Stres, kortizol hormonunu tetikleyip beynimizi bulandırıyor, kabul. Ancak ona haksızlık ettiğimiz noktalar da var. Kaygı verici durumları kendi lehine çevirebilirsin.
PLANI HAZIRLA
Baskı altında hissettiğin zamanlarda, “savaş ya da kaç” içgüdüsü vücudunun çok fazla adrenalin salgılamasına ve zihninin adeta durmasına neden olur. Performans Psikoloğu Dr. Steve Bull, “Meydana gelebilecek tüm olası sonuçlar için bir B, hatta C ve D planın olsun” diyor. Yarışta başlarına gelebilecek kötü senaryolara karşı önceden hazırlık yapan atletleri örnek alabilirsin. Olası bir problem için kendine bir çözüm yolu yarat. Planlı olmak, kontrolü eline almanı sağlar.
GEÇMİŞ BAŞARILARINI HATIRLA
Bazen tam da harika bir yeniliğe adım atmak üzereyken (yeni bir ilişki gibi), her şey birdenbire çok stresli hâle bürünebilir. Hayal ettiğimiz hedefe ulaşamama ihtimali de ‘Umarım her şeyi mahvetmem’ düşüncesini ortaya çıkarır. Dr. Bull, “Özgüvenini artırmak için kendine geçmiş başarılarını hatırlat” diyor. Strese yenilmemek için bu olumlu yöntemi tekrarlamayı alışkanlık hâline getir.
DONUP KALMA
Fazla adrenalin, zihnini durdurmaya ek olarak aniden donup kalmana da sebep olabilir. Eğer bir iş görüşmesine giderken en büyük korkun, dut yemiş bülbüle dönmekse bu düşünceye şartlanmaya son vermelisin. Dr. Bull, “Baskı altında hissettiğin zamanlarda, panik olma ihtimalinin lafını bile etmekten kaç” diyor ve ekliyor; “Performansından önce donup kalacağına inanan insanların bu senaryoyu yaşama ihtimalinin yüksek olduğu kanıtlanmış.”
MİDENDEKİ KELEBEKLERİ SEV
Midendeki kelebekler, sadece bir maratonun başlangıç noktasında beklediğin zamanlarda ortaya çıkmıyor. Boyunu aşan bir işe giriştiğini düşündüğün her an harekete geçebiliyorlar. Bir dahaki sefere kelebekler mideni ele geçirdiğinde, bunu bedeninin kendini performans için hazırladığına dair bir işaret olarak düşün. Dr. Bull, “Kelebekler bir sorun çıkarmaz” diyor ve ekliyor; “Önemli olan onların doğru yöne uçmasını sağlamak. Kendine ‘Bunu istiyorum ve yapmaya hazırım!’ demelisin.”
HEDEFE ODAKLAN
Stres bir çırpıda ortadan kaldırabileceğin bir şey değil. Stresli olduğun zamanlarda beynin otomatik pilottan çıkarak yüksek farkındalık durumuna geçer. Bu da daha hızlı tepki ve karar vermeni sağlayabilir. Dr. Bull, olimpik atletlerle çalışırken kullandığı metodu öneriyor: “Kusursuz bir performans gösterdiğini hayal ederek, arzuladığın sonuca doğru git.” Kısacası, daima altın madalyayı hedefle!
