Koşarken zorlanmaya başladığınızda, bu durumdan motivasyonunuz da nasibini alır. Koşmaya devam etmek istiyorsanız, beyninizi bu zorluklara karşı eğitmelisiniz.
Koşuya yeni başlayan kişilerin birbirlerine verdikleri “kendini soyutlama” tavsiyesini son zamanlarda çok sık duyuyorum. Müzik yardımıyla ya da doğrudan düşünmeyi bırakarak koştukları gerçeğinden arınmaları gerektiğini düşünen koşucular, birbirlerine bunun daha iyi sonuçlar verdiğini söylüyorlar.
Doğrusunu söylemek gerekirse, bu çok kötü bir tavsiye. Beynimiz biz koşarken iki farklı işletim sistemi kullanır. Bunlardan ilki, beyin sapında yer alan ve beyin refleksi olarak bildiğimiz bilinçaltı bölümü, diğeri ise daha küçük, ön lobda yer alan, prefrontal korteks adlı bilinç bölümüdür. Koştuğunuzu unutarak koşmaya çalıştığınız zaman, bilinçaltınız devreye girer ve yorgunluk, aşırı sıcaklık ve koşuya çok hızlı başlamak gibi nedenlerden dolayı stres oluşur. Bu stres de motivasyonunuzu baltalayan kortizol hormonunun salgılanmasına neden olur. Stres seviyeniz ne kadar artarsa, kendinizi o kadar çaresiz hissedersiniz.
Mesele, takıntılı bir şekilde koştuğunuzun farkında olmak değil: Basit bir şekilde sizi gaza getirecek sözcükler kullanarak ya da kendinize özel zihin oyunları yaratarak bilincinizi göreve çağırabilir ve kortizol patlamalarını azaltabilirsiniz. Bu sayede, stresle karşılaşsanız bile motivasyonunuzun kontrolü sizde olur.
Ben de kişisel olarak kendime, doğru formda koşmamı hatırlatacak ve düşük tempo ya da güven eksikliği gibi koşuda sık karşılaşılan zorlukları aşmamı sağlayacak cümleler bulurum. Benim gaza getirici yöntemlerimden faydalanarak zorlu anlardan kurtulmayı deneyebilirsiniz.
KENDİNİ MOTİVE ET!
Dik Yokuşlarda
Başımı göğsüme gömmek ya da quadriceps kaslarımın acısı nedeniyle homurdanmak yerine, sesli bir şekilde “Tepeleri çok seviyorum” derim. Bu sayede kontrolü beynin bilinçli tarafına vererek tepeye çıkacak motivasyonu sağlarım ve diğer koşucuları, yüzlerindeki gülümsemeleriyle birlikte geride bırakırım.
Aşağı İnerken
Yokuştan aşağı inerken “akıcı ve hafif” kelimelerini düşünerek kendimi zemine yakın ve hafif bir şekilde koşmaya odaklarım. Bu sayede zemine sertçe çarpmam ve kaval kemiklerimde ya da hamstring kaslarımda herhangi bir gerilme yaratmam. Ayrıca quadriceps kaslarımı da gereğinden fazla kullanmamış olurum.
Biraz Tempo Lazımsa
Kendime (aslında öyle olmasa bile) “git gide hızlandığımı” söylerim. Bunu yaparken kendimi zihinsel olarak kandırmam gerektiği için saatime bakmam. Öte yandan kendime “kuvvetli” olduğumu söyleyerek, bitiş çizgisine gidebilecek enerjim olduğunu hatırlatırım.
SORUN: Koşu esnasında kötü hissetmeye başladığım zaman kendimi bu düşüncelerden alamıyorum. Ne yapmam gerekiyor?
ÇÖZÜM: Denemeye devam edin. Belirli bir mantra’yı sürekli olarak tekrarlamak, beyninizin algısal yapısını uyararak, söylediğiniz şeyler gerçek olmasa bile sizi buna ikna edebilir. Kendiniz için ne kadar motive edici cümle kurarsanız (“Bunu yapabilirim”, “Düşündüğümden daha kuvvetliyim” gibi) onlara inanma ihtimaliniz ve başarma şansınız da o kadar artar.
