Güncel araştırmalar ışığında, şeker bağımlılığı gerçeğini açıklıyoruz.
Şekerin en tehlikeli özelliği, insanı fazla yemeye sevk etmeyi başarmasıdır. Guyenet’e göre şeker dopamin adli kimyasalın salınımını tetikleyerek, davranış geliştirmemize yol açıyor: “Esasında dopamin beyne az evvel yaptığınız şeyin iyi bir şey olduğunu, benzer durumlarda tekrar yapmanız gerektiğini söylüyor.”
Farelerle yapılan deneyler, dopamine olan etkisi nedeniyle şekerin beyni, bağımlılık yaratan uyuşturuculara benzer şekilde etkilediğini gösterdi ki, bu bulgu şöyle sansasyonel haber başlıklarını beraberinde getirdi: “Yeni araştırma, kokain ve eroinin kakaolu bisküviden daha az bağımlılık yaptığını gösterdi (forbes.com).” “Şeker çağımızın en tehlikeli uyuşturucusu ve sigara gibi üzerinde sağlık uyarılarıyla satılmalı (Daily Mail).” “Şeker bağımlılığı uyuşturucu bağımlılığı gibi tedavi edilmeli (Independent).” Bunlar ne kadar doğru? Pek fazla değil. Bağımlılık uzmanları bu türden endişe verici kıyaslamaların, bağımlılığın doğasına dair basit bir yanlış anlamadan ileri geldiğini söylüyor. The Biology of Desire kitabının yazarı Marc Lewis’e göre, zevk alınan her türlü deneyim bağımlılığa götürebilir ve bir insanın şekere, bilgisayar oyunlarına veya herhangi bir şeye bağımlılık geliştirmesi, büyük ölçüde bireysel yatkınlığa bağlıdır.
“Bağımlılık yapan maddeler kullanan kişilerin büyük çoğunluğunun bağımlı hale gelmediğini biliyoruz” diyor Lewis. Şeker için de aynısı geçerli. Ağır uyuşturucuların aksine, şeker modern toplumda her bireyin maruz kaldığı bir madde ve buna rağmen çok az bir kısmımız ona bağımlı hale geliyor. Şeker bağımlılığına yatkınlığın genel geçer (ve masum) adı, tatlıya düşkünlüktür. Siz de bunlardan biriyseniz, muhtemelen durumunuzun farkındasınız ve formunuz ile sağlığınızın akıbeti, bu bağlılığı kırmanıza bağlı. Neyse ki bu mümkün. Lewis, bunun için en iyi yöntemin planlama yapmak olduğunu söylüyor. Canınız tatlı istediğinde bilinçli tercihler yapmak üzere, ne zaman, nerede, ne ve ne kadar tüketeceğinizi önceden kararlaştırmayı deneyin.
