Ağırlık antrenmanından maksimum verim almayı, kas asimetrilerini ortadan kaldırmayı ve sakatlığa karşı korunmayı Pilates’le öğrenin. Yazı: 6 Pilates’ten Eğitmen Çağrı Gülenoğlu
Sylvester Stallone, namı diğer Rambo’nun Pilates yaparken çekilmiş videoları gündeme gelince, kaç tane mekik çektiğini karın kasları yanmaya başladıktan sonra saydığını söyleyen bir adamın, neden Pilates’i tercih ettiği merak konusu oldu. Bu meraka bir soruyla karşılık vererek başlayalım: Kim hayat boyu spor yapabilmeyi ve hiç sakatlanmamayı istemez ki?
Pilates, vücut geliştirme dahil olmak üzere her türlü branşta, vücudun antrenmandan sağladığı verimi maksimuma ulaştırmanın bir yolu aslında. Uzun yıllar sağlıkla spor yapabilmek için daha esnek kaslar, ağırlıkların altında ezilmemek için güçlü bir merkez bölge, dengeli ve simetrik bir duruş, nefes alıp vermeyi öğrenmiş güçlü bir diyafram gerekir. Ve tüm bunlar da Pilates demektir.
Bir sporcu, günlük hayatında vücudunun herhangi bir kasına ya da eklemine binen yükten daha fazlasına, ağırlıklarla antrenman yaptığında maruz kalır. Bunun
sonucunda kaslar, maruz kaldığı yüke adaptasyon sağlayarak gelişir. Antrenmanda yer alan her harekette vücut, kasları belli bir sırayla aktive eder. Bu sıraya hareket kalıbı denir ve her vücudun kendine ait bir hareket kalıbı vardır. Bu kalıp her zaman olması gerektiği şekilde gelişmez. Bazı kaslar harekete fazla müdahale ederken, diğer kaslar fazla pasif kalır ve kalıp bozulur. Kalıpların bozulması veya değişmesi herkes için geçerlidir. Örneğin omurga ve eklemlerde hiçbir sorun olmasa bile, sağ veya sol elini kullanmak, tepeden tırnağa tüm vücutta kassal bir asimetriye sebep olur. Bu asimetri günlük hayat rutininde herhangi bir ağrıya sebep olmayabilir. Ancak fitness antrenmanları boyunca eklemlere normalden fazla yük binmesi, ilerleyen zamanlarda bir takım deformasyonlara, tendonlarda ödem oluşmasına ve daha ileri boyutlarda kas-bağ yırtılmalarına sebep olabilir. İşte Pilates en temelde bu asimetrileri fark etmeyi sağlar. Sonra
vücuda doğru hareket kalıbında hareket etmeyi öğretir.
Bir Pilates dersi 50-55 dakika sürer ve bu sürede hareket dışında başka bir şey düşünülemez olur. Çünkü bir hareketin 10 tekrarı boyunca vücudun her noktasının
ayrı ayrı düşünülmesi ve kontrol edilmesi gerekir. Örneğin biceps çalışmak hiçbir zaman sadece biceps ile ağırlık çekmek ve kaldırmakla sınırlı değildir. Vücudun
hizalanması, dengesi ve stabilizasyonu mutlaka işin içindedir.
Ayakta yapılan ağırlık egzersizlerinde çoğu sporcu, ağırlığının parmak ucunda mı, topukta mı, sağ bacakta mı yoksa sol bacakta mı olduğunu fark etmez. Oysaki
vücut günlük yaşantıda kendini taşımaya alıştığı tarafa farkında olmadan çok yüklenir. Uzun vadede dizler, kalça ve omuzların sağlığını kaybetmemesi için denge
ve doğru hizalanma şarttır. Doğru hizalama ise basıştan başlar. Basışın dengeli olması için bacak ve kalça kaslarının da dengeli olması gerekir. Ayrıca merkez bölge aktivasyonu olmadan vücut dengesini yeterince sağlayamaz. Tüm bunları düşünürsek, biceps çalışmanın sadece adı biceps curl olabilir; özündeyse tüm vücudu ilgilendirir. Bir Pilates dersinin tamamı vücut odaklı geçer. Aynaya bakarak (görsel) düzeltmenin yanında, bakmadan da vücudu doğru hizalaması istenir sporcudan ve böylece yavaş yavaş vücut farkındalığı gelişir (propriosepsiyon).
