Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Fatih Dikici açıklıyor.
“Ön çapraz bağ, diz ekleminde yan ve çapraz bağlar olarak bilinen dört ana stabilize edici yapıdan biridir. Ön çapraz bağ yaralanması spor yaralanmaları içinde en sık rastlanan travmalardır ve çoğunlukla da temassız travmalarla oluşur. Nedenler arasında bilinçsiz egzersiz yapma, yanlış hareket veya yanlış ekipman kullanımı gibi hatalar başı çekiyor. Antrenman veya spor yaparken göz ardı ettiğin birçok faktör, seni haftalarca sahalardan uzak tutabiliyor. Dahası, diz ekleminde geçirdiğin ufak bir yaralanma ameliyat masasına oturtabiliyor. Aktif sporla uğraşan ve ACL yaralanması geçiren kişilerin diz eklemlerinde, tekrarlayan dönme, efüzyon ve ağrı atakları baş gösterebiliyor. Bunlar diz eklemi stabilitesinin bozulduğunu gösterir ve eklem kıkırdağı, mikro travmalar ile eklem hasarına açık hale gelir. Eklemde erken dönem dejenerasyon ve kireçlenme riskin yükselir. Bu, ön çapraz bağ rekonstrüksiyonu ameliyatı olman gerektiği anlamına gelir.”
Ne İşe Yarıyor?
“Diz ekleminde ön ve arka olmak üzere iki çapraz bağ demeti bulunur. Bu bağlar kombine hareketle eklemin öne arkaya kaymasına engel olur. Sağlam ve tam fonksiyonel bir ön çapraz bağı, diz eklemi fleksiyona geldiğinde kaval kemiğinin öne kaymasını engelleyebilir. Bu bağlamda, ön çapraz bağın tek başına sağlam olması, onun yeterince işlev gördüğü anlamına geliyor. Bağın boyunun
ve gerginliğinin uygun aralıkta olmaması, kaval kemiğinin uyluk kemiği altında öne kaymasına ve içe doğru istenmeyen dönme hareketi yapmasına neden olur.”
Nasıl Yaralanıyor?
“Yırtıklar çoğunlukla doğrudan gerçekleşmeyen travmalarla oluşuyor. Ani depar atma, durma, dönme, zıplama ve yere düşme gibi hızlı değişken hareketler, dizde direkt travma yaratmaksızın
ön çapraz bağ yaralanmasına sebep olabiliyor. Spor yaparken dizinin ani bir dönme hareketi ile boşa geldiğini ve diz ekleminin içinde bir şeylerin koptuğunu hissetmek ve şiddetli bir ağrı duymak, ön çapraz bağ yaralanmasının en temel belirtisidir. Dizde kısa sürede şişlik ve ısı artışı da oluşur. Ayağa kalktığında oyuna devam edemeyecek durumda olursun.”
