Yolun Sonu Ameliyat mı?
“Erken dönemde yapacağınız şey, yük altında kalan bölgedeki baskıyı azaltmak. Örneğin koşarken ortaya çıkan bir ağrıysa koşmayı kesip yürümeyi sürdürün. Hem koşarken hem yürürken ağrı duyuyorsanız, bu stres kırığınızın ağırlaştığını gösterir. Bu durumda doktorunuzun elinize bir baston vermesi muhtemeldir. Bir baston yetmiyorsa, reçeteniz iki bastona çıkabilir. Tabii bu yöntemler kemik ödemi ve çatlaklar için geçerli. Eğer kemikte gerçek anlamda bir kırık olduysa, o zaman alçıya alma ya da ameliyatla o bölgeyi destekleme yoluna gidilebiliyor. Kaval kemiği ve uyluk kemiğinin topuzu (femur) ile ayaktaki naviküler kemiği gibi bazı kemikler narin bir karaktere sahiptir. Dikkat etmezseniz buradaki kırıklar sizi tahmin ettiğinizden daha kısa sürede ameliyat masasına yatırabilir.”
Ne Zaman Sahalara Döneriz?
“Erken teşhis burada çok önemli. Ne kadar erken farkına varır ve önlemini almaya başlarsanız, o kadar erken toparlanırsınız. Eğer kemik ödemi safhasında fark ederseniz, ortalama iki ay içinde şikâyetleriniz bitip, spora dönüş yapabilirsiniz. Ama ödem MR cihazında ancak altı ay sonra kaybolmaya başlar. Kırık söz konusu ise altı aydan bahsedebiliriz.”
Sessiz Sedasız Geçer mi?
“Mümkün. Örneğin, egzersiz sırasında ağrı duydunuz ve egzersizi bıraktınız. Bu, yük bindirdiğiniz bölgeyi rahatlatarak iyileşmesini olanak veriyor. Yani, tedaviyi bir şekilde kendi kendinize yapmış oluyorsunuz. Biz de ödem safhasında hastaya alçı yerine baston öneriyoruz. Eğer yüklenmeyi yeterince keserseniz, bir süre sonra tamamıyla iyileşebilir.”
DOKTOR TAVSİYESİ
Öncelikle yeteri kadar D vitamini almalısınız. Antrenman programınızı kontrollü ve sindire sindire artırmalısınız. Spor hekimi Aydoğ, “Ben danışanlarıma, her hafta antrenmanın dozu, süresi, sıklığı ve şiddetinden sadece birini yüzde 10 artırmasını öneriyorum. Çünkü antrenman temposunu çok hızlı yükselten bir kişinin kemik, tendon veya kaslarında bir sakatlık yaşaması muhtemeldir” diyor.
Aydoğ stres kırığını en çok yarış sezonunu takip eden sporcularda gördüğünü söylüyor. Ayrıca taban basış probleminiz varsa düzeltmeniz çok önemli. Bazı spor mağazalarında, yürüme bandında yürüyüş testi ile ayağınıza uygun tabanlık alabiliyorsunuz. Yürüyüş ve koşu analizi yapan hastane veya medikal merkezler de bulabilirsiniz. Bacak uzunluğu farkı da (2 cm’e kadar normal) tekrar eden sorunlarda doktorunuzla görüşmenizi gerektirebilir.
Aydoğ, “Stres kırığıyla karşılaştığınızda spora bütünüyle ara vermeyin. Farklı bir branşa veya egzersiz türüne yönelin. Örneğin koşarken ortaya çıktıysa, bisiklet sürün ya da yüzün. Çünkü kas-iskelet sistemimiz nankördür” diyor. “Kullanmazsan kaybedersin” sözü de bunu en iyi şekilde anlatıyor.
