Türkiye’de 20 ile 70 yaş arasındaki insanların en az yüzde 50’sinde görülen ve çağımızın hastalığı olan varis, sizin de sağlığınızı tehdit ediyor olabilir! Hastalık hakkında merak edilenleri Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Bora Farsak’a sorduk.
Kış aylarında kapalı giysiler nedeni ile tedavisi önemsenmeyen varislerin, yaz aylarının yaklaşması ile estetik kaygılar yaratmaya başladığını belirten Prof. Dr. Mustafa Bora Farsak, varis şikâyeti olan hastalar için en doğru tedavi zamanının havaların çok ısınmadığı, cildin güneş ışığına maruz kalmadığı sonbahar, kış ve ilkbahar mevsimleri olduğunu söylüyor.
Varis Nedir? Neden oluşur?
Kanı kalbe geri taşıyan damarlar toplardamar olarak adlandırılır. Bu damarlar, kan akışının kalbe doğru tek yönlü olmasını sağlayan kapakçıklar içerir. Ancak bu kapaklar, kalıtımsal ve edinsel bazı faktörler sonucu tahrip olurlarsa, kalbe dönen kan yerçekimi etkisiyle geri kaçar (reflü) ve bacak toplardamarlarında birikir. Yıllar içinde reflünün oluşturduğu basınç artışı nedeniyle bacakta diz altındaki toplardamarlar şişer, genişler, kıvrımlı bir hal alır ve varisleri oluşturur. Dolayısıyla, varisin asıl nedeni toplardamarlardaki kapak yetmezliği, sonucu ise varislerin kendisidir.
Önemsenmez ve tedavi edilmez ise ne olur?
Üç tip varis olduğunu belirten Prof. Dr. Mustafa Bora Farsak, önemsenmeyen ve tedavi edilmeyen varislerin zaman içinde ‘varis ülseri‘ne neden olarak, kişinin hayat kalitesinde ciddi hasarlara yol açabileceğinin altını çiziyor. Farsak’a göre varislerin vücuttaki seyri şu şekilde:
– Kötü görünüm ve bununla beraber varisli bölgede sızlamalar,
– Bacaklarda ağrı ve bununla beraber kişinin hayat kalitesinde düşüş,
– Kişiyi uykusundan bile uyandırabilecek kramplar,
– Kaşıntı ve kaşıntı nedeni ile kişinin kendisini yaralaması, kanatmalar,
– Varisli bölgede şişlik ve ödem oluşumu,
– Varisli bölgede renk değişimi ve kahverengileşme,
– Varis ülseri oluşumu. Varis ülseri tedavinin geciktiği, ufak sızlamalar ile başlayıp kişilerde en son görülecek etkileri temsil eder. Damarlarda oluşan çatlama ile kanamalar meydana gelir. Bu kanamalar bacaklarda iyileşmesi güç yaralara yani varis ülserine neden olur.
Varis neden kadınlarda daha sık görülüyor?
Farsak, varisin kadınlarda daha sık görülmesinin nedenlerini şöyle açıklıyor: “Kadınlarda sık görülme nedeni hormonların etkisi ve gebeliktir. Gebelikte kadınlarda meydana gelen hormonal değişiklikler, artan sıvı miktarı ve gebelik sırasında bebeğin karın içine yaptığı baskı, toplardamarlarda basıncı artırarak varis oluşumuna neden olur. Hormonlar, toplardamarların bağ dokusunu gevşeterek etkili olurlar. Bunun yanı sıra doğum kontrol hapları da kadınların toplardamarlarında pıhtı oluşumuna neden olabilmektedir.“
