Dünya ve Türkiye’de obezite sıklığı büyük bir hızla artıyor. Bu artışın daha da hızlanması bekleniyor. Bazı ülkelerde obezite, toplumun yarısından çoğunu etkiler hale gelmiş durumda. Türkiye’deki obezite oranı erkeklerde yüzde 15, kadınlarda ise yüzde 30–35 düzeyinde görülüyor. Fazla kilolu olma durumu; yani BMI (Beden Kitle İndeksi) 25–30 arası insanlar da buna eklendiğinde, Türkiye’de yetişkin toplumun yarısından çoğu artmış yağ dokusu ve bunun zararlarına maruz kalıyor. Çocuk ve ergen obezitesi de büyük bir hızla artmaya devam ediyor. Türkiye’de obeziteye en fazla Güneydoğu Anadolu ve şehirleşmenin daha belirgin olduğu Marmara Bölgesi’nde rastlanıyor. En az ise Ege Bölgesi’nde.
Egzersiz yap
Bu, endüstrileşme sonucu gerçekleşen yaşam ve beslenme biçimlerinin değişmesinden kaynaklanıyor. Türk toplumundaki spor yapma alışkanlığındaki eksiklik, spor yapmak istense bile maddi ve zamansal olanakların kısıtlı oluşu büyük bir rol oynuyor.
Obezite olgularının çoğu yaşam biçimi olumsuzluğu sonucu gelişiyor. Yani enerji bilançosunun pozitife dönmesi ve alınan enerjinin harcanandan fazla olması sonucu oluşuyor. Bunun yanında bir grup hastada diyabet insülin direnci, polikistik over sendromu, hipotiroid, böbrek üstü bezinin fazla çalışması gibi sebepler olabilir.
Gelelim obezitenin ne gibi sağlık problemlerine yol açtığına. Obezite maalesef öldürücü olabiliyor. Direkt olarak yaşamı kısaltıyor. Bunun yanı sıra bazı kanser türleri, kalp damar hastalıkları, inme, tip2 diyabet, hipertansiyon, lipid bozukluklar, uyku bozuklukları, safra kesesi hastalıkları, ameliyatlarda ölme riski ve hatta kazalardan ölme riskini arttırıyor. İleri yaşlarda obez insan görme olasılığı azalır çünkü obezlerin önemli bölümü nispeten genç yaşlarda ve özellikle kalp damar hastalıkları sebebiyle yaşamını kaybeder.
Tedavisi var
Obezite tedavisi, nedenin ortadan kaldırılması yani sağlıksız yaşamın değiştirilmesiyle gerçekleşebilir. Bu olmadan hiçbir tedavi başarıya ulaşmaz. Bunun için, sağlıklı beslenme ve kişiselleştirilmiş bir programda sportif aktivitelerin arttırılması gerekir. Buna yardımcı olmak üzere ilaç kullanımı da uygun hastalarda etkilidir. Kullanılacak ilacın mutlaka bir uzman tarafından önerilmesi ve sağlık otoriteleri tarafından onaylanmış olması gerekir. T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından onaylı, etken madde olarak orlistat içeren bir ürün, kilo kontrolü tedavisinde kullanılabilir. Orlistat, mide-bağırsak sisteminde etki gösterir. Kana geçişi çok düşük düzeylerdedir. Bu nedenle sistemik etkisi yoktur. Yani metabolizma üzerinde etki göstermesi beklenmez. Orlistatın önerilen kullanım şekli düşük kalorili ve düşük yağ içerikli öğünlerle beraber günde üç kez alınması şeklindedir.
Yazı: Hande Tokmak
