmak maksatlı gelen öğrencilerimize eğitim veriyoruz. Antrenörlerimiz bu işin beşiği olan Tayland’da aktif halde müsabakaya katılan dövüşçülerden oluşuyor” diyor. Bostancı, bu antrenör ve dövüşçülerle bir ekip halinde çalışmalar yaparak, hem sporcuları hem de antrenörleri profesyonel ve amatör müsabakalara hazırlıyor. Çalıştırdığı antrenörler, dönem dönem Tayland’da dünyaca ünlü “Thai Fight” ve “Max Muay Thai” gibi çeşitli organizasyonlarda, dünyanın her yerinden rakiplerle karşılaşıyorlar. Bir yandan Türkiye Muay Thai Federasyonu’nun düzenlediği İl Seçmeleri, Bölge Şampiyonaları ve Türkiye Şampiyonaları’nda başarılar elde ediyorlar. Anlayacağınız, bu salonlarda yerinde saymaya izin yok.