Detoks diyetleri bazen yarar yerine zarar verebilir. WH, doğru detoks yöntemlerini senin için araştırdı!
Bu nasıl bir delilik? Obesity’e göre, 20 kadından biri, obez olmak yerine bacaklarından birini kaybetmeyi tercih edermiş. İşte bu yüzden birçok kadın çılgın detoks diyetleri uygulayarak zayıflamaya çalışıyor. Şikago’daki Rush Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Beslenme Uzmanı Jennifer Ventrelle, bu tür diyetlerin kadınlar arasında çok popüler olduğuna katılıyor.
Galonlarca sıvı tüketerek fazla yağlarından kurtulmayı umarken, günün hemen hemen yarısını tuvalette geçirmekten de çekinmiyorsun. Bu tür uygulaması zor diyetlerin sonuçlarının da bedeli oldukça ağır olabilir…
Tehlikeye davetiye…
Kalori alımını azaltarak ya da sadece sıvı tüketerek perhiz yapmak yeni bir uygulama değil. Modern detoks yönteminin kökleri 1930’lara dayanıyor. Meşhur greyfurt diyeti de bu tarihlerde ortaya çıkmıştı.
Bugünkü detoks diyetleri, minimum kalori içeren besin maddeleri ile yağ yaktığı varsayılan ama pek lezzetli olmayan malzemelerin beraber tüketilmesini öngörüyor. Kırmızıbiber ve sirke oldukça popüler. Hiçbir bilim adamı, bir haftalık sıkı diyetler uygulayarak ya da bir çeşit gıda tüketerek toksinlerden arınacağına katılmıyor. Vücut zaten kendi kendini toksinlerden arındıracak kudrete sahip: Bu yüzden ciğer, böbrek ve sindirme sistemine sahipsin…
Ventrelle, birçok detoks hapının ve diyet yönteminin uzmanlarca desteklenmediğini ve zararlı olduğunu söylüyor. Düşük kalorili, idrar söktürücü özelliğe sahip ürünler, vücudu potasyum ve diğer önemli besin maddelerinden yoksun bırakıyor.
Bu büyük riskler beraberinde maalesef çok küçük ödüller getiriyor. Çılgın detoks diyeti ile vücut sadece su kaybediyor, kaybolan suyu da sıvı alarak telafi ediyorsun. Tartıya çıktığında ciddi bir kilo kaybı gördüysen, bu yağdan ziyade kas kaybına işaret edecektir. Ne de olsa diyet esnasında protein tüketmediğin için, vücut kendi kas dokusunu kullanıyor.
Bu hiç de iyi olmaz! Kaslar sayesinde oturduğun yerde bile kalori kaybedebilirsin. Ne kadar çok kasın varsa o kadar kalori yakarsın, işte tam da bu yüzden kalori alımını birdenbire dramatik şekilde düşürürsen, metabolizman da yavaşlayacaktır. Kaliforniya Üniversitesi’nden Beslenme Profesörü Marc Hellerstein, vücudun böyle durumlarda kıtlık yaşandığını düşünüp paniklediğini söylüyor: “Metabolizma yavaşlıyor ki kaslar ve organlar çalışmaya devam edebilsin.” Böylece perhiz sona erdiği zaman otomatik olarak kilo alıyorsun.
Kral çıplak!
Detoks diyetlerinin kalori alımını ciddi anlamda düşürdüğüne şüphe yok. Araştırmalar birkaç günlük detoks diyetinin ardından, vücudun önemli bir büyüme hormonu olan IGF1 salgılamasını durdurduğuna işaret ediyor. Tiroid hormonları ve insülin seviyesinin de düştüğü biliniyor. Zaman geçtikçe, bütün bu hormonal problemler, kemik erimesi ve regl düzensizliği gibi sorunlara yol açabilir.
The American Journal of Clinical Nutrition, iki günde bir perhiz yapmanın obezlere yaradığını söylüyor ama bu yöntem sadece birkaç kilo kaybetmek isteyen bireyler için uygun değil.
Hayat kalitesini de göz ardı edemezsin. Hellerstein, yetersiz beslendiğin zaman hep yorgun ve aç hissedeceğini, bununla birlikte seks yapma arzunun kaybolacağını kaydediyor. Eğer kıpırdayacak enerjin kalmıyorsa, müthiş bir vücut kimin işine yarar ki?
Sağlıklı bir başlangıç…
Her detoks diyetinin zararlı olduğunu düşünme sakın. Hellerstein, mantıklı bir detoks diyetiyle sağlıklı bir başlangıç yapabileceğini söylüyor. New York’taki Integrative Health and Healing Center’dan Doktor Ronald Stram, birçok insanın gereğinden fazla yediğini ve bunun ciğer ve böbrekler üstünde baskı yarattığını söylüyor. Ventrelle, sağlıklı bir detoksun, vücutta şeker ve doymuş yağı atarak sindirim sistemini rahatlattığını ve birçok sağlık sorunu riskini ortadan kaldırdığını söylüyor. Üstelik bu süreçte kalori de kaybediyorsun.
Lif ve protein içeren iyi bir diyet planı sana ihtiyacın olan kalori ve besin maddelerini sağlamalı. Ortalama boy ve kiloda bir kadın günde 1.200–1.800 kaloriye ihtiyaç duyar. Ventrelle, Women’s Health için 1.400 kalori içeren harika bir beslenme programı hazırladı. (Bu kalori ölçüleri 57–62 kilogramlık ortalama bir kadına göre ayarlandı.) Bu planı sadece üç gün uygulamak bile verimli sonuç almanı sağlayacak. Bu süreyi dilediğin kadar uzatabilirsin.
Dört saatte bir yemek yiyeceksin. Böylece metabolizman sürekli olarak çalışacak. İstediğin kadar su ve kafeinsiz çay tüketebileceksin. Böylece bağırsakların şişmeyecek, kan şekerin sabit kalırken enerjin yükselecek. Yorgun, bitkin ve aç hissetmeyeceksin.
Plan:
Kahvaltı;
• 240 ml su, içine limon suyu sıkılmış
• Taze otlu ve domates soslu yumurta beyazı (fesleğen veya kekik olabilir)
+ bir dilim kepekli ekmek veya 240 gr yulaf ezmesi, 120 gr orman meyvesi ve 2 çorba kaşığı kuruyemiş
• 240 ml yeşil ya da bitkisel çay
ara öğün:
• Dilimlenmiş elma ve 1 çorba kaşığı fıstık ezmesi veya 10-12 badem ve bir çorba kaşığı kuru yaban mersini
Öğlen;
• 240 gr taze ıspanak ya da karalahana, limon suyu sıkılmış veya 240 gr kuşkonmaz, 1 tatlı kaşığı zeytinyağı, sarımsak ve limon suyu ile birlikte
• 120 gr somon veya tavuk ızgara, ya da fırınlanmış ve üstüne biber serpilmiş.
• 120 gr edamame, buharda pişmiş
• 240 ml yeşil ya da bitkisel çay
• Sekiz adet yarım pikan cevizi
Ara öğün;
• Yarım tatlı patates veya bir adet turunçgil (portakal veya greyfurt)
• 120 gr az yağlı yoğurt
Akşam;
• Büyük bir ıspanak ya da marul salatası ve çeşitli sebzeler. Üstüne 1 tatlı kaşığı zeytinyağı, limon suyu ve sirke ekle.
• 120 ile 240 gr arası kuşkonmaz ya da enginar kalbi, buharda pişmiş.
• 120 gr yağsız tavuk ızgara ya da fırınlanmış, üstüne baharat serpilmiş.
• 120 gr esmer pirinç, kinoa pirinci ya da bulgur
• 240 gr su, kafeinsiz yeşil çay ya da bitkisel çay
Gece öğünü:
• 120- 240 gram yabanmersini ya da nar
• 120 gr yağsız yoğurt veya az yağlı organik yoğurt ya da az yağlı süzme peynir
Derleyen: Ece Çağlar
