OMEGA-3 HAKKINDA HER ŞEY

Sürekli ismini duyduğun Omega-3 yağ asitleri hakkında gerçekte ne kadar bilgi sahibisin? İstersen gel biraz yakından bakalım.

Yazı : M. Pırıl Şenol Duru 

Birçoğumuz Omega-3 yağ asitlerinin önemli bir kaynak olduğunu biliyoruz, fakat çok azımız beslenmesinde ona yeteri kadar yer veriyor. Evet, beyin ve sinirlerin gelişimi için önemli. Peki ya diğer faydaları? Bildiğimiz doğrular harekete geçmemize yetmiyorsa, bu konuda biraz daha bilgi edinmekte yarar var. İşte Omega-3 alımını vazgeçilmez kılan sebepler…

1. Vücutta Sentezlenemez

Başta balık ve anne sütünde olmak üzere bazı bitkisel kaynaklarda da bulunan Omega-3 yağ asitleri, esansiyel oldukları için vücutta sentezlenemez ve mutlaka dışarıdan alınmaları gerekir. Günlük enerji alımının yüzde 0,5’i Omega-3 yağ asitleri tarafından karşılanmalıdır. Hayvansal kaynaklı olanlar EPA ve DHA içerir ve en yüksek ihtiyacımız budur.

2. Tek Hayvansal Kaynağı Balıktır

Omega-3 yağ asidi serisinden olan çoklu doymamış yağ asitlerinin -özellikle de EPA ve DHA- tüketimi; koroner kalp hastalığı, kanser, şeker hastalığı ve yüksek tansiyon gibi pek çok rahatsızlığın oluşumunu önleyebiliyor. Sağlık üzerindeki olumlu etkilerinden dolayı, bunları özellikle hayvansal kaynaklı besinlerden almamız gerekiyor. Ve ne yazık ki sadece iki kaynağı var: Anne sütü ve balık. Dolayısıyla elimizde sadece balık yeme ya da takviye alma opsiyonumuz bulunuyor.

3. Bitkisel Kaynaklar Yeterli Değildir

Tabii ki bitkisel kaynaklı (mavi-yeşil alglerden, keten tohumundan ve ceviz gibi kaynaklardan gelen) Omega-3’ler de var. Ancak bu besinlerin biyoyararlılığı ne yazık ki düşük. Bunun sebebi ise bu besinlerde Omega-3 formunun ALA şeklinde olması, EPA ve DHA’nın ise temelde sağlık için daha kıymetli bulunması. Bu besinlerden çok miktarda tüketmek ise, iyi bir durumu başka taraftan olumsuza çevirebilir. Bu yüzden bu besinler belli ölçülerde tüketilse de, destek almak çok daha işlevsel.

4. Spor Performansını İyileştirir

Omega-3 yağ asitlerinin en önemli yararlarından biri, enflamasyona karşı savaşması. Egzersiz, vücudumuz üzerinde oluşan bir tür strestir ve hücrelere zarar verebilecek, serbest radikal adı verilen maddelerin üretilmesine de neden olur. Omega-3 yağ asitleri enflamasyonu önlediği, eklem ağrısı ve azalttığı için sporcular için daha elzemdir. Aynı zamanda damar kılıflarını pürüzsüz ve berrak tutmaya yardımcı olur -bu da oksijen bakımından zengin kan miktarının, çalışan kaslara ulaşmasını destekler. Kısacası özellikle yoğun egzersiz yapanlar ve profesyonel atletlerde Omega-3 alımı daha kıymetli.

5. Sağlıklı Yaşlanmayı Sağlar

Yaşlanmak doğanın vazgeçilmez bir süreci. Fakat bu süreci iyileştirmek her zaman mümkün. Yüksek antioksidan içeriği olarak Omega-3, yaşlanma karşıtı bir ajan olarak vücutta kullanılır. Özellikle 60 yaş ve üstü kişilerde, hücre yenilenmesine ek olarak mevcut hücrelerin daha dayanıklı olmasını da destekler.

6. Regl Ağrısını Hafifletir

Omega-3’ün kadınlarda özellikle pelvis ve alt karın bölgesinde oluşan, kimi zaman dayanılmaz hâle gelen regl ağrıları üzerindeki etkileri konusunda da oldukça anlamlı çalışmalar mevcut. Özellikle bir çalışmada, ibuprofen içeren ağrı kesicilerden çok daha etkili olduğu kanıtlanmış.

Omega- 3 kilo aldırır mı? 

Omega-3’ün bunca yararından faydalanmak istemiş, fakat aklındaki soru işaretleri yüzünden bundan vazgeçmiş olabilirsin. En popüler inanç ise, Omega-3’ün iştah açtığı ve kilo almaya sebep olduğu. Fakat bu bilgi yanlış! Her yağ gibi Omega-3 yağ asitlerinin de bir gramı yaklaşık dokuz kalori içeriyor, bu anlamda diğer yağlardan bir farkı yok. Ancak bilimsel çalışmalar, yağ kütlesi artışının tam aksini söylüyor: Düzenli Omega-3 alımı bel çevresi kalınlaşmasını azaltıyor ve yağsız vücut kütlesinin artışını destekliyor.