Östrojen hormonunun dengesi vücut sağlığı için çok önemli. Yüksekliği de düşüklüğü de ayrı sorunlar yaratıyor.
Bazı makyaj malzemelerinden ilaçlara, hatta plastik şişelerde içtiğimiz sulara kadar birçok etken östrojen dengesini bozuyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Meriç Çağrı Ağır, “Bölgesel yağlardan yakınanların derdi yüksek, el ve ayakları hiç ısınmayan kadınlarınki ise düşük östrojen olabilir” dedi.
Hormonlar hem kadınları hem de erkekleri tepeden tırnağa etkiler. Kadınlarda daha fazla bulunan hatta ‘kadınlık hormonu’ olarak da adlandırılan östrojenin azı da çoğu da zarar. Östrojen hormonu kadınların regl döngüsünden üremesine, göğüs gelişiminden cinsel yaşamına, saç ve cilt sağlığına kadar pek çok konuda belirleyicidir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Meriç Çağrı Ağır, östrojen hormonu düşüklüğü ve yüksekliğinin nasıl belirti verdiğini anlattı.
Östrojen hormonu fazlalığı
Yüksek östrojen düzeyleri kendiliğinden oluşabileceği gibi dış etkenlerle de olabilir. En sık görülen sebepler polikistik over sendromu (PKOS) ve dışardan östrojen içeren ilaçların alınmasıdır. Bir diğer etken ksenoöstrojen dediğimiz östrojeni taklit eden, çevremizde bulunan kimyasallardır. Bazı güzellik ürünlerinde (kremler, şampuanlar, makyaj malzemeleri), böcek ilaçlarında (yani yediğimiz sebze ve meyvelerin dış yüzeylerinde) ve plastiklerde bulunabilir. Kullandığımız birçok kozmetik üründe bulunan parabenler de bu hormonun artışına neden olabilir. Karaciğer bozuklukları ve yumurtalık tümörleri de östrojen salgılayabilir. Özellikle bölgesel kilolardan (kalça-basen gibi), selülitten, varisten ve kıllanmadan şikayetçiysen, östrojen hormonun yüksek olabilir. Bu hormonu vücudunuzda dengelemek için düşük yağ içerikli yüksek lifli gıdalarla beslenmek, kilo vermek ve çinko içeren gıdalar tüketmen gerekir.
Düşük östrojen hormonunun işaretleri
Özellikle menopoz döneminde yumurtalık kaynaklı östrojen üretimi azalır ve sonlanır. Doğum sonrasında da östrojen seviyesi düşebilir. Bunun yanı sıra sürekli diyet yapmak, sağlıklı yağlardan fakir beslenmek, aşırı stres de hormon dengesizliğine yol açar. Sık sık yoruluyorsan, unutkanlık ve dikkat dağınıklığın varsa, depresyonda gibiysen, cinsel isteksizlik başladıysa, saçın dökülüyorsa, aniden çok sıcak basması yaşayıp sonra üşüyorsanız, el ve ayakların soğuksa östrojen hormonunun düşük olduğu anlamına gelir. Ayrıca cinsel ilişki sırasında uyarıldığın halde vajinada kuruluk sorunu ortaya çıkabilir. Östrojen dengesinin bozulmasıyla kişide uyku bozuklukları oluşabilir. Bu belirtileri yaşıyorsanız uzman bir hekime git. Yapılan testler sonucu hormon seviyen ölçülür ve buna göre tedaviye başlanır.
Östrojen seviyesini düzenleyen besinler
Beslenmenin östrojen seviyelerini düzenlemede önemli bir yeri var. Lahana, brokoli, ıspanak gibi sebzeler yiyebilirsin. Yulaf, kepekli pirinç ve chia tohumu deneyin. Ölçülü olmak şartıyla Hindistan cevizi yağı tüketebilirsin. (Salata, sebze veya istediğiniz yemeklere ekleyebilirsiniz.) Yumurta da stres hormonlarını kontrol ederek gevşemenizi sağlar. Erik kurusu östrojen seviyelerini dengede tutar daha düzenli bir adet döngüsüne destek olur. Özellikle somon, içerdiği yağ asitleri sebebiyle duygu durum bozuklukları için çok etkili bir besindir. Haftada iki kez tüketebilirsin. Ancak soya içeren ürünlerden uzak durmaya dikkat et.
