Ne işe yarıyor?
”Diz ekleminde ön ve arka olmak üzere iki çapraz bağ demeti bulunur. Bu bağlar kombine hareketle eklemin öne arkaya kaymasına engel olur. Sağlam ve tam fonksiyonel bir ön çapraz bağı, diz eklemi fleksiyona geldiğinde kaval kemiğinin öne kaymasını engelleyebilir. Bu bağlamda, ön çapraz bağın tek başına sağlam olması, onun yeterince işlev gördüğü anlamına geliyor. Bağın boyunun ve gerginliğinin uygun aralıkta olmaması, kaval kemiğinin uyluk kemiği altında öne kaymasına ve içe doğru istenmeyen dönme hareketi yapmasına neden olur.”
Nasıl yaralanıyor?
”Yırtıklar çoğunlukla doğrudan gerçekleşmeyen travmalarla oluşuyor. Ani depar atma, durma, dönme, zıplama ve yere düşme gibi hızlı değişken hareketler, dizde direkt travma yaratmaksızın ön çapraz bağ yaralanmasına sebep olabiliyor. Spor yaparken dizinizin ani bir dönme hareketi ile boşa geldiğiniz ve diz ekleminin içinde bir şeylerin koptuğunu hissetmek ve şiddetli bir ağrı duymak, ön çapraz bağ yaralanmasının en temel belirtisidir. Dizde kısa sürede şişlik ve ısı artışı da oluşur. Ayağa kalktığınızda oyuna devam edemeyecek durumda olursunuz.”
Yaralanma anında tedavi
”Spora ara verin ve bacağınızı uzatıp dinlendirin. Elastik bandaj ve soğuk kompres, diz eklemindeki kanama ve ödemi azaltacaktır. Ağrı kesici ilaç almak, şişlik ve ödem geçene kadar diz eklemini yükten kurtarmak için koltuk değneği kullanmak, bu dönemi rahat geçirmenizi sağlayabilir. Diz eklemi şiştiğinde hareketler kısıtlanacağı için quadriceps kasındaki güç kaybını minimuma indirmek adına kas güçlendirmeye yönelik egzersizler yapın.”
Ameliyat sonrası süreç
”Ameliyatın ardından aynı gün ayaklanabiliyorsunuz. Uygulanan tekniğe ve genel kondisyonunuza göre, ameliyat sonrasında dizlik veya koltuk değneği gibi aparatlar kullanabilirsiniz. Fizik tedavi ve rehabilitasyon, en az ameliyat kadar önemli olan bir dönemdir. Bu dönemde doktorunuzun yakın takibinde olmalı ve rehabilitasyon programını harfiyen uygulamalısınız. Aksi halde spora beklenen zamanda dönmeniz son derece zor olabilir.”
